Het wezen van het christendom   /    /   De Duitse filosoof Ludwig Feuerbach (1804 – 1872) wordt vooral geassocieerd met zijn stelling dat niet God de mens heeft geschapen, maar wel de mens God. In zijn hoofdwerk uit 1841, Het wezen van het christendom, dat nu dankzij een samenwerking tussen uitgeverij Damon en het Humanistisch Verbond Vlaanderen eindelijk naar het Nederlands werd vertaald, onderbouwt hij dat cruciale idee. 22 mei 2025

Kruistocht van een koningin   /    /   In deze historische roman beschrijft Simone Van der Vlugt één der meest fascinerende periodes in de geschiedenis van Spanje. Lang nadat de Romeinen dit stukje van hun rijk aan de ‘Mare Nostrum’ benoemden als ‘Hispania’ (218 v.o.t.) streefde een legendarische koningin terug naar eenzelfde eenheid. Sterker nog, ze lag aan de oorsprong van een immens wereldrijk waar wij in de Nederlanden ongevraagd ook een tijdje deel van hebben uitgemaakt. 12 juli 2025

De longdrijfproef - Verdediging van een jonge vrouw die verdacht werd van zuigelingenmoord   /    /   De veelzijdige Noorse schrijver Tore Renberg studeerde literatuur en filosofie in Bergen, waar hij bevriend raakte met de auteur Karl Ove Knausgard. Zijn indrukwekkend oeuvre bestaat uit romans, korte verhalen en kinderboeken. Daarnaast schrijft hij ook voor theater en verzorgt filmscripts. Zijn boeken werden veelvuldig vertaald en bekroond. Het besproken werk is zijn eerste historische roman en meteen een schot in de roos. 12 juli 2025

Taal geven aan muziek. Een nieuwe harmonieleer   /    /   De auteur vraagt zich in zijn inleiding af hoe je de ervaring van muziek kan beschrijven. Taal is immers niet in staat weer te geven wat er met je gebeurt als je luistert naar muziek. Hoe helder en duidelijk de muzikale klanken ook zijn, je kunt je beleving ervan niet goed onder woorden brengen, net zomin als je dromen of geuren en kleuren kunt beschrijven. Alles wat je erover zegt, klinkt flets; het doet geen recht aan het bijzondere van je ervaring, je emotie. Je dwingt je gewaarwording in een keurslijf dat haar niet past. 12 juli 2025

In vorm komen. Handboek praktische filosofie   /    /   In dit boek, over de kunst van de dialoog en het daar aan gelinkte onderzoek van uiteenlopende visies en houdingen, schotelt Josef Kessels zijn lezers als het ware een samenvatting voor van al zijn, doorheen de jaren, opgedane ervaringen en inzichten. Zodoende tracht hij hen in te wijden in een cultuur van ‘gezamenlijk’ nadenken; een smeltkroes van gedeelde waarden, normen, gewoonten, overtuigingen, kennis en tal van andere aangeleerde kenmerken die mensen alsnog tracht te verbinden ondanks hun verschillen. Een conceptueel en centraal leidend gegeven dat hen verbindt en stuurt. In bange en verwarrende tijden als vandaag kan het immers nooit kwaad even stil te staan bij het belang van het filosofische gesprek en zijn denkbaar belangrijke rol in de samenleving. 8 juli 2025

Wervel   /    /   In minder dan 100 pagina’s overrompelt dit boek je met het wrange leven van het zwaar gehandicapte hoofdpersonage. 7 juli 2025

Reinaard, schelmenroman   /    /   Het middeleeuwse meesterwerk ‘Van den vos Reynaerde’, (+/- 1260) wordt aanzien als de eerste moderne schelmenroman van Europa. Dat heeft schelm en soms vuil gebekte Tom Lanoye in zijn unieke bewerking van dit verhaal heel goed begrepen. Bijna 400 jaar later verschijnt ook Don Quichot en het is alsof Cervantes het pas dan aandurft om de hele toenmalige maatschappij met herkenbare mensen openlijk te kakken te zetten. Reinaard en de onderdanen van koning Nobel waren hem voor, met dieren weliswaar. 7 juli 2025

De twee gezichten van Vrouwe Fortuna   /    /   Francesco Petrarca (1304-1374) wordt vandaag de dag graag de vader van het humanisme genoemd. Hij was dan ook een van de eerste Renaissancehumanisten, zo niet dé eerste. Petrarca wilde in de eerste plaats terugkeren naar de schoonheid en het licht van de Grieks-Romeinse cultuur. De bekende uitdrukking ‘donkere Middeleeuwen’ is van hem afkomstig. Hij schrijft inzonderheid over de liefde, de natuur en het lichaam, over persoonlijke ervaringen, emoties en zelfovertreffing. 7 juli 2025

Mozart. De muziek, de mens, de vrijmetselaar   /    /   Het boek van David Vergauwen over Mozart heeft mij zo geboeid, dat ik niet kon weerstaan aan de drang om er een review over te schrijven. Pas na de publicatie (o.m. bij Ertsberg) kreeg ik de erudiete recensie van Ronald Commers onder ogen. Alvorens mijn onschuldige review – geschreven dus in tempore non suspecto – op de lezer los te laten, wil ik toch eerst kort reageren op de bijdrage van Prof. Commers die met verve zijn diepgaande kennis over het onderwerp etaleert. 4 juli 2025

Machiavelli’s lef - levensfilosofie voor de vrije mens   /    /   Waarom zou je dit boek lezen? De schrijfster slaagt er vooreerst in om op erg toegankelijke wijze de politieke inzichten van Machiavelli te vertalen naar de hedendaagse politiek. Maar bovenal vertaalt en verhaalt Tinneke Beeckman Machiavelli’s lef naar een les vol levenswijsheden die iedereen ten goede komen. Het is een prachtig handboek geschiedenis, politiek, psychologie, strategie en filosofie verpakt in één bundel van pakweg 250 pagina’s, waarvan elke pagina vraagt om te worden herlezen. ‘Machiavelli’s Lef’ verdient alle lof! 3 juli 2025

Zijn, Denken, Doen - Spinoza’s weg naar geluk   /    /   Met dit boek schrijft Maarten van Buuren een heldere en grondige analyse van het werk van Spinoza. In het bijzonder behandelt hij de Ethica van Spinoza. 2 juli 2025