Kwintessens
Geschreven door Nick De Clippel
  • 601 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

24 juli 2024 Koloniaal toerisme
Ze wordt gemakkelijk herkenbaar, de nieuwe popfilosofie. Daarbij helpen signaalwoorden zoals dekolonisatie, non-binair, wit in plaats van blank en dergelijke meer. Bij de nieuwe new age horen zelfs beroepen zoals holistisch coach of facilitator. Geen idee of daar een diploma of een set tarotkaarten voor nodig is, maar je komt er wel mee in de krant. Wat popfilosofie vertelt, is een beetje zoals popmuziek: het mag natuurlijk, maar soms is ze niet om aan te horen en bijna altijd klinkt ze weinig origineel en wordt ze gauw vergeten.
Maar het gaat dus even over tekst, niet over het toonbereik van Billy Eilish of de eentonigheid van rap. Tekst zoals die van 'Reizigers als moderne kolonialen', wat dit weekend (13 juli) in DS stond. Het is natuurlijk komkommertijd en wat in is verkoopt goed, maar toch. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan van dit soort opinies is zoals een steentje in de schoen. Klein en niet dodelijk, maar bijzonder irritant. Het schrijfsel waar ik naar verwijs, vertelt ons dat het (massa-)toerisme iets westers is dat in weinig onderdoet voor het roofzuchtige kolonialisme van vroeger. Het is slavernij en uitbuiting in een modern jasje (sic).
Laten we wel wezen: massatoerisme is echt wel problematisch. Aanschuiven op Venetiës Rialto lijkt in niets nog op Goethes Italienische Reise, noch op de tochten van Leo Africanus (te lezen bij Amin Maalouf) of Sint Brandaan, en dat er een berg van vijftig ton afval op de Mount Everest blijft liggen, is niet erg netjes. En dan hebben we het nog niet over witte benen onder wansmakelijke strandkledij. Afijn, breek me de bek niet open, want het onheil dat de zomerse volksverhuizingen over ons uitstort, is niet meer te schatten. Welnu, de coach en de facilitator die het artikeltje pleegden, leggen de schuld voor al die miserie dus bij de blanke westerling (zelf verkiezen de schrijfsters het adjectief wit, wat ik reserveerde voor de benen hierboven). Niet het massale reizen zelf, maar de onderliggende instelling wordt met de vinger gewezen. Dat westerlingen veel reizen, zal wel kloppen, we hebben hier meer vakantiegeld dan elders, maar het is de schrijfsters wel ontgaan dat dat Westen helemaal zo wit niet meer is en dat de mensen van kleur die ik normaal in mijn straat tegenkom op datum van dit schrijven in het buitenland van de zon genieten. Ze kunnen natuurlijk niet weten dat uw dienaar onlangs een gotische kerk deelde met een bus Pakistanen, maar wel dat er vorig jaar zo'n twintig miljoen Chinezen de koffers pakten. En dat er tot voor kort opvallend veel Russen overal foto's liepen te maken, maar misschien waren dat allemaal spionnen. Dat kan. En dat slavernij en uitbuiting ook elders in de wereld voorkwamen en -komen, is allicht een detail dat niet enkel de toerist is ontgaan.
De pleegsters leren ons dat de modale toerist zich nog altijd identificeert als 'welvaartbrenger' of 'redder'. Waar ze die stelligheid vandaan halen, is voor ondergetekende een open vraag. Ik dacht dat de modale zonneklopper of vreemdeculturensnuiver zich vooral ziet als consument of als levensgenieter. Als het in de rekken ligt, wordt het meegenomen. Volgens de coach en de facilitator neemt dat niet weg dat wij, blanke westerlingen (bijna schreef ik 'witte, heteronormatieve cismannen') toch vooral dienstbaarheid verwachten van de bewoners van de voormalige koloniën, maar ik vermoed dat ze het enkel hebben over de mensen die in de toerismesector werken, die met betrekking tot loon doorgaans beter scoren dan het landelijke gemiddelde. Een beetje zoals de Chinezen die Brugge bezoeken. Die verwachten ook dat wij hier ad vitam aeternam kant blijven klossen, terwijl wij onze lingerie kopen in hun webshops.
We kunnen met z'n allen wel wat vragen stellen bij onze reiskoorts, maar of enkel wij witte westerlingen wetens en willens weer waar willen maken wat Leopold II ons voordeed, is volgens mij toch niet de meest relevante. En dat is zowat alles wat in het artikel van de coachilitators staat. Afval, pollutie, lawaai, wansmaak … Alles staat in de schaduw van twee premissen: (1) de witte westerling is een aparte mensensoort, een ras als u wilt en (2) er valt niets mee aan te vangen. Neen, racisme is dat in de ogen van de schrijfsters allicht niet, maar een feit dat aangetoond is door de geschiedenis. Of toch door een bepaalde lezing van een deel van de geschiedenis door een deel van de mensen over een ander deel van de mensen. Of een gevolg van een geperverteerd eurocentrisme. Of komt het door zelfhaat? In de ketel met woke gevallen? Dat kan allemaal.
Volgens Wikipedia is een facilitator een persoon die de voorwaarden schept en onderhoudt waaronder zowel collectieve als individuele helings- en veranderingsprocessen op gang kunnen komen. En een coach is iemand die processen vooruit moet helpen. Dat verklaart veel. De opinie in de krant is gewoon beroepsmisvorming en dankzij het stukje in de krant lopen de massatoerist en de neokoloniaal op hun laatste benen. En als het zover is, kunnen we eindelijk weer eens rustig naar Venetië.
Kwintessens
Nick De Clippel is master in de filosofie (KULeuven). Hij is auteur van het boek 'Waarom Jezus van school werd gestuurd (en Mohammed ook)', dat onlangs verscheen in de publicatiereeks van Kwintessens. Hier kan u een recensie lezen.
_Nick De Clippel -
Meer van Nick De Clippel

_Recent nieuws

Bekijk alle nieuwe berichten

_Populair nieuws

Bekijk meer populair nieuws