De Pelgrim - Kunst en zingeving in een onttoverde wereld (1924-1931)   /    /   Als inleiding tot deze recensie zou ik graag even de Russisch-Franse schilder en graficus Wassily Kandinsky (1866-1944) uit de kast halen. Een van de kunstenaars die in het eerste kwart van de twintigste eeuw een filosofische grondslag meegaf aan de abstracte kunst. Iemand die kunst zag als een nieuwe religie, met de kunstenaar als haar hogepriester. Iemand die zichzelf graag omschreef als medium dat hogere krachten de vorm van een kunstwerk kon geven. 5 september 2023

De vergeten voettocht van Vincent van Gogh   /    /   Max Webers protestantse ethiek van de matigheid is nooit mijn leidraad geweest. Doe mij als vrijdenker maar lekker flamboyant gotische kerken volgestouwd met beelden, schilderijen, altaren en kapellen. Eerder religieuze markplaatsen dan huizen vol met God. Ik beeld me de katholieken dan ook steevast net dat ietsje meer bourgondisch in. Voorzichtige genieters van het betere leven: speelser, energieker, luchtiger, inspirerender. 17 juli 2023

De man met de panamahoed Harry graaf Kessler: kroongetuige van de moderne tijd   /    /   Toen aan een reiziger, die vele landen en volken en verschillende werelddelen had gezien, werd gevraagd welke eigenschap hij bij de mensen overal had teruggevonden, zei hij: ze hebben de neiging tot luiheid. (…) Niemand kan de brug voor je bouwen waarover juist jij de rivier van het leven moet overschrijden, niemand behalve jij alleen. Weliswaar zijn er talloze paden en bruggen en halfgoden die je naar de andere oever willen dragen; maar alleen voor de prijs van je eigen ik: je zou jezelf verpanden en verliezen. Er is in de wereld één weg die niemand kan gaan behalve jij: waarheen hij leidt? Vraag niet, ga hem. (p. 224) 20 juni 2023

Capitulatie. Dagboeken 1956-1965   /    /   Liefhebbers en bewonderaars juicht, want op 24 februari 2023 verscheen bij uitgeverij Van Oorschot “Capitulatie, Dagboeken 1956-1965” - het tweede deel van de dagboeken van de op 1 mei 2008 overleden Nederlandse schrijver J.J. Voskuil. En, er komen er nóg vier andere en even vuistdikke aan. In een frequentie van twee per jaar. In totaal zal het om bijna 4.200 pagina’s gaan. Op de uitgeverij zijn drie mensen bezig met het voorbereiden van de uitgaves. 20 mei 2023

Blijven is nergens. Het Europa van Rilke.   /    /   Florian Jacobs studeerde filosofie en literatuurwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en is als filosoof werkzaam bij de Leusdense Internationale School voor Wijsbegeerte. In 'Blijven is nergens' ontpopt hij zich als een bijzonder enthousiasmerende gids doorheen het leven en het werk van Rainer Maria Rilke (1875-1926). De titel van het boek is ontleend aan een citaat van de dichter dat aangeeft hoe wezenlijk het onderweg zijn voor hem was. (p. 228) 18 mei 2023

Absurditeit en revolte   /    /   Van eenzaamheid naar solidariteit in de filosofie van Albert Camus 10 mei 2023

Ik zal alles verdragen, ook mezelf   /    /   Dagboeken en brieven, samengesteld door Kristien Hemmerechts en Guido Van Wambeke. 15 februari 2023

De duivel in de Nederlandse literatuur   /    /   Vreemd toch dat de huidige paus Franciscus veel vaker dan zijn voorgangers verwijst naar de Duivel in zijn preken en op Twitter, waar hij maar liefst 40 miljoen volgers heeft. Hij gebruikt daarbij meerdere termen om hem te omschrijven, waaronder Satan, de Verleider, Beëlzebub en de Grote Draak. 9 februari 2023

De uitvinding van het individu   /    /   Larry Siedentop (°1936) is een Amerikaans-Britse historicus en politiek filosoof. Het is één van Europa’s meest invloedrijke liberale denkers en de auteur van de alom geprezen boeken ‘Democracy in Europe’ (2001) en ‘Inventing the Individual: The Origins of Western Liberalism’ (Penguin Random House UK, 2014) waarin hij radicale en uitdagende ideeën presenteert over de oorsprong van onze ideeën over het individu, vrijheid, morele verantwoordelijkheid en gelijkheid. 31 januari 2023

Uit Berlijn, Machthebbers, Krijgsgewoel. Gedachten en notities.   /    /   Voor ik aan de recensie van Armando’s gebundelde boeken uit de jaren ‘ 80 van de vorige eeuw begon, herlas ik de intro van de lofrede ‘Het volk Armando. De rots die niemand naast zich duldt’ in De groene Amsterdammer nr. 37 die op 10 september 2014 online verscheen ter gelegenheid van zijn 85ste verjaardag nog eens aandachtig. En vroeg me samen met Nooteboom af wat er dan daadwerkelijk zou gebeuren? 7 december 2022