16 augustus 2018
Baanbrekers. Kracht uit afkomst.
‘Baanbrekers’ is een kennismaking met 10 ondernemers met buitenlandse roots in België. Dan denken we meteen aan de “Marokkaanse slager, de Turkse groentewinkel, de Pakistaanse nachtwinkel”. Maar Güler weet beter en wil ons mensen tonen die iets uit de grond stampen, die werkgelegenheid scheppen, niettegenstaande de toegevoegde moeilijkheid van zélf te moeten inburgeren of – zelfs als ze hier geboren zijn - toch nog anders behandeld te worden dan ondernemers met Vlaamse roots.
Wij hangen sterk af van grondstoffen en energie die moeten ingevoerd worden, de vergrijzing komt eraan en in 2021 zal de werkende bevolking afnemen en moeten we een meer duurzame consumptie kunnen koppelen met een meer duurzame productie. Dit alles wordt nog moeilijker tegen de achtergrond van “terreurdreiging”, “vluchtelingenstromen” en “de buitenlander die komt profiteren van onze sociale zekerheid en die niet wil werken.” Tegen dit soort polarisatie laat dit boek een heel andere klank horen.
Güler Turan laat 10 ondernemers aan het woord “van buitenlandse afkomst”, dus met roots en visie verder dan Vlaanderen en Brussel. Zij – of hun ouders - komen van overal: Maleisië, Turkije, Brazilië, Griekenland, India, Egypte. Ze leggen kabels, verkopen tapijten in het buitenland, transporteren ’s nachts goederen met kleine, stille wagentjes naar moeilijk bereikbare plaatsen in het centrum van grote steden, ze helpen Belgische bedrijven te internationaliseren, ze maken honderden smaken voor drank, ze helpen “mensen die iemand nodig hebben om afspraken te maken”, ze faciliteren recyclage, ze zijn bestuurder in de vervoersector of chairman in een bedrijf.
Komt daar nog bij dat wij alle moeilijkheden die “gewone” ondernemers in België ondervinden, ook ondervinden, maar dan maal 2. Wij hebben ook nog eens onze afkomst tegen.
Toch eerder onthutsend is het feit dat ieder van hen, dus stuk voor stuk, te maken kreeg/ krijgt met discriminatie. Ik haal aan: “Als Jan en Salam allebei 8 op 10 halen, zullen ze Jan kiezen. Ik moet zorgen dat ik 9 haal.” “Komt daar nog bij dat wij alle moeilijkheden die “gewone” ondernemers in België ondervinden, ook ondervinden, maar dan maal 2. Wij hebben ook nog eens onze afkomst tegen.” “De zoon van een advocaat uit een Belgische familie zal wel aan de nodige leningen geraken. Maar voor deze dochter van een Marokkaanse migrant liggen de zaken niet zo gemakkelijk.”
Vreemd genoeg is er maar eentje die zich daarover boos maakt en dan vindt ze in die boosheid nog de reden waarom ze zo goed presteert: “Als ik gelijk was behandeld, had ik misschien minder de drang gevoeld te presteren.” De anderen zeggen eerder: “Het zou niet mogen, maar ik snap het wel” “Ergens snap ik die terughoudendheid wel.”
De Belgen krijgen zelfs schouderklopjes: “Belgen zijn ontvankelijk en flexibel en probleemoplossers.” “Vlamingen produceren 2,8 keer meer dan de doorsnee Europeaan en zijn 8 Chinezen waard.”
De 10 geïnterviewden zijn stuk voor stuk getalenteerd als ondernemer, hebben die drive om zaken te doen, ze hebben ongelooflijk hard gewerkt, volgehouden als het niet goed ging, hindernissen overwonnen en zijn fier op hun prestatie, op het zoveel mensen tewerkstellen enz. Ik haal weer aan: “nog gaan uitbreiden.” “Niettegenstaande de risico’s en de slapeloze nachten“. “Iedere zakenman heeft een streefpunt. Eens je daar komt, verleg je het.” “Wat moet een zakenman doen: Jobs creëren. Welvaart scheppen.” “Ik wil geen standbeeld, maar als ondernemer lever je wel echt een grote bijdrage voor de maatschappij.” “Een ondernemer laat zich niet afleiden of demotiveren door de omstandigheden.” “Migranten zijn vaak de hardste werkers. Ze zoeken werk want ze willen hier blijven, ze willen voor hun gezin zorgen.“ ”Je mag niet bang zijn je handen vuil te maken.” “Je kan als maatschappij niet verwachten dat alle nieuwkomers zich perfect integreren en ze tegelijk in een ander hokje steken.” ”Landsgrenzen en paspoorten zijn in de Geschiedenis een modern concept. 5000 jaar geleden verhuisden mensen en gemeenschappen voortdurend op zoek naar voedsel of en beter klimaat. De geschiedenis van de mens is er een van migratie.”
Een boek dat een heel andere kant toont van de migratie dan de versie die we die overwegend in het nieuws te horen of lezen krijgen. Dit zijn 10 verhalen van de vele “immigranten” die slagen, niettegenstaande de bijkomende hindernissen van het “vreemd” zijn. Mensen die thuis zijn in België, die internationaal denken en een belangrijke factor zijn in de maatschappij.
Hopelijk wordt dit boek door velen gelezen…
Meer van Victor De Raeymaeker
