26 mei 2021
Ben ik wel woke genoeg? (4)
De woke-beweging heeft mij aan het denken gezet. Ook ik ben een slachtoffer! En ik ben daarom begonnen aan een dagboek over mijn 'ontwoken'. U mag de eerste pagina lezen, ook al weet ik dat u mij niet zult kunnen begrijpen. Maar dat geeft helemaal niets. Ik begrijp u namelijk ook niet.
Eerste bericht aan mijn onderdrukkers.
Ik eis erkenning van mijn eigenheid! Niemand heeft hetzelfde meegemaakt als ik. Niemand heeft dezelfde voorgeschiedenis als ik. En als u zegt dat u mij begrijpt, dan voel ik de woede in mij opborrelen en moet ik mij inhouden om u niet in het gezicht te spuwen. U kunt mij niet begrijpen en ik wil dat u dat inziet en toegeeft! U bent medeschuldig aan mijn verdriet en mijn frustraties, ook al bent u zich daar misschien niet bewust van. Des te erger.
Mijn broer werd in Amsterdam geboren tijdens de Duitse bezetting. Werd uw broer in Amsterdam geboren tijdens de Duitse bezetting? Nee? Zwijg dan!
Mijn grootmoeder moest in de Grote Oorlog Antwerpen ontvluchten vanwege het Duitse geweld. Moest uw grootmoeder in de Grote Oorlog Antwerpen ontvluchten vanwege het Duitse geweld? Nee? Zwijg dan!
Een van mijn voormoeders werd eind achttiende eeuw verkracht door Pruisische soldaten. Werd een van uw voormoeders eind achttiende eeuw verkracht door Pruisische soldaten? Nee? Zwijg dan! Zwijg en veins geen empathie! U en ik zullen elkaar nooit kunnen begrijpen! Maar ik geniet van de radeloosheid in uw ogen.
Ik eis erkenning van mijn eigenheid! Niemand heeft hetzelfde meegemaakt als ik. Niemand heeft dezelfde voorgeschiedenis als ik. En als u zegt dat u mij begrijpt, dan voel ik de woede in mij opborrelen en moet ik mij inhouden om u niet in het gezicht te spuwen. U kunt mij niet begrijpen en ik wil dat u dat inziet en toegeeft! U bent medeschuldig aan mijn verdriet en mijn frustraties, ook al bent u zich daar misschien niet bewust van. Des te erger.
Mijn broer werd in Amsterdam geboren tijdens de Duitse bezetting. Werd uw broer in Amsterdam geboren tijdens de Duitse bezetting? Nee? Zwijg dan!
Mijn grootmoeder moest in de Grote Oorlog Antwerpen ontvluchten vanwege het Duitse geweld. Moest uw grootmoeder in de Grote Oorlog Antwerpen ontvluchten vanwege het Duitse geweld? Nee? Zwijg dan!
Een van mijn voormoeders werd eind achttiende eeuw verkracht door Pruisische soldaten. Werd een van uw voormoeders eind achttiende eeuw verkracht door Pruisische soldaten? Nee? Zwijg dan! Zwijg en veins geen empathie! U en ik zullen elkaar nooit kunnen begrijpen! Maar ik geniet van de radeloosheid in uw ogen.
De Duitsers zullen mijn verdriet en frustraties nooit begrijpen. Ze doen zelfs alsof ik niet besta. En als zij en ik elkaar per ongeluk toch tegenkomen, dan doen ze alsof er nooit iets is voorgevallen tussen ons. Alsof alles oké is. Terwijl zij al eeuwenlang onze onderdrukkers zijn en wij de onderdrukten. Ik schreef 'Duitsers', maar ik stel voor dat we voortaan 'duitsers' schrijven. Zij verdienen geen hoofdletter. Daar komen nog eens bij twee minpunten op de Schaal van Woke bij.
Minpunt 1: de meeste 'duitsers' zijn wit. Noem ze alsjeblieft niet 'blank'. Waarom niet? Marcel Gelauff, hoofdredacteur NOS Nieuws, legt uit waarom je mensen zonder kleur liever niet blank moet noemen, maar wit: 'Wij gebruiken bij voorkeur wit in berichten omdat blank in tegenstelling tot zwart een positieve connotatie heeft. (…) Blank roept associaties op met rein en schoon'. Adri Vermaat, ombudsman bij Trouw, zegt het zo: 'De samenleving kiest steeds vaker voor de term 'wit' omdat blank – indachtig het koloniale verleden – een superioriteit tegenover gekleurde mensen uitstraalt die er niet zou moeten of mogen zijn. Media dragen bij aan deze ontwikkeling. Ze kiezen vaker voor 'wit' omdat er een groeiend aantal redacteuren is dat blank naar racisme vindt neigen'.
Minpunt 2: de meeste 'duitsers' zijn cisgender. Dat betekent dat hun genderidentiteit overeenkomt met hun geboortegeslacht en dat is natuurlijk verre van progressief. Het betekent in de praktijk namelijk dat ze totaal geen oog hebben voor de woke-realiteit die al jaren bekend is. Ik citeer de Cosmopolitan van 14 februari 2014:
'Een initiatief waar we blij van worden: op Facebook kun je vanaf nu ook aangeven dat je bijvoorbeeld transgender, transseksueel of androgyn bent.
Kun je je niet helemaal vinden in het label 'vrouw' of 'man'? Facebook heeft het lijstje met 'geslacht' aangepast, waardoor je niet alleen meer hoeft te kiezen tussen 'man' of 'vrouw'. In totaal zijn er nu 58 genderopties voor Facebookgebruikers die hun Facebookpagina ingesteld hebben op Amerikaans Engels.
De 58 genderopties waar je voor kunt kiezen: Agender, Androgyne, Androgynous, Bigender, Cis, Cisgender, Cis Female, Cis Male, Cis Man, Cis Woman, Cisgender Female, Cisgender Male, Cisgender Man, Cisgender Woman, Female to Male, FTM, Gender Fluid, Gender Nonconforming, •Gender Questioning, Gender Variant, Genderqueer, Intersex, Male to Female, MTF, Neither, Neutrois, Non-binary, Other, Pangender, Trans, Trans*, Trans Female, Trans* Female, Trans Male, Trans* Male, Trans Man, Trans* Man, Trans Person, Trans* Person, Trans Woman, Trans* Woman, Transfeminine, Transgender, Transgender Female, Transgender Male, Transgender Man, Transgender Person, Transgender Woman, Transmasculine, Transsexual, Transsexual Female, Transsexual Male, Transsexual Man, Transsexual Person, Transsexual Woman en Two-Spirit. Daarbij kun je er ook voor kiezen om met 'hem', 'haar' of neutraal te worden aangesproken. Nice job, Facebook!'
Kun je je niet helemaal vinden in het label 'vrouw' of 'man'? Facebook heeft het lijstje met 'geslacht' aangepast, waardoor je niet alleen meer hoeft te kiezen tussen 'man' of 'vrouw'. In totaal zijn er nu 58 genderopties voor Facebookgebruikers die hun Facebookpagina ingesteld hebben op Amerikaans Engels.
De 58 genderopties waar je voor kunt kiezen: Agender, Androgyne, Androgynous, Bigender, Cis, Cisgender, Cis Female, Cis Male, Cis Man, Cis Woman, Cisgender Female, Cisgender Male, Cisgender Man, Cisgender Woman, Female to Male, FTM, Gender Fluid, Gender Nonconforming, •Gender Questioning, Gender Variant, Genderqueer, Intersex, Male to Female, MTF, Neither, Neutrois, Non-binary, Other, Pangender, Trans, Trans*, Trans Female, Trans* Female, Trans Male, Trans* Male, Trans Man, Trans* Man, Trans Person, Trans* Person, Trans Woman, Trans* Woman, Transfeminine, Transgender, Transgender Female, Transgender Male, Transgender Man, Transgender Person, Transgender Woman, Transmasculine, Transsexual, Transsexual Female, Transsexual Male, Transsexual Man, Transsexual Person, Transsexual Woman en Two-Spirit. Daarbij kun je er ook voor kiezen om met 'hem', 'haar' of neutraal te worden aangesproken. Nice job, Facebook!'
Die verkrachting eind achttiende eeuw door die Pruisische soldaten zit mij nog steeds dwars. Dankzij die verkrachting stroomt er namelijk ook bloed van 'duitse' daders door mijn aders. Ik denk er serieus over om excuses te eisen van mijzelf en ik overweeg excuses aan te bieden aan mijzelf. Als de excuses oprecht zijn, dan moet ik er nog eens goed over nadenken of ik ze wel of niet accepteer. Ik zie het aan uw gezicht. U begrijpt er weer niets van. Laat mij het u uitleggen, gij onwoke onderdrukker!
Ik kwam op het idee toen ik op 14 mei dagblad Trouw las. Valika Smeulders (hoofd van de afdeling geschiedenis van het Rijksmuseum in Amsterdam) richtte met drie andere vrouwen de tentoonstelling Slavernij in. Valika Smeulders werd geboren op Curaçao, 103 jaar nadat de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden werd afgeschaft. In 2012 promoveerde zij op het proefschrift Slavernij in perspectief. In 2019 ontving ze de Black Achievement Award. Dit is – zo lees ik bij Wikipedia – een erkenningsprijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan personen die zich als zwart rolmodel verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse samenleving. De prijzen werden in 2016 ingesteld door het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee).
Valika Smeulders is een nazaat van zowel totslaafgemaakten als slavenhouders. Zij is dus minder onschuldig dan u wellicht had gedacht. Ik citeer de laatste alinea van het artikel uit Trouw:
Valika Smeulders is een nazaat van zowel totslaafgemaakten als slavenhouders. Zij is dus minder onschuldig dan u wellicht had gedacht. Ik citeer de laatste alinea van het artikel uit Trouw:
'Smeulders kende een nazaat van een vrouw die ook slachtoffer was geworden van haar voorvaderlijke plantagehouder. Ze heeft, ondanks haar eigen complexe familiegeschiedenis, haar excuses aangeboden voor zijn gedrag. "Ik vond het heel fijn om dat gesprek te hebben met haar. Het bracht ons dichter bij elkaar en het zorgde voor een connectie van het verleden en het hier en nu. Ik zou iedereen aanraden om het ongemak vooral niet uit de weg te gaan. Als je het aangaat, kun je het transformeren tot iets dat bevrijdend is."'
Tegen de tijd dat gij onwoke onderdrukker dit leest, heb ik mogelijk al excuses aan mijzelf aangeboden voor die oude verkrachtingszaak. Ik hoop dat het een fijn gesprek wordt, dat het mij dichter bij mijzelf brengt, en vooral dat het bevrijdend werkt. Free at last, free at last, thanks to Valika I'm free at last!
Meer van Martin Harlaar