9 maart 2022
Antwoord aan Karel D'huyvetters
Beste Karel
We kennen elkaar niet echt, al hebben we wel eens contact gehad toen je mijn hulp zocht bij je zoektocht naar 'het land aan de overkant'.
Het spijt mij nog steeds zeer dat je hebt moeten ervaren dat deuren niet altijd automatisch opengaan voor de ex-gelovige die aansluiting zoekt bij wat wij graag 'de georganiseerde vrijzinnigheid' noemen. In sommige hoeken is dat vrijzinnig landschap inderdaad nog sectair.
Het deed mij dan ook veel plezier je stukken hier op de webstek van Het Humanistisch Verbond (Kwintessens) te ontdekken en te lezen. Ik maakte mij daarbij de bedenking dat je toch daar was beland waar je wou zijn.
Het spijt mij nog steeds zeer dat je hebt moeten ervaren dat deuren niet altijd automatisch opengaan voor de ex-gelovige die aansluiting zoekt bij wat wij graag 'de georganiseerde vrijzinnigheid' noemen. In sommige hoeken is dat vrijzinnig landschap inderdaad nog sectair.
Het deed mij dan ook veel plezier je stukken hier op de webstek van Het Humanistisch Verbond (Kwintessens) te ontdekken en te lezen. Ik maakte mij daarbij de bedenking dat je toch daar was beland waar je wou zijn.
Ik ben drie jaar jonger dan jij (73) en net als jij opgegroeid binnen de katholieke zuil. Van binnen en van buiten ken ik ze, de katholieke scholen, de kloosters. Maar misschien heb ik wat sneller dan jij in mijn hoofd en in mijn leven de oversteek gewaagd en was ik zeker minder behept met dat verdomde geïnduceerde schuldgevoel.
Al van toen ik vooraan in de twintig was, nam ik afstand. Ik zag in de wijk van Antwerpen waar ik woonde, naast elkaar twee 'parochies': de katholieke en de socialistische/vrijzinnige. Ik hoorde op dat moment bij geen van beide. Dat is lang zo gebleven, dat gevoel van thuisloosheid. Maar het bracht ook mee dat ik naar beide kanten even kritisch kon kijken.
Ik ben jong (voor de kerk) getrouwd en mijn twee zonen zijn nog gedoopt. En daar is het katholicisme formeel voor mij opgehouden.
Ik ben jong (voor de kerk) getrouwd en mijn twee zonen zijn nog gedoopt. En daar is het katholicisme formeel voor mij opgehouden.
Schuldgevoel heb ik daarbij nooit gevoeld. Het voelde ook niet alsof ik mijn familie, mijn ouders verraadde. Mijn vader, die op 70-jarige leeftijd overleed, kapot gewerkt, was de laatste jaren van zijn leven zeer ontgoocheld in die katholieke zuil, die hem ondanks al zijn werk en inspanningen voor vakbond en aanverwante groepen, op een bepaald moment in zijn leven op de achterste rij zette en naast een functie in hun rangen deed grijpen, omdat hij maar een werkman was. Op het einde van zijn leven stemde hij socialist en niet langer voor de CVP waar hij zo hondstrouw aan was geweest.
Ik denk dat dit een belangrijk onderscheid is tussen jou en mij. Ik denk dat dit ook in de maatschappij nu nog steeds het belangrijkste onderscheid is: de sociaaleconomische verschillen. Ook al willen groeiende religieuze en andere groepen ons tegenwoordig laten geloven dat niet dat onze identiteit bepaalt, maar wel religie, ras, kleur, gender.
Of je ouders arm of welgesteld zijn, bepaalt je verder leven. Veel meer dan of ze katholiek, moslim of vrijzinnig zijn. Het leven in burgerlijke kringen is iets meer geformatteerd dan wanneer je uit een werkmansbroek bent geschud.
Of je ouders arm of welgesteld zijn, bepaalt je verder leven. Veel meer dan of ze katholiek, moslim of vrijzinnig zijn. Het leven in burgerlijke kringen is iets meer geformatteerd dan wanneer je uit een werkmansbroek bent geschud.
Nooit heb ik het gevoel gehad dat ik iets was verloren onderweg, nooit heb ik heimwee gehad naar het behoren tot de 'rechtgelovige' groep waaruit ik kwam. Integendeel, ik voelde mij bevrijd en vond al snel veel meer aansluiting bij de ideeën van het vrijzinnig humanisme. Hoewel ik mij tot mijn 51ste niet formeel daartoe bekende. Ook omdat de weg inderdaad niet zo open lag als men binnen die kringen wel zou denken.
Vrienden en familie stelden en stellen vragen, ik vertel ze dan waarom ik nu sta waar ik sta. Ik denk niet dat ze me een ander persoon vinden dan ik was. Ik heb ook nog nooit veroordeling gevoeld.
Of toch wel, één keer in een katholiek persbedrijf waar ik werkte is er één keer een verdoken aanval geweest op mij omdat ik vrijmetselaar ben en daar open voor uitkom. Ik heb dat ook open gepareerd.
Of toch wel, één keer in een katholiek persbedrijf waar ik werkte is er één keer een verdoken aanval geweest op mij omdat ik vrijmetselaar ben en daar open voor uitkom. Ik heb dat ook open gepareerd.
Van nature ben ik iemand die zich niet gemakkelijk aansluit bij een groep, groot of klein.
Maar toen dat dan toch gebeurde, voelde dat voor mij wel als thuiskomen.
Met de jaren heb ik echter ervaren dat niet noodzakelijk alleen gelovigen dogmatisch kunnen zijn. Het was af en toe ontgoochelend te constateren dat mijn vrijzinnige vrienden betwijfelden of iemand die niet uit een vrijzinnig nest komt, toch een vrijdenker kan zijn.
Maar toen dat dan toch gebeurde, voelde dat voor mij wel als thuiskomen.
Met de jaren heb ik echter ervaren dat niet noodzakelijk alleen gelovigen dogmatisch kunnen zijn. Het was af en toe ontgoochelend te constateren dat mijn vrijzinnige vrienden betwijfelden of iemand die niet uit een vrijzinnig nest komt, toch een vrijdenker kan zijn.
Het kennen van meer dan één wereld, ik heb ook nogal wat moslims onder mijn vrienden, geeft mij het voordeel van een breed erkervenster van waaruit ik graag naar de wereld kijk. Het voordeel ook dat ik mij kritisch kan en mag opstellen naar al die strekkingen.
Ik ben daarin zeker geëvolueerd en ik heb minder de neiging om al te tolerant te zijn voor gedachtestromingen die uit zijn op politieke macht via de geesten van hun aanhangers.
Daarin schuilt immers het gevaar dat de vrijdenker in mij zich zou laten begrenzen.
Ik ben daarin zeker geëvolueerd en ik heb minder de neiging om al te tolerant te zijn voor gedachtestromingen die uit zijn op politieke macht via de geesten van hun aanhangers.
Daarin schuilt immers het gevaar dat de vrijdenker in mij zich zou laten begrenzen.
Beste Karel, werp die schuldgevoelens en dat laatste restje bedompt katholicisme van je af. De wereld is zoveel groter en het is nooit te laat om jezelf te worden zonder al die remmen die men er bij jou van kinds af heeft willen instampen.
Schep vreugde in de vrijheid. Het leven is te kort om spijt te hebben.
Lees hier de tekst van Karel D'huyvetters.
Meer van Tessa Vermeiren