30 april 2020
In staat van alarm (3)
Er is iets aan de hand. Hier waar ik nu ben, in het uiterste noordoosten van de Andalusische kust.
In de zomer is deze streek een trekpleister voor zonnekloppers, vlak voor Pasen een oord van horecaverderf met het carnavalleske Semana Santa en 's winters een regio van kustdorpjes waar iets oudere Britten, Duitsers, Nederlanders en enkele Belgen, een derde jeugd proberen te beleven. Half april ontluikt de warme lente en komen de eerste korte broeken en opwaaiende rokjes in het straatbeeld. Maar dat is dit jaar helemaal niet het geval. Al zeker niet de opwaaiende rokjes. En klimatologisch, een raadsel, want het blijft al wekenlang koud en kil, overwegend bewolkt tot zwaar bewolkt. Dat klinkt erg Frank's. Op dit eigenste moment dat ik de stand van het land noteer, dondert het.
Je wilt het niet meemaken!
Oh, je dacht dat ik iets zou melden over COVID-19 en de Estado de Alarma? Als je dagenlang binnen moet blijven, de supermarkt en het kleine terras je wereldbeeld bepalen, dan zijn de klimatologische omstandigheden dé hoofdbekommernis bij het overleven.
Over corona daarentegen, niets dan … goeds, is niet meteen het juiste woord, het aantal besmettingen plateaut. Da's eentje voor Van Ranst. En ook het aantal doden lijkt significant dag na dag te verminderen, zegt de krant El Pais. Er fonkelt dus een klein licht aan het einde van de tunnel. Maar ik vrees voor wat er te zien zal zijn, eens de tunnel uit.
Er zoemen alvast berichten over een economische heropstart. Niet Trumpiaans, maar eerder op z'n Spaans, mañana.
Maar dus, terug naar het weer. Er is wel degelijk iets noemenswaardig aan de hand.
Eerder heb ik je al verteld dat mijn Madrileense overbuurman steen en been kloeg over het weer in maart. De slechtste in jaren, en hij wierp z'n handen in de lucht, om nadruk te leggen, want bejaardengymnastiek waren we niet bezig. En februari, toen ik hier de eerste maal met een goeie vriend verbleef, een knaller, ook al in eeuwen niet zo warm geweest. Letterlijk genomen is die uitspraak over de top, want de goede man is nu ook weer niet zo oud. De opwarming van de aarde, en we knikten alletwee toen de woorden gevallen waren, en ik stapte verder. Dat kan niet anders, dacht ik toen, nog vrij rondwandelend in de compound, niets viraal vermoedend. CO2-uitstoot, zware steenkoolindustrie, plastic rubbish in de oceanen, ontbossing, boskap en overdreven-vleesindustrie, Amazonewoud, planetaire longen … ik hoor het mezelf nog allemaal denken, en dacht aan jou, die geregeld, soms te veel geregeld, aan de natuurbel trok.
Longontsteking, beademingstoestel, mondmasker en corona, nee, die woorden kende ik toen al wel, maar niet in verband met. Wel de laatste, maar dan eerder uit een assortiment van retailers.
Het is een woordenrij die eigenlijk één woord verbergt: mens. Niet dat ik een retrograde visie op mens en natuur heb, maar we moeten wel, asap, een andere relatie tussen natuur en homo economicus tot stand brengen, toch? De noodzaak van die paradigmashift zie ik hier vanuit mijn kot in realtime. Ik moet zelfs mijn was binnenhalen door die plotse on-Spaanse donder-bliksem-stortregenbui in april!
Las ik toch vanochtend niet als eerste kop op mijn smartphone: ‘De volgende pandemie kan morgen al uitbreken’. Leuk, om zo een nieuwe dag te beginnen. Ze mogen die journalist even zijn perskaart inhouden. Ik ben blijven liggen. En toen was het nog lichtbewolkt met een voorzichtige neiging tot opklaring.
Ik ben blijven liggen, lezen, en kreeg er niet genoeg van. De slaapkamer bleef donker want nauwelijks licht.
Een nieuw killervirus zoals SARS-CoV-2 hebben wetenschappers allang voorspeld. Wist ik veel. En niet alleen de american scientifists, maar ook zij, met wie deze westerse wetenschapslui al jaren samenwerken: de Chinese virologen, epidemiologen, en andere Chinese Steven De Guchten. Duh? Wat zit Trump daar dan over te trompetten? 'They should have told us, about corona!', terwijl hij zijn vinger aggresief richtte en simultaan zijn rosblonde pruik mee draaide naar China. Ja, ik denk echt wel dat het een pruik moet zijn. Zo stijf permanent identiek in model, dat kan niet anders. Benieuwd hoe hij er 's avonds in pyama uit ziet. 'Melania, you should have told me, about my wig!' – 'But Donnie, it is a wig made in China, darling. I told you not to buy them in bulk!'
Ik ben blijven liggen, lezen, en kreeg er niet genoeg van. De slaapkamer bleef donker want nauwelijks licht.
Een nieuw killervirus zoals SARS-CoV-2 hebben wetenschappers allang voorspeld. Wist ik veel. En niet alleen de american scientifists, maar ook zij, met wie deze westerse wetenschapslui al jaren samenwerken: de Chinese virologen, epidemiologen, en andere Chinese Steven De Guchten. Duh? Wat zit Trump daar dan over te trompetten? 'They should have told us, about corona!', terwijl hij zijn vinger aggresief richtte en simultaan zijn rosblonde pruik mee draaide naar China. Ja, ik denk echt wel dat het een pruik moet zijn. Zo stijf permanent identiek in model, dat kan niet anders. Benieuwd hoe hij er 's avonds in pyama uit ziet. 'Melania, you should have told me, about my wig!' – 'But Donnie, it is a wig made in China, darling. I told you not to buy them in bulk!'
Peter Daszak van EcoHealth Alliance is een Amerikaanse zoöloog, wat dat ook moge betekenen, iets ernstig lijkt mij. Zijn ngo onderzoekt hoe je pandemieën kunt voorkomen (sic). Ik verorber de letters van de site. Ze streven naar een ommekeer in het economisch denken over natuur en dieren. Meer dan dertig procent van de nieuwe infectieziekten zijn gelinkt aan de tropische boskap voor mijnbouw, landbouw en verstedelijking. Daar gaat-ie. We veranderen landschappen en destabiliseren ecosystemen in een ongezien tempo en dat is de belangrijkste oorzaak van de overdracht van ziekten en virussen, zeggen ook veel biologen en virologen. Ik trek m'n dekbed over me heen.
Ik schud m'n hoofdkussen wat op en draai me op m'n rechterzij, want ik voel een pointe op komst. De Chinese Shi Zhengli, lees ik op de site van Het Nieuwsblad, is de virologe die het dodelijke virus heeft kunnen ontmaskeren. Oké. Al meer dan vijftien jaar blijkt ze 'samen te werken in het onderzoek naar virussen en vleermuizen, zo heeft ze samen met andere wetenschappers het sarsvirus ontleed. Ze heeft zelfs een koosnaampje gekregen, 'bat woman', schattig, omdat ze echt in grotten en zo honderden vleeermuizen heeft onderzocht. De melodie van de waanzinnige serie 'Batman en Robin' kaapt m'n gedachten. Ik had als kind die hippe batmobiel, een soort dinky toy. Als je ermee over de grond schuurde, kwamen er vlammetjes uit het autootje. Wow. Zo zie ik haar ook voor me in de deuropening, met zwarte cape, blonde haren, nee, zwarte haren in Shi's geval, met mascarilla bucales – we zijn in Spanje, hé – omgegord, en knellende paarse latex handschoenen. En what the f… allemaal vleermuizen op de achtergond, in mijn living. OMG, ik had de deur van het terras moeten sluiten.
Zhengli is bovendien het diensthoofd van het lab in Wuhan, voorwerp van Trumps ergernis, waardoor z'n pruik draaide, en Shi meldde al op 7 januari haar besluit, het is een coronavirus dat de sprong heeft gemaakt van dier op mens. Vast en zeker. In die volgorde. Of het nog verder zou gaan, van mens op mens? Dat blijkt pas later in januari vastgesteld.
En nu komt het punt.
Lees ik het goed? Beiden, Peter en bat woman, werken al jaaaaaren samen, schreven samen bladzijden onderzoekswerk neer, waarschuwden tot vervelens toe. En nu, top of the bill, net op een van de belangrijke programma's waarin coronavirussen worden bestudeerd, in het wetenschappelijk kader van pandemiepreventie, heeft Trumpie-man bespaard.
En nu komt het punt.
Lees ik het goed? Beiden, Peter en bat woman, werken al jaaaaaren samen, schreven samen bladzijden onderzoekswerk neer, waarschuwden tot vervelens toe. En nu, top of the bill, net op een van de belangrijke programma's waarin coronavirussen worden bestudeerd, in het wetenschappelijk kader van pandemiepreventie, heeft Trumpie-man bespaard.
Goed. Enfin, nee, niet goed. Maar de kwestie heeft alles te maken met wat ik mijn favoriete bioloog Dirk Draulans ook al heb weten schrijven, er zijn zo(te)veel mensen, we produceren zo ongegeneerd en dwangmatig, palmen zo'n grote lappen grond in, waarmee we onze productieprocessen opdrijven, drijven dieren ook steeds verder weg en komen dus daardoor ook steeds meer in nauwer contact. We? Ik? Sorry, maar ik persoonlijk wil dat allemaal niet. Ja, de rest kun je ook al raden. Een economie waar concurrentie en winst op nummer één staan, op gezondheid(szorg) wordt gekort, de aandeelhouders steeds meer bediend … Systemisch, heet dat tegenwoordig, vroeger – en toegegeven, ook vandaag weer meer en meer – heette het wilde beest kapitalisme. En die bushmeat krijg je niet zomaar op een wet market kraampje in stukjes gehakt. Gewoon afschaffen, die boel.
Maar over vleermuizen niets dan goed. Vleermuizen maken vijftien à twintig procent uit van alle zoogdieren. Hemeltje. Er zouden er 15 miljard rondfladderen. Chapeau voor wie die allemaal heeft geteld. Ze herbergen een heleboel virussen zonder zelf ziek te worden. Oh, wat fijn voor ze. De wetenschap kent er nauwelijks enkele van, zoals SARS, ebola en MERS. Wat een geruststelling. Ze zijn nuttig. Tja. Voorkomen insectenplagen in Afrika, vreten muggen bij de vleet en beschermen zo de landbouw. Hoera. Laat een slapende vleermuis best met rust. Mij ook, zou ik zeggen. Wikipedia is bij dit zoekresultaat een humorfestival. En op vleermuis.net kan je terecht als je een diertje hebt gevonden en hulp zoekt.
Ik heb vanochtend veel bijgeleerd, maar ben er terug van in slaap gesukkeld. En ik moet bekennen, vanavond gaat de terrasdeur goed op slot.
Meer van Ng Tjhoi Sauw
Ik heb vanochtend veel bijgeleerd, maar ben er terug van in slaap gesukkeld. En ik moet bekennen, vanavond gaat de terrasdeur goed op slot.