3 november 2022
'In transitie gaan was het domste wat ik had kunnen doen'
In het Nederlandse opinieblad HP/DeTijd van 31 oktober staat een lezenswaardig interview met Maarten, een 'detransitioner', en zijn moeder.
_Diagnose 'genderdysforie'
Maarten is drieëntwintig jaar. Toen hij zestien was kreeg hij de diagnose 'genderdysforie'. Hij werd begeleid door de genderklinieken van het Universitair Medisch Centrum Groningen en het VU Medisch Centrum in Amsterdam. Hij kreeg vrouwelijke hormonen voorgeschreven en onderging 'facial feminization surgery', operaties die een mannengezicht moeten vervrouwelijken. Hij heeft spijt van zijn transitie.
'In transitie gaan was het domste wat ik had kunnen doen. Het bleek helemaal niet de oplossing voor mijn problemen te zijn. Ik voelde me er alleen maar slechter door. Vóór mijn transitie had ik nooit serieus zelfmoord overwogen, maar daarna was ik echt bang dat ik een poging zou doen.'
'Ik kwam als tiener met mentale problemen en een onrealistisch beeld van mezelf bij die genderklinieken. Daar werd ik bevestigd in het idee dat ik trans was. Toen dacht ik: ik moet dus echt trans zijn, want zij zijn de experts, en anders zouden ze die diagnose nooit stellen.'
Marian, de moeder van Maarten, vertelt:
'Toen Maarten me vertelde dat hij dacht dat hij trans was, kwam dat als een totale verrassing voor mij. Hij had in zijn jeugd nooit zulke signalen afgegeven. Ja, hij vond het als kleuter leuk om met mijn haar te spelen en te dansen met een rokje aan, omdat dat zo mooi zwierde. Maar ja, dat doen heel veel kinderen. Dat is mij nooit opgevallen als iets uitzonderlijks. Op een gegeven moment vertelde hij dat hij dacht dat hij bi was en daarna dat hij homo was. Dat verbaasde mij niet. Hij had er echter moeite mee zijn geaardheid te accepteren.'
De ouders van Maarten scheidden toen hij tien jaar was. In de loop van de jaren voelde Maarten zich steeds eenzamer. Op zijn veertiende was hij depressief. Hij kwam nauwelijks meer buiten en zat voornamelijk op zijn kamer te gamen.
_Televisie en YouTube
Toen hij een televisieprogramma zag waarin een jongen vertelde over zijn transitie en hoe gelukkig hij nu was klampte Maarten zich vast aan het idee dat hij ook trans was. Op YouTube vertelden transgenders hoe geweldig hun leven was. Amerikaanse psychologen beweerden dat als je aan je geslacht twijfelt, dat je 'trans' bent.
Op zijn zestiende kwam hij terecht bij de genderkliniek van het academisch ziekenhuis van de Universiteit Groningen. Bij een van de gesprekken was zijn moeder aanwezig. Maarten vertelt:
'Ze zei dat ze niet geloofde dat ik trans was. Dat mijn problemen met andere dingen te maken hadden, zoals mijn homoseksualiteit en de scheiding. Maar ze luisterden niet naar haar. Ik had de indruk dat ze dachten: die vrouw wil gewoon niet dat haar zoon trans is.'
Ondanks de hormonen en de operaties voelde Maarten zich niet gelukkiger. Een maand voordat hij een vaginaplastiek, een geslachtsveranderende operatie zou krijgen, besloot hij tot detransitie. Hij was ondertussen 22 jaar.
'Ik heb heel veel steun aan mijn moeder gehad. Maar het is een rouwproces. Door het oestrogeen heb ik borsten gekregen; die kunnen alleen operatief verwijderd worden. Door de hormonen ben ik seksueel ook minder goed gaan functioneren. Ik hoop dat dat ooit weer terugkomt. Mijn gezicht is zo radicaal veranderd dat mensen van vroeger mij niet herkennen. Ik herken mezelf ook niet meer als ik in de spiegel kijk, en dat is pijnlijk. Ik voel me vervreemd van wie ik vroeger was. Het is net of mijn leven in tweeën is geknipt.'
_'Je wilde het zelf'
'Ik ben eerder dit jaar teruggegaan naar de kliniek om verhaal te halen. Ik heb gezegd: ik was een tiener, waarom zijn jullie meegegaan in de onrealistische ideeën die ik over mezelf had? Jullie hebben gedaan alsof ik een volwassene was. Ze antwoordden: je wilde het zelf. Maar hoe kan een jongen van zeventien met allerlei mentale problemen weten wat goed voor hem is?'
Het volledige artikel kunt u hier lezen.
De Vrijzinnige Dienst van de Universiteit Antwerpen en het Humanistisch Verbond organiseren in november Trans. Een lezingen- en debatcyclus over transgenderisme. Meer informatie vindt u hier.
Meer van Martin Harlaar
De Vrijzinnige Dienst van de Universiteit Antwerpen en het Humanistisch Verbond organiseren in november Trans. Een lezingen- en debatcyclus over transgenderisme. Meer informatie vindt u hier.