27 september 2021
Ben ik wel woke genoeg? (16)
Marvus Garvey: 'The thoughtful and industrious of our race want to go back to Africa'
'The black people should not be encouraged to remain in white people's countries and expect to be presidents, governors, mayors, senators, congressmen, judges and social and industrial leaders.'
Hoewel Marcus Garvey een slecht voorspeller is gebleken, was hij wel een visionair. Hij inspireerde tallozen over de gehele wereld, waaronder een aantal Afrikaanse presidenten. In de vorige aflevering zagen we dat Dr. Tony Martin (1942-2013) hem als een held beschouwde. De ideeën van Garvey inspireerden ook de ouders van Malcolm Little, alias Malcolm X (1925-1965).
Marcus Garvey (1922)
_The banner of black-race purity
Malcolm X in 1963:
'When my mother was pregnant with me, she told me later, a party of hooded Ku Klux Klan riders galloped up to our home in Omaha, Nebraska, one night. (…) The Klansmen shouted threats and warnings at her that we had better get out of town because "the good Christian white people" were not going to stand for my father's "spreading trouble" among the "good" Negroes of Omaha with the "back to Africa" preachings of Marcus Garvey.
My father, the Reverend Earl Little, was a Baptist minister, a dedicated organizer for Marcus Aurelius Garvey's U.N.I.A. (Universal Negro Improvement Association). With the help of such disciples as my father, Garvey, from his headquarters in New York City's Harlem, was raising the banner of black-race purity and exhorting the Negro masses to return to their ancestral African homeland. (…)
Louise Little, my mother was born in Grenada, in the British West Indies, looked like a white woman. Her father wás white. She had straight black hair, and her accent did not sound like a Negro's. Of this white father of hers, I know nothing except her shame about it. I remember hearing her say she was glad she had never seen him. It was, of course, because of him that I got my reddish-brown "mariny" color of skin, and my hair of the same color. I was the lightest child in our family. (Out in the world later on, in Boston and New York, I was among the millions of Negroes who were insane enough to feel that it was some kind of status symbol to be light-complexioned – that one was actually fortunate to be born thus. But, still later, I learned to hate every drop of that white rapist's blood that is in me.)'
'When my mother was pregnant with me, she told me later, a party of hooded Ku Klux Klan riders galloped up to our home in Omaha, Nebraska, one night. (…) The Klansmen shouted threats and warnings at her that we had better get out of town because "the good Christian white people" were not going to stand for my father's "spreading trouble" among the "good" Negroes of Omaha with the "back to Africa" preachings of Marcus Garvey.
My father, the Reverend Earl Little, was a Baptist minister, a dedicated organizer for Marcus Aurelius Garvey's U.N.I.A. (Universal Negro Improvement Association). With the help of such disciples as my father, Garvey, from his headquarters in New York City's Harlem, was raising the banner of black-race purity and exhorting the Negro masses to return to their ancestral African homeland. (…)
Louise Little, my mother was born in Grenada, in the British West Indies, looked like a white woman. Her father wás white. She had straight black hair, and her accent did not sound like a Negro's. Of this white father of hers, I know nothing except her shame about it. I remember hearing her say she was glad she had never seen him. It was, of course, because of him that I got my reddish-brown "mariny" color of skin, and my hair of the same color. I was the lightest child in our family. (Out in the world later on, in Boston and New York, I was among the millions of Negroes who were insane enough to feel that it was some kind of status symbol to be light-complexioned – that one was actually fortunate to be born thus. But, still later, I learned to hate every drop of that white rapist's blood that is in me.)'
Geboortehuis van Marcus Mosiah Garvey
_Marcus Mosiah Garvey
Marcus Mosiah Garvey werd op 17 augustus 1887 geboren in Saint Ann's Bay, een stadje aan de noordkust van Jamaica. Dit Caraïbische eiland was tot 1962 een Britse kolonie. Op zijn veertiende ging hij bij een drukkerij werken en werd actief in de vakbond. In 1911 woonde en werkte hij in Costa Rica en Panama. Een jaar later vertrok hij naar Engeland en volgde enkele avondlessen op het Birkbeck College in Londen.
Nadat Garvey door West-Europa had gereisd, keerde hij in 1914 terug naar Jamaica waar hij datzelfde jaar de Universal Negro Improvement Association (UNIA) oprichtte. De USA zou zijn volgende bestemming worden. Hij wilde geld inzamelen voor UNIA en zijn grote voorbeeld Booker T. Washington (1856-1915) ontmoeten.
Centraal in de filosofie van Washington stond dat Zwarten pas geaccepteerd zouden worden als zij zich op eigen kracht economisch omhoog zouden werken: 'The wisest among my race understand that the agitation of questions of social equality is the extremest folly.' Booker T. Washington overleed op 14 november 1915.
Booker T. Washington (circa 1895)
_'Liberia must be built'
Garvey vertrok toch naar de USA en arriveerde daar op 23 maart 1916. Hij zag al snel dat de mogelijkheden in de USA – in vergelijking met Jamaica – nagenoeg onbegrensd waren. Hij streek neer in Harlem waar veel Caraïbische migranten woonden. Daar kwam ook het hoofdkwartier van de UNIA. In 1918 begon Garvey met een krant, Negro World, 'A Newspaper Solely Devoted to the Interests of the Negro Race'. Juni 1919 richtte hij een stoombootmaatschappij op, The Black Star Line.
Knipsel uit Negro World, het blad van de UNIA
Aandeel van de Black Star Line
December 1921 zag men zich uit financiële overwegingen gedwongen de activiteiten van de Black Star Line te staken.
_Garvey en de NAACP
Garvey groeide binnen enkele jaren uit tot een beroemdheid. Steeds meer mensen kwamen naar zijn toespraken luisteren. Hij hield zijn zwarte publiek voor dat ze zelfvertrouwen moesten hebben, iets waar hij zelf geen gebrek aan had. De Universal Negro Improvement Association groeide als kool.
Garvey stelde zich hard op tegenover een oudere burgerrechtenorganisatie, de National Association of Colored People (NAACP). W.E.B. Du Bois (1868-1963) was in 1909 een van de oprichters geweest van de NAACP en zou een belangrijke opponent van Garvey worden.
W.E.B. Du Bois (circa 1919)
In tegenstelling tot Garvey, een self-educated man, had Du Bois gestudeerd, aan de Harvard University en van 1892 tot 1894 in Berlijn. In 1895 voltooide hij zijn dissertatie in Harvard en was de eerste Afro-Amerikaan die dat daar deed. Zijn proefschrift ging over de trans-Atlantische slavenhandel. Du Bois ging doceren en was in 1900 secretaris van de eerste Pan-African Conference in Londen. In 1905 richtte hij samen met anderen de Niagara Movement op als reactie op de conservatieve politiek van Booker T. Washington. En hij stond zoals gezegd aan de basis van de NAACP, een interraciale organisatie die nog altijd bestaat. Een van de leden uit de begintijd van de NAACP was Julia Rustin, de grootmoeder en opvoeder van Bayard Rustin (zie aflevering 13).
De doelstelling van de NAACP zoals geformuleerd in 1911:
'To promote equality of rights and eradicate caste or race prejudice among citizens of the United States; to advance the interest of colored citizens; to secure for them impartial suffrage; and to increase their opportunities for securing justice in the courts, education for their children, employment according to their ability, and complete equality before the law.'
De oprichters van de NAACP (v.l.n.r.): Moorfield Storey (1845-1929), Mary White Ovington (1865-1951) en W.E.B. Du Bois (1868-1963)
De insteek van de NAACP stond haaks op het idee van Marcus Garvey dat 'the black people should not be encouraged to remain in white people's countries and expect to be presidents, governors, mayors, senators, congressmen, judges and social and industrial leaders'.
_'My parents were black Negroes'
Garvey zette Du Bois neer als iemand die niet te vertrouwen was. Garvey maakte er een punt van dat Du Bois, in tegenstelling tot hijzelf, van gemengde afkomst was. Garvey was pleitbezorger voor een 'strong and virile race'.
Uit de 'Negro World' van 1 december 1923
Uit de 'Negro World' van 1 december 1923
Raciale zuiverheid was een belangrijk thema voor Garvey. In september 1923 werd een lang artikel van hem gepubliceerd in het blad Current History. Daarin schrijft hij in de tweede zin: 'My parents were black Negroes' en verderop:
'The Universal Negro Improvement Association has been misrepresented by my enemies. They have tried to make it appear that we are hostile to other races. This is absolutely false. We love all humanity. We are working for the peace of the world which we believe can only come about when all races are given their due. (…) We believe in the purity of both races. [black and white, MH] (…) It is a vicious and dangerous doctrine of social equality to urge, as certain colored leaders do [Garvey doelt hier ongetwijfeld op Du Bois, die 'colored' was en niet 'black', MH], that black and white should get together, for that would destroy the racial purity of both.'
In juli 1922 hield Garvey een toespraak in Liberty Hall in New York City. De tekst verscheen kort daarna in Negro World, het officiële orgaan van de UNIA. Daarin kunnen we deze zin lezen: 'The organization has absolutely no apology to make as far as its program is concerned – a program of making America a white man's country.' De organisatie waar Garvey het over had was de Ku Klux Klan. Op 25 juni had hij Edward Young Clarke, geïnterviewd, waarnemend 'Imperial Wizard of the Ku Klux Klan'. Voor Garvey was het blijkbaar volkomen vanzelfsprekend dat Amerika in essentie 'a white man's country' was of zou worden. Native Americans speelden geen enkele rol.
Edward Young Clarke, Imperial Wizard of the KKK (1915-1922)
Garvey hield zijn publiek en lezers voor:
'So you realize that the Universal Negro Improvement Association is carrying out just what the Ku Klux Klan is carrying out – the purity of the white race down South – and we are going to carry out the purity of the black race not only down South, but all through the world. (…) You must realize your position in this country. It is hopeless.'
Op 4 juni 1924 hield Garvey zijn publiek in Liberty Hall, New York City, voor: 'We are making history tonight.' Hij vervolgde met:
'It is the brightest chapter of the Universal Negro Improvement Association. Tonight we finally send away to Africa a serious and well-prepared group of men. To do what? To visit Africa? No. This group of men go to the historic country of Liberia, a country founded a little over one hundred years ago by another serious and responsible group of people, for the purpose of encouraging a work just like this. (…) They saw to it that the constitution was so made and the law was so constructed that that country would be preserved not only for them, but their children and for succeeding generations of Negroes exclusively.'
Vanaf de onafhankelijkheid in 1847 stond in de Liberiaanse grondwet:
'The great object of forming these Colonies, being to provide a home for the dispersed and oppressed children of Africa, and to regenerate and enlighten this benighted continent, none but persons of colour shall be eligible to citizenship in this Republic.'
In 1955 werd dit veranderd in:
'In order to preserve, foster and maintain the positive Liberian culture, values and character, only persons who are Negroes or of Negro descent shall qualify by birth or by naturalization to be citizens of Liberia.'
Garvey vertelde zijn publiek op die vierde juni 1924:
'We have made arrangements whereby every industrious family going to Liberia will have twenty-five acres of land which you can develop agriculturally or industrially, and in addition to that you will get a free house lot in the city to build your home, and after you have built your house on it the government will give you a free title in fee simple for the occupation of the land. If you are single you will get fifteen acres of land. If you are a woman you will get ten acres for industrial or agricultural development and a free house lot. You will get five acres for every child you have. We have a list of thousands of people who want to go this year and next year. We want all to get busy. Work hard so that you can land in Liberia with at least two or three hundred dollars to start with, because a bum in Liberia is just as bad as a bum in Harlem. Society has no use for such a character at this time. {Loud applause}'
Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is het meestal ook niet waar. En in dit geval was het niet anders. Liberia had geen leden van UNIA uitgenodigd om zich daar te vestigen en zou het ook niet toestaan.
_Tot slot
Marcus Garvey werd in 1927 de Verenigde Staten uitgezet naar Jamaica. In 1935 vestigde hij zich in Londen. Daar overleed hij op 10 juni 1940 aan de gevolgen van een hersenbloeding zonder ooit in Afrika te zijn geweest. Hij werd 52 jaar. Zijn ideeën leven nog altijd voort en voor velen blijft hij een held.
Marcus Garvey …
... Hero of Heroes
Meer van Martin Harlaar