26 april 2024
Opa heeft dementie
Wat is dementie? Hoe moet je omgaan met mensen die aan dementie lijden? Hoe werkt het geheugen? Met “Opa heeft dementie” schreef Sarah Wulteput een boek op kindermaat.
Marie is op bezoek bij haar oma en opa. Terwijl opa met haar mama naar de geheugenkliniek gaat, maakt Marie bij oma een kamp van de kussens en dekens die ze ziet liggen. Dat deed ze met opa ook altijd totdat opa op een bepaald moment de uitgang van het tentenkamp niet meer vond en helemaal in paniek geraakte. Als haar kamp klaar is, ziet ze huisarts Sanne aan de tafel bij oma zitten en hoort ze hoe oma tegen Sanne vertelt dat ze het moeilijk heeft om te geloven dat opa niet meer zal genezen.
Nu Marie dit gehoord heeft, kruipt ze verdrietig terug in haar kamp. Sanne gaat mee in het kamp zitten en ze vertelt aan Marie dat je de hersenen kan vergelijken met een hersenstad. In de hersenstad is er een groot tentenkamp voor hippo’s. Als opa bijvoorbeeld een brood wil bakken, denkt hij na hoe dat moet. De hippo’s rennen dan snel naar de bakkerij in de hersenstad, vragen het recept op en geven het aan opa. Nadat opa het brood gebakken heeft zorgen de hippo’s ervoor dat opa de oven weer uitzet.
In de hersenstad van opa is er naast de hippo’s ook een breinbreker aan het werk. De breinbreker zorgt voor hindernissen in de hersenstad. Zo is er een groep van vier vrienden die elk op hun eigen manier voor een hindernis zorgen waardoor opa ofwel niet alle informatie ontvangt, ofwel verkeerde informatie krijgt. De vier vrienden noemen: Aloïs, Vats, Fronto en Lowie.
De auteur gebruikt een leuke, beeldrijke insteek om de werking van de hersenen en de verschillende ziektebeelden van dementie te beschrijven. Maar het is in het begin niet duidelijk dat de vier vrienden elk een aparte vorm van dementie beschrijven en dus niet tegelijk in de hersenstad van opa voorkomen.
Dat lees je pas op een van de laatste bladzijden van het kinderverhaal.
Dat lees je pas op een van de laatste bladzijden van het kinderverhaal.
Als je de cover van het boek bekijkt, heb je de indruk dat het over de beleving van het kind gaat in verband met de dementie van opa, terwijl het eigenlijk een rationele vertelling is van de verschillende ziektebeelden van dementie. Over wat het met Marie doet (behalve dat ze verdrietig is omdat ze hoort dat opa niet meer gaat genezen) lees je niets en dat is een gemiste kans, vind ik. De donkergekleurde cover en de vaak donkere achtergronden van de illustraties komen nogal hard over voor een kinderboek.
In het nawoord voor de ouders worden de vier grote ziektebeelden onder de noemer dementie beknopt uitgelegd, namelijk de ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie, fronto-temporale dementie en lewy body dementie. In dit kinderboek wordt de focus vooral gelegd op de rol van huisarts en de mantelzorger (oma) bij het tijdig opsporen van dementie.
Isabella Vanremoortele
Isabella Vanremoortele
Illustraties Seppe Van den Berghe
Meer van Isabella Vanremoortele
