Het Vrije Woord
Geschreven door Martin Harlaar
  • 1170 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

9 maart 2023 De Nieuwe Taalstrijd
D66 is misschien wel de wokeste partij van Nederland. Van 2017 tot 2022 was D66'er Ingrid van Engelshoven minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Ze heeft in die jaren haar uiterste best gedaan om de kunst- en cultuursector grondig te verwoken. Diversiteit & Inclusie moesten de hoekstenen van de gesubsidieerde kunstwereld worden. En u weet: wie betaalt, bepaalt.
In 2021 werd er een brochure verspreid die leest als een beginselverklaring van woke-activisten, omdat het dat ook is. Titel: Waarden Voor Een Nieuwe Taal. Een veilige, inclusieve en toegankelijke taal voor iedereen in de kunst- en cultuursector. De Nederlandse taal moet veranderen, zo lezen we, want deze taal 'toont de opvattingen van de dominante machtsgroep'.
Ik moet u bekennen dat ik pas recentelijk iets over deze brochure las. Dat was in het boek 70 Actieve herinneringen aan een gaaf gidsland (2023) van politiek journalist Syp Wynia (een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in het reilen en zeilen van het politieke bedrijf in de noordelijke Nederlanden).
Wynia schetst een treurig beeld van het functioneren van de Nederlandse politiek in de afgelopen jaren. Het beleid dat gevoerd wordt staat ver af van wat de kiezers willen. Steeds vaker wordt er door de regering in samenwerking met belangengroepen beleid ontwikkeld, buiten de volksvertegenwoordigers om. Daarmee worden ook de kiezers buitenspel gezet.
_Woke-activisten bepalen mee het beleid
Het injecteren van de kunst- en cultuursector met woke-ideologie door minister Van Engelshoven gebeurde ook met de hulp van (activistische) belangengroepen. De route die gevolgd werd om het woke-denken in de kunst- en cultuursector te injecteren komt in het kort hierop neer:
Het ministerie van O, C & W financiert de stichting Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA). Het LKCA houdt zich o.a. bezig met het opstellen van 'codes'.
Bron: website Codedi
Bron: website Codedi
_Wie is Mounir Samuel?
Codedi gaf Mounir Samuel de opdracht om de brochure te schrijven. Mounir Samuel werd in 1989 in Amersfoort werd geboren als meisje. Haar Egyptische vader (een koptische christen) en Nederlandse moeder gaven haar de voornamen Mounira Cornelia Theodora. Mounira, die door het leven ging als Monique (Mo voor vrienden), trouwde in 2008 met een man, hoewel zij al enkele jaren lesbische gevoelens had. In 2011 werd ze door de onrust in Egypte bij het Nederlandse publiek bekend als Midden-Oostendeskundige. Ze buikdanste nog een keer op de tafel van een actualiteitenrubriek om te laten zien hoe blij ze was met de revolutie in Egypte. Datzelfde jaar scheidde zij van haar man. In 2012 werd haar boek Dagboek van een zoekend christen gepubliceerd. En 2015 maakte zij bekend 'genderqueer' te zijn, als man door het leven te willen gaan en voortaan Mounir genoemd te willen worden (Mo voor vrienden).
Bron: Waarden Voor Een Nieuwe Taal
Mocht u nog nooit van het woord 'diversvaardigheid' hebben gehoord, dan kan dat kloppen. Samuel heeft het namelijk zelf verzonnen. Op zijn website lezen we: 'Mounir werkt voorbij diversiteit en identiteit aan wat hij 'diversvaardigheid' noemt. Hierbij wordt gestreefd naar de creatie van een organisatiecultuur waarin het samenbrengen van – en interactie tussen – uiteenlopende waarden, ervaringen, leefwerelden, politieke overtuiging en geloofsopvattingen wordt gestimuleerd en zodoende onderling begrip ontstaat.'
_Een veilige, gedekoloniseerde, genderinclusieve taal
Op 10 maart 2021 werd de 20 pagina's tellende brochure gepubliceerd. Samuel noemt de brochure zelf liever een 'handreiking'. Ik vind dat een geweldige vondst van Samuel. Op pagina 3 schrijft hij: 'Uiteindelijk is deze handreiking bedoeld om een cultuuromslag te bevorderen en een nieuwe norm te stellen voor samenwerken, samen maken en samenleven'.
Er wordt een 'handreiking' gedaan om 'een nieuwe norm te stellen' en als je je niet aan die norm houdt, dan loopt je subsidie gevaar. Het doet mij denken aan de maffia die aan winkeliers 'protection money' vraagt met het argument dat men bezorgd is dat de winkeliers iets zal overkomen.
Afgaande op de ondertitel van de 'handreiking' gaat het om het streven naar een veilige, inclusieve en toegankelijke taal, maar op pagina 3 heeft de auteur het over het ontwikkelen van gedekoloniseerde, inclusieve en toegankelijke taal en op pagina 18 is dan weer sprake van een gedekoloniseerde, genderinclusieve en toegankelijke taal.
_Woke-jargon
Termen als 'veilig', 'gedekoloniseerd', 'inclusief' en 'genderinclusief' horen bij het woke-jargon. 'Veilig' heeft niet zozeer te maken met lichamelijke veiligheid als wel met het vermijden van woorden die iemand ongemakkelijk, onveilig zou kunnen doen voelen. Alleen onderdrukten/slachtoffers kunnen zich volgens de woke-ideologie onveilig voelen en ze mogen ook zelf bepalen welke woorden ze niet willen horen en dus verboden zijn. Zo kan bijvoorbeeld het woord 'vrouw' verboden worden en worden vervangen door 'personen die menstrueren', want er zijn volgens de woke-ideologie ook mannen die menstrueren en zwanger kunnen raken, zoals u in de illustratie hieronder kunt lezen.
Bron: Website Humanistisch Verbond (Nederland)
_Een toegankelijke taal
Dat Mounir Samuel zegt te streven naar een 'toegankelijke' taal hoeft u niet al te serieus te nemen. Op pagina 16 en 17 staat een verklarende woordenlijst. Ik noem enkele woorden: Cisgender persoon, Intersectie/intersectionaliteit, Non-binair persoon, Othering, Pinkwashing, Queer, Tokenisme, Tone policing, Validisme/ableisme, Whitewashing. Vrijwel zonder uitzonderingen termen die niet ouder zijn dan hooguit enkele tientallen jaren en die samen met de 'gender ideology' zijn komen overwaaien uit de Verenigde Staten.
Uit de verklarende woordenlijst van de 'handreiking'
Momenteel is deze taal vrijwel alleen voor ingewijden toegankelijk, maar we zullen er allemaal aan moeten geloven, als het aan de woke-activisten ligt. De leidinggevenden in de culturele sector zien zich om financiële redenen gedwongen om mee te gaan in de woke-revolutie.
Ik moet opeens denken aan die andere culturele revolutie. Die liep uit op een drama, maar ook die revolutie had tal van sympathisanten in de Lage Landen. Ook in China werkte men immers aan het creëren van een rechtvaardige samenleving.
_Wiens brood men eet, diens woord men spreekt
Ter illustratie van het meegaan van de culturele sector in de woke-ideologie hieronder enkele citaten uit recente jaarverslagen van vier belangrijke spelers in deze sector. Zij zijn (mede) afhankelijk van overheidssubsidies en weten dus wie ze te vriend moeten houden. Ze betalen 'protection money' door te benadrukken dat ze geloven in de kernwaarden van de woke-ideologie: Diversiteit & Inclusie.
Nederlands Filmfonds, jaarverslag 2022:
'In navolging van ons Diversiteit & Inclusie beleid hebben we ons in dit jaarverslag, waar nodig, in keuzes van onze bewoordingen laten inspireren door de Taalgids Waarden Voor Een Nieuwe Taal opgesteld door de Code Diversiteit & Inclusie. De geïnterviewden is daarnaast gevraagd in welke persoonsvorm zij aangesproken wilden worden in de weergave van hun interviews.'
Rijksmuseum, jaarverslag 2021:
'Een belangrijke stap was de aanstelling van een manager Diversiteit & Inclusie in 2019, die samen met een breed samengestelde groep van 'ambassadeurs' uit het Rijksmuseum heeft gezorgd dat de organisatie zich bewust is geworden van het belang van diversiteit en inclusie. Het beleid op het gebied van diversiteit en inclusie voor de middellange termijn wordt gestructureerd volgens de vier P's van de Code Diversiteit & Inclusie voor de culturele sector. Voor de P van Personeel is inmiddels een doelstelling bepaald: in 2025 wil het Rijksmuseum dat 25% van de medewerkers een niet-westerse migratieachtergrond heeft. In het verslagjaar is met het oog op deze doelstelling het instroombeleid gewijzigd. Selectie van nieuwe medewerkers (of medewerkers die intern naar een andere functie solliciteren) vindt plaats op basis van objectieve criteria, waarbij bij gelijke geschiktheid de voorkeur wordt gegeven aan de kandidaat met een migratieachtergrond of kandidaten met een beperking, opdat het personeelsbestand van het Rijksmuseum een betere afspiegeling wordt van de samenleving.'
Internationaal Theater Amsterdam, jaarverslag 2022:
'Diversiteit, Inclusie en Gelijkwaardigheid. ITA gaat uit van een ruim diversiteitsbegrip, waarbij diversiteit gaat over alle aspecten waarin mensen van elkaar kunnen verschillen. ITA concentreert zich niet alleen op culturele diversiteit, maar wil ervoor zorgen dat iedereen zich bij ons thuis voelt ongeacht gender, etniciteit, nationaliteit, leeftijd, seksuele oriëntatie, functiebeperking, politieke overtuiging en maatschappelijke, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond. ITA wil hiermee een weerspiegeling zijn van Amsterdam.'
Koninklijk Concertgebouworkest, jaarverslag 2021:
'Daarnaast heeft het investeren in diversiteit & inclusie (D&I) de komende jaren prioriteit.'
_15 waarden
In Waarden Voor Een Nieuwe Taal worden de volgende 15 waarden behandeld. Achter elke waarde heb ik het aantal woorden gezet dat Mounir Samuel aan de betreffende waarde heeft gewijd.
  1. Het publiek is deelnemer (148)
  2. De nieuwe taal kent meer dan twee genders; iedereen wordt erkend, begroet en aangesproken (628)
  3. Een persoon is wie die zegt te zijn, niet wat anderen daarvan maken (242)
  4. Een persoon heeft een beperking, maar is niet beperkt (413)
  5. Mensen zijn mensen (393)
  6. Doorbreek kleinering, uitsluiting en seksisme (345)
  7. Expertise en identiteit zijn verschillende zaken (617)
  8. Een Nederlander is iedereen met de Nederlandse nationaliteit (312)
  9. Dekoloniseer de Nederlandse taal (433)
  10. De nieuwe taal kent geen n-woord (324)
  11. Erken de geschiedenis en benoem die (517)
  12. De nieuwe taal wordt gemaakt voor en door iedereen (164)
  13. Stap uit de elitaire bubbel (135)
  14. Respecteer religieuze en levensbeschouwelijke overtuigingen (82)
  15. De nieuwe taal blijft zich vernieuwen (59)
_Woorden
Wie ook maar enigszins vertrouwd is met de woke-ideologie weet dat er twee clusters van woorden steeds terugkeren: de cluster rond gender & identiteit en die rond racisme & onderdrukking. Dat is in deze brochure niet anders. Het leek mij interessant om ook van een aantal woorden na te gaan hoe vaak ze in de tekst gebruikt werden.
Cluster 'gender & identiteit':
Het woord 'gender' leverde in totaal 73 hits op (waarvan 'transgender' 17 keer, 'cisgender' 11, 'genderqueer' 5, 'genderidentiteit' 5, 'genderneutrale' 3, ‘genderfluïde’ 3, ‘gendervrij’ 3).
Het woord 'seks' (als deel van woorden zoals 'sekse', 'panseksueel' en 'seksisme') gaf 20 hits.
Het woord 'identiteit' komt in totaal 19 keer voor, waarvan dus 5 keer 'genderidentiteit'.
Cluster 'racisme & onderdrukking':
Het woord 'kleur' leverde 26 hits op, 'zwart' ook 26, 'slavernijverleden' 6, 'slaaf' 6, 'slaven' 2, 'slavenhandel' 1, 'slavenarbeid' 1.
'Koloni' leverde in totaal 16 hits op (waarvan 7 keer in 'koloniale', 3 in 'koloniaal', 3 in 'dekoloniseer', 2 in 'kolonialisme', 2 in 'gedekoloniseerde').
Het woord 'macht' gaf 9 hits (waaronder 'machtsgroep' 2, 'machtsstructuren' 1, 'machthebbende' 1, 'machtspositie' 1).
'Wit' leverde 17 hits op, o.a. in combinatie met 'privilege', 'perspectief' en 'superioriteit'.
'Onderdrukking' 1, 'onderdrukkers' 1 en 'onderdrukten' 1.
Beide clusters leveren dus ruim 100 hits op. Ik heb ook nog gezocht op de woordcombinatie 'artistieke vrijheid'; dat leverde 0 hits op. Toen ik de woorden 'artistiek' en 'vrijheid' los van elkaar zocht kreeg ik eveneens 0 hits.
_Enkele suggesties en alternatieven van Mounir Samuel
Mounir Samuel biedt tal van alternatieven voor onze oude taal. Ik noem er slechts een paar.
Waarde 2 luidt: 'De nieuwe taal kent meer dan twee genders; iedereen wordt erkend, begroet en aangesproken'. Samuel geeft het volgende alternatief voor de huidige situatie: 'Een goed gendervrij alternatief is om naar deelnemers als "die persoon" te verwijzen, hen naar hun naam te vragen en/of standaard het onzijdige persoonlijke voornaamwoord te gebruiken. Het onzijdige persoonlijk voornaamwoord als alternatief voor "zij/haar" of "hij/hem" is "hen/hun" en "die/diens"'.
Onder het kopje aanbevelingen lezen we: 'Gebruik genderneutrale persoonlijke voornaamwoorden, zoals "Hen herkende zich erg in de thematiek van hun voorstelling"'.
Het klinkt u en mij misschien fout in de oren, 'hen herkende zich', maar ach, wat is fout? Samuel schrijft onder Waarde 12 ('De nieuwe taal wordt gemaakt voor en door iedereen'): 'Het Nederlands kent een gestandaardiseerde spelling en grammatica, maar vrijwel geen Nederlander is deze volledig machtig. Ook ontbreekt het in de Nederlandse taal aan duidelijke regels voor lidwoorden. Personen met een migratie- of vluchtachtergrond en kinderen met meertalige ouders komen zo op achterstand te staan. Zij hebben de correcte lidwoorden en voorzetsels immers niet van kinds af aan geleerd (een voorwaarde voor "foutloos" Nederlands).'
We kunnen de achterstand van 'personen met een migratie- of vluchtachtergrond en kinderen met meertalige ouders' dus tenietdoen door fouten niet meer fout te rekenen. Mij lijkt extra aandacht in het onderwijs meer voor de hand te liggen, maar ik ben iemand van de oude stempel.
Ook als het in de kunst- en cultuursector over koloniën en slavernij gaat moet het allemaal heel anders geformuleerd worden. Samuel geeft de volgende voorbeelden en alternatieven.
Voorbeelden:
  1. 'Er was behoefte aan sterke arbeiders.'
  2. 'De slaven werden per schip vervoerd.'
  3. 'De arbeidsomstandigheden op de plantages waren zwaar.'
Alternatieven:
  1. 'De Nederlandse plantage-eigenaren hadden behoefte aan personen die het land konden bewerken en kochten daarom tot slaaf gemaakten die eenmaal in hun bezit tegen dwang en onder zware omstandigheden kosteloos gedwongen arbeid verrichtten.'
  2. 'De tot slaaf gemaakten werden vervoerd in de overvolle laadruimtes van schepen waarin ze geboeid op elkaar werden gestapeld.'
  3. 'De omstandigheden waaronder de tot slaaf gemaakten gedwongen arbeid moesten verrichten op de plantages van de Nederlandse eigenaren, waren vaak onmenselijk. Er was sprake van mishandeling, geweld, verkrachting, doodslag, honger en uitputting.'
Ik begrijp de goede bedoelingen van Mounir Samuel. Je kunt inderdaad te weinig informatie geven, zoals in de voorbeelden die hij geeft (en zelf bedacht heeft?). Wat ik dan wel weer jammer vind, is dat hij niet vermeldt door wie de tot slaaf gemaakten tot slaaf gemaakt waren. Dat waren hun Zwarte broeders.
Je zou kunnen beweren dat slavenhandel tot de plaatselijke cultuur hoorde en dat je er daarom geen kritiek op mag hebben. Toen de trans-Atlantische slavenhandel in de 16de eeuw begon, bestond de Arabisch-Afrikaanse slavenhandel immers al zo'n 900 jaar.
De tot slaaf gemaakten die in bezit waren van Arabieren hadden het net als hun lotgenoten die geboeid en op elkaar gestapeld naar de Amerika's vervoerd werden ook niet fijn. Een aantal routes liep door de Sahara en vele tot slaaf gemaakten overleefden zo'n tocht niet. Verder werden de jongens en mannen veelal gecastreerd, zodat er steeds weer nieuwe tot slaaf gemaakten aangevoerd moesten worden.
De trans-Atlantische slavenhandel heeft van de eerste helft van de zestiende eeuw tot de tweede helft van de negentiende eeuw geduurd, dus ruim 300 jaar. De Arabisch-Afrikaanse slavenhandel duurde van de eerste helft van de zesde eeuw tot ver in de twintigste eeuw: ruim 1300 jaar.
Waarom horen we zo weinig over slavernij in de Arabische wereld? Dat heeft misschien te maken met het feit dat het daar, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Verenigde Staten, uiteindelijk tot weinig problemen heeft geleid. Wat daar de verklaring voor is? De massale castratie van mannelijke tot slaaf gemaakten!
_Erfzonde
Wij witten in Nederland dragen allemaal de erfzonde van de slavernij met ons mee. Als ik de woke-ideologie met betrekking tot slavernij goed interpreteer, dan draagt Mounir Samuel via zijn vader de erfzonde van de Arabisch-Afrikaanse slavenhandel (Caïro was namelijk een van de vele plaatsen waar slaven werden verhandeld) en via zijn moeder de erfzonde van de trans-Atlantische slavenhandel.
Dat is héél véél erfzonde voor één persoon. Ik hoop voor hem dat hij het met het schrijven van Waarden Voor Een Nieuwe Taal in de ogen van de woke-activisten een beetje goed heeft kunnen maken. Mocht de handreiking niet genoeg zijn, dan is de publicatie van het nieuwste boek van Samuel het misschien. Een citaat uit Je mag ook niets meer zeggen. Een nieuwe taal voor een nieuwe strijd (Nieuw Amsterdam): 'Dit is een boek voor iedereen die streeft naar een inclusieve, veilige en toegankelijke omgeving, op het werk, in de klas, het theater, de dokterspraktijk of thuis. (…) Dit is dé blauwdruk voor een Nederlandse taal van en voor iedereen.'
_Tot slot
Ik vermoed dat Waarden Voor Een Nieuwe Taal in de kunst- en cultuursector niet elke dag wordt ingekeken, maar het heeft wel degelijk invloed. Mensen gaan op hun woorden letten. Vaker dan voorheen vraagt men zich af of men 'dit' of 'dat' wel kan zeggen, of het wel politiek correct is. Laat ik een huis-tuin-en-keukenvoorbeeldje uit mijn eigen omgeving geven om het duidelijk te maken.
Een vrouwelijke werknemer die al meer dan dertig jaar in een culturele instelling werkt zegt tegen haar vrouwelijke collega's (géén ondergeschikten) die zij al jaren kent: 'Kom op, meiden'. De nieuwe directeur corrigeert haar en laat weten dat ze geen 'meiden' mag zeggen. Dat komt perfect overeen met wat er op pagina 8 van Waarden Voor Een Nieuwe Taal staat: Je mag vrouwen boven de 16 jaar geen meisjes noemen. Of de directeur dit had gelezen of dat hij het van iemand had gehoord weet ik niet.
Wat mag je nog meer niet zeggen volgens Mounir Samuel en andere woke-types? Te veel om op te noemen. Enkele voorbeelden: Slaaf (moet zijn: tot slaaf gemaakte). Blank (moet zijn: wit). Vrouw (moet zijn: persoon die menstrueert). Tamtam (moet zijn: spleettrommel).
Mocht u dus ooit de volgende zin tegenkomen 'De slavin sloeg op de tamtam', dan weet u dat de correcte formulering als volgt luidt: 'De tot slaaf gemaakte persoon die menstrueert sloeg op de spleettrommel' of simpelweg 'Hun sloeg op de spleettrommel' indien de tot slaaf gemaakte persoon die menstrueert zich als genderqueer, genderfluïde of gender non-conform heeft geïdentificeerd.
Bron: pagina 2 van Waarden Voor Een Nieuwe Taal
Een van de grote roergangers van de woke-ideologie, de Franse, pedoseksuele filosoof Michel Foucault (1926-1984), zei het al: 'Taal is macht'.
Als iedereen – binnen en buiten de kunst- en cultuursector – de woke-wartaal gebruikt, dan weet u wie de dominante machtsgroep is geworden, dan weet u wie de taalstrijd heeft gewonnen en wie hem heeft verloren.
Het Vrije Woord
In het kader van het 'Grote vragen'-project (Diversiteit & Dialoog staan daarin centraal) probeert Martin Harlaar, in samenwerking met het Humanistisch Verbond, tot de kern van belangrijke maatschappelijke thema's door te dringen. In 2021 verscheen zijn boek 'De getemde mens. Waar komt (volgens u) onze moraal vandaan?' en in 2022 'Ben ik wel woke genoeg?'. In januari 2024 verscheen 'Het gender-experiment'.
_Martin Harlaar Martin Harlaar (Amsterdam 1956) is historicus
Meer van Martin Harlaar

_Recent nieuws

Bekijk alle nieuwe berichten

_Populair nieuws

Bekijk meer populair nieuws