31 januari 2020
Niemand is verplicht
De tijd gaat snel. Januari 2020 begint aan zijn laatste dagen. Dagen waarin, zoals bekend, het nog net geoorloofd is om mensen die je nog niet zag het allerbeste toe te wensen voor het komende kalenderjaar. En waar men dan meestal uit gewoonte aan toevoegt: 'En een goede gezondheid, want dat is uiteindelijk toch het belangrijkste!'. Dat klopt heel erg, want wanneer de gezondheid het op een ingrijpende manier laat afweten, heeft dat meteen heel wat ongewenste neveneffecten. Het kluistert je aan huis, rolstoel of erger nog, aan bed. Uitstappen maken, wandelen, op reis gaan of op restaurant: het is niet zo eenvoudig meer. Velen leiden nog een kwaliteitsvol en gelukkig leven wanneer ze kunnen steunen op een toegewijde familie en een uitgebreide vriendenkring, maar toch. Je krijgt dokters en verpleegkundigen over de vloer of je ziet de ziekenhuismuren meer dan je lief is. Zich slecht voelen en pijn ervaren, het wordt een constante. Eten en drinken was eens een bron van genot of gezelligheid, nu gaat het moeizaam of zelfs niet. Gezondheid, het is een te koesteren goed.
De geneeskunde is gelukkig zodanig gevorderd dat bij ziekte pijn en ongemakken bestrijden mogelijk is en wanneer het lijden ondraaglijk wordt, hebben we hier in België het recht op euthanasie, de patiëntenrechtenwet én het zelfbeschikkingsrecht.
Als verpleegkundige weet ik wat mensen meemaken wanneer het lichaam het laat afweten door ziektes of aftakeling. De fysieke ongemakken en het bijbehorende psychische leed herleiden levenskwaliteit tot het minimum. Wanneer de pijn tijdens de laatste dagen ondraaglijk wordt, wordt zorg tot het strikte minimum beperkt omdat dit het uiterste vergt van de patiënt en men liefst zo veel mogelijk met rust gelaten wil worden. Daarom is het zó goed dat er degelijke pijnstilling bestaat én dat mensen een humane uitweg hebben wanneer 'leven' té zwaar wordt. Ik vermoed dat mensen die moeite hebben met de euthanasiewet nog nooit aan een moeilijk ziekbed hebben gestaan. Men kan het hen niet kwalijk nemen. Wat wel bedenkelijk is, is dat men anderen wil beletten het persoonlijk comfort en recht in eigen handen te nemen. En dat er krachten aan de gang blijken te zijn om wetten terug te schroeven vanuit een misplaatst 'christelijk-religieus' standpunt. Vermoedelijk is het een achterhoedegevecht. Op de werkvloer blijkt dat hun achterban al lang mee is met het verhaal.
Filosofen Dirk Verhofstadt en Johan Braeckman maakten het bovendien terecht duidelijk in een opinieartikel: 'Er is nog nooit iemand gedwongen tot euthanasie, dat zou ook geheel in strijd zijn met de filosofische geest van de wet'. Dokter Wim Distelmans beaamde het nog eens in een interview: 'Niemand is verplicht om euthanasie te vragen. En geen enkele arts is verplicht om die uit te voeren. Wie een probleem heeft met euthanasie, kan die wet gewoon negeren'.
Niemand kan in de toekomst kijken, een gezond mens staat veelal ook niet stil bij het levenseinde. Wat wel vaststaat, is dat iedereen ouder wordt en uiteindelijk zal sterven. Ook de tegenstanders van de wet. Laat ze het inzicht krijgen om humaniteit voorop te stellen en dus niet proberen de klok terug te draaien op welke manier dan ook. Zodat iedereen, óók zij, op een waardige manier afscheid kunnen nemen van het leven.
Meer van Sophia De Wolf