Het Vrije Woord
Geschreven door Martin Harlaar
  • 2431 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

20 mei 2021 Ben ik wel woke genoeg? (3)
Als u geen racist wilt zijn, dan zult u eerst moeten toegeven dat u een racist bent. Het klinkt voor u als onbewuste racist misschien wat cryptisch in de oren, maar volgens de woke-ideologie is het toch heel eenvoudig. Het zit zo: de mensheid bestaat uit onderdrukkers en onderdrukten. U leeft in een racistische maatschappij, maar dat kunt u niet zien, omdat u zelf een racist bent. Een druppel zeewater kan de oceaan ook niet zien, zal ik maar zeggen.
De basis van de woke-ideologie (onderdrukkers vs. onderdrukten) is tamelijk simpel, maar dat geldt niet voor de woke-termen en de woke-redeneringen. Ik, niet meer dan een beginnend aspirant-immigrant in Wokeland, wil u op weg helpen om uzelf van uw zonden te bevrijden en uw eigen hokje te vinden, want met de woke-ideologie is het voorgoed gedaan met spontane relaties tussen mensen en 'Alle Menschen werden Brüder'. Iedereen krijgt zijn eigen hokje, want iedereen heeft zijn eigen geschiedenis, iedereen is uniek en daarom kan niemand een ander begrijpen. 'Harlaar, stop! We begrijpen je nu al niet meer!' Stil maar. Ik begrijp dat u het niet begrijpt. Dat komt omdat u nog totaal onwoke bent. U bevindt zich in racistisch dromenland, terwijl ik al een klein beetje begin te ontwaken.
Zoals gezegd kent de woke-ideologie geheel eigen termen en redeneringen. Ze zijn overgewaaid uit de VS. Ik zal laagdrempelig beginnen, anders haakt u af en bent u gedoemd tot het eind uwer dagen te blijven dwalen in uw racistisch moeras. De eerste term die ik aan u zal proberen uit te leggen is 'cultural appropriation' of om het in ons Lagelandse dialect te zeggen: culturele toe-eigening. Ik zie u al weer gapen en ik hoor u denken: 'Waarom moet ik dit weten?'. Antwoord: omdat het nu voor eens en voor altijd afgelopen moet zijn met onderdrukking en racisme! U hoeft niet iets gekocht te hebben dat in 2003 is gestolen uit het museum van Bagdad om u schuldig te hebben gemaakt aan culturele toe-eigening. U maakt zich daar dagelijks schuldig aan! En nu stil! We gaan verder.
Eerst even wat theorie en dan snel de praktijk. Wat is culturele toe-eigening? Het overnemen van creatieve of artistieke vormen, onderwerpen of gebruiken door de ene culturele groep van de andere. Het wordt in het algemeen gebruikt om westerse toe-eigeningen van niet-westerse of niet-blanke vormen te beschrijven, en heeft de bijbetekenis van uitbuiting en dominantie. Die laatste zin is cruciaal, zoals we nu aan de hand van praktijkvoorbeelden zullen zien.
Op YouTube staat een BBC-filmpje van 8'40" met als titel Cultural appropriation: whose problem is it? Culturele toe-eigening: wiens probleem is het? Hieronder ziet u drie screenshots van mensen op een muziekfestival. Sommigen hebben plezier, anderen ergeren zich constant. Op screenshot 2 en 3 ziet u dezelfde jonge vrouw.

(lees verder onder de afbeeldingen)
Screenshot 1
Screenshot 2
Screenshot 3
De man op screenshot 1 zegt: 'This outfit is from Côte d'Ivoire in West-Africa. If I like wearing it, I like wearing it.' Met andere woorden: als hij deze bloes wil aantrekken, dan doet hij dat. Dit is zonder enige twijfel een voorbeeld van culturele toe-eigening. Hij vindt het weliswaar gewoon een mooie bloes en denkt dat hij er niemand kwaad mee doet door hem te dragen, maar daarin vergist hij zich lelijk. Hij onderdrukt, buit uit en kwetst mensen uit West-Afrika of mensen die een of meer voorouders hebben die uit West-Afrika kwamen.
De jonge vrouw heeft een bloes aan met daarop onder andere een afbeelding van een neushoorn. Dat is typisch Afrikaans, een neushoorn. Haar voorouders komen, zo vermoed ik, niet uit Egypte, maar ze heeft op haar arm een forse afbeelding laten tatoeëren van Nefertiti, een Egyptische koningin uit de veertiende eeuw voor Christus. Dit is absoluut géén voorbeeld van culturele toe-eigening. Deze jonge vrouw heet Ayesha (een Arabische naam, maar wederom géén culturele toe-eigening) en ze zegt o.a.: 'Cultural appropriation is taking something from a culture that is not your own.' Culturele toe-eigening is iets nemen van een cultuur die niet van jou is. Nefertiti was ruim drieduizend jaar geleden koningin in Egypte. Egypte ligt in Afrika. De voorouders van deze jonge vrouw komen uit Afrika. Nefertiti behoort dus tot het culturele eigendom van deze jonge vrouw. Alleen een racist is te stom om dit te begrijpen.
Als u echt niet begrijpt waarom de man zich wel schuldig maakt aan culturele toe-eigening en de jonge vrouw niet, dan wil ik u even herinneren aan de basisregel van het woke-isme: de mensheid bestaat uit onderdrukkers en onderdrukten! En deze witte man is een (vul in)  … en deze zwarte jonge vrouw is een (vul in) … Aha, u begint u het door te krijgen! We boeken vooruitgang, eindelijk.
Kijken of u het echt heeft begrepen. Ik citeer uit een Knack-artikel, gedateerd 15 november 2019. Titel: De kracht van Afrikaanse waxstoffen: dekoloniseren met naald en draad (dekoloniseren is ook een typische woke-term, maar daar komen we misschien in een volgend artikel nog wel eens op terug).
'Vrijdag 28 februari 2019. Het is druk in Sonna, de stoffenwinkel in de Van Immerseelstraat achter het Centraal Station in Antwerpen. Een jonge vrouw zoekt tussen het kleurrijke en mooi gevouwen textiel een stuk stof uit om op het hoofd te dragen. Ze wil iets met een Ghana-print, dat vindt ze mooi. Nu haar zwangerschap zichtbaar is, wil ze in een Afrikaanse outfit een foto van zichzelf nemen en naar haar oma in Kameroen sturen.' (het cursief is van mij)
De jonge vrouw heeft blijkbaar Kameroense 'roots' en wil textiel kopen met een Ghana-print. Kameroen en Ghana zijn twee landen die worden gescheiden door drie andere landen: Nigeria, Benin en Togo. De kleinste afstand tussen Kameroen en Togo bedraagt hemelsbreed ongeveer 500 km. Maakt de jonge vrouw zich wel of niet schuldig aan culturele toe-eigening? Goed geantwoord. U snapt het. Ze kan zich inderdaad niet schuldig maken aan culturele toe-eigening, omdat ze behoort tot de groep der onderdrukten en omdat Kameroen en Ghana allebei in Afrika liggen.
Zal ik u eens iets grappigs vertellen? Veel van die beroemde Afrikaanse stoffen worden sinds jaar en dag gemaakt door Vlisco, een bedrijf in de Nederlandse stad Helmond. Het bestaat al vanaf het midden van de negentiende eeuw en in het laatste kwart van de negentiende eeuw begon het met het produceren van stoffen voor West-Afrika. In 2002 werd er een interessante documentaire over dit bedrijf gemaakt met als titel Mama Benz en de smaak van geld.
Ik citeer uit de informatie bij de film: 'Vlisco Wax' wordt in Nederland gemaakt volgens een supergeheime formule en is, eenmaal verkocht, in Afrika een belangrijk statussymbool. Sommige Afrikaanse handelaarsters zijn rijk geworden met de handel in Vlisco; zij kunnen zich laten rondrijden in een Mercedes Benz. Alice wil ook een 'Mama Benz' worden.'
Vlisco ontwerpt dus al zo'n 150 jaar designs en produceert textiel dat zeer gewaardeerd wordt in West- Afrika. Maakt Vlisco zich daarmee wel of niet schuldig aan culturele toe-eigening? Hoera! Goed geantwoord! U bent geslaagd voor les 1, maar niet te vroeg gejuicht, u bent nog lang niet woke.
Het Vrije Woord
In het kader van het 'Grote vragen'-project (Diversiteit & Dialoog staan daarin centraal) probeert Martin Harlaar, in samenwerking met het Humanistisch Verbond, tot de kern van belangrijke maatschappelijke thema's door te dringen. In 2021 verscheen zijn boek 'De getemde mens. Waar komt (volgens u) onze moraal vandaan?' en in 2022 'Ben ik wel woke genoeg?'. In januari 2024 verscheen 'Het gender-experiment'.
_Martin Harlaar Martin Harlaar (Amsterdam 1956) is historicus
Meer van Martin Harlaar

_Recent nieuws

Bekijk alle nieuwe berichten

_Populair nieuws

Bekijk meer populair nieuws