'In Senegal bijvoorbeeld is polygamie een instituut. We verdeelden de dansers in twee groepjes die argumenten voor en tegen polygamie moesten bedenken. 'Polygamie is goed, want er zijn veel meer vrouwen dan mannen', kregen we vaak te horen. 'Het is een demografisch probleem.' Dat klopt niet. Het verschil in de geslachtsverhouding is hooguit 1 tot 1,5 procent.' De Geus heeft doorgevraagd en begrijpt nu waar die notie vandaan komt. In het islamitische Senegal moeten mannen geld verzamelen voor een bruidsschat om een vrouw te kunnen trouwen. Dat geld hebben ze pas als ze 40 jaar of ouder zijn. Vrouwen van hun leeftijd kunnen dan nauwelijks nog kinderen krijgen. Daar ligt een raar hiaat. Veel mannen blijven ongetrouwd. En vrouwen schuiven bij rijke mannen aan als tweede, derde of vierde vrouw. 'Voor jonge mannen is het allemaal erg moeilijk. Ze zijn in de bloei van hun leven, hebben seksuele behoeftes. En als de cultuur zo is dat je alleen seksueel verkeer mag hebben met de vrouw met wie je getrouwd bent en zo'n vrouw is buiten je bereik, dan zit je wel in een heel lastig parket.'

In alle culturen is het nuttig te zoeken naar gelegenheden die tot misbruik kunnen leiden, zegt De Geus. Polygamie, hiërarchie, oorlog, vooroordelen, armoede, of #povertymetoo, dat alles speelt een rol. 'Door daarop in te zoomen, komen de visies op de positie van vrouwen in de samenleving naar buiten. Nogal schokkend is dat vooral mannen aan het woord zijn en de vrouwen eigenlijk niets zeggen. Best verontrustend dat mannen moeten bedenken wat er moet verbeteren voor vrouwen.'

'De mannen zeggen dat hun ouders en grootouders nog heel traditioneel zijn, anders denken over de rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Dat de jongere generaties dat gaan veranderen. Ik heb daar lang over nagedacht. Ik heb daar mijn twijfels over. Als ik bijvoorbeeld kijk naar Caïro, Damascus, Libanon ... Vijftig jaar geleden liepen de vrouwen daar niet gesluierd. Nu wel. Jongeren zijn niet per definitie progressiever.'

Met de creatieve methode die Feri de Geus gebruikt komen veel verhalen los. Maar door nieuwe choreografieën te maken, met respect voor de traditionele dansen, kunnen ze in geëngageerde voorstellingen nieuwe verhalen vertellen waar de mensenrechten en vooral vrouwenrechten centraal staan.

Bron: De Volkskrant, 29 juli 2019