14 december 2023
Bloesem plukken onder vuur - Dagboeken1965-2000
Alice Malsenior Walker (1944) is een Afro-Amerikaanse schrijfster die wereldwijd bekendheid verwierf met het boek “The Colour Purple”, geïnspireerd op de levens van haar grootouders in het arme, gesegregeerde Zuiden van de Verenigde Staten, waarvoor ze de Pulitzer Prize kreeg voor fictie en dat verfilmd werd door Spielberg. Het fenomenale succes van dat boek verandert haar leven. Op slag zijn alle materiële zorgen voorbij en is ze beroemd.
Van toen af was ze een literaire legende, iemand van wereldfaam, niet enkel door wat ze schreef, maar ook door haar “recht voor de raap” persoonlijkheid en omdat ze opkwam tegen alles wat haar onrechtvaardig en onjuist leek, zoals onder andere de discriminatie van vrouwen en zwarten en door haar actieve rol in de burgerrechtenbeweging.
Van 1965 tot 2000 hield ze een dagboek bij: Bloesem plukken onder vuur. In meer dan 600 pagina’s krijg je het onverbloemde verhaal van en inzicht in haar leven voorgeschoteld, zoals dat in ieder van die 35 jaar verliep, voorzien van (eerder minieme) voetnota’s.
Geschreven door iemand zoals zij is de lectuur ervan natuurlijk de moeite waard. Doorheen deze dagboeken staat ze telkens weer stil bij waar ze nu staat en maakt de balans op van zowel haar materiële als persoonlijke toestand. Ze is daar (blijkbaar?) zeer eerlijk in en schrijft zowel over haar wispelturigheid, haar gevoel van weer een nakende depressie, onrust, “moods”, angstaanvallen, zelfmoordgedachten, de menopauze en ook haar relaties (onder andere haar liefdesrelatie met Tracy Chapman), haar verliefdheid, oorspronkelijk gelukkig huwelijk en dan scheiding, haar streven om iemand te zijn, haar handschrift dat veranderd is…
Ze zoekt telkens naar wie ze op dat ogenblik is, wat belangrijk is voor haar. Ze schrijft met veel inzicht en feeling over “het schrijven”- dat een geestelijke en zelfs bijna fysieke noodzaak blijkt te zijn. “Schrijven is de enige manier om te bestaan.” Haar werk “is haar toevluchtsoord”. Telkens wil ze toch weer “een ander soort boek schrijven.” Al is ze dolgelukkig als haar werk volledig is uitverkocht.
Ze schrijft over haar gevoelens en denken als vrouw, als moeder, als minnares, als zwarte Amerikaanse, haar afkeer van witte mensen (“Ik ben ze gewoon beu”), haar verhouding met anderen, (en dat zijn er veel, zoals de meer dan 400 namen in het namenregister getuigen) haar relatie tot Afrika, haar relatie tot man en vooral dochter en ze stelt zich altijd weer in vraag. Ze is links en antikapitalistisch maar ze leent, investeert, denkt als een volbloed Amerikaanse kapitaliste, zelfs wanneer ze de Pulitzer Prize gewonnen heeft en meer dan welstellend is. En schrijft ondertussen toch: “Zuchtend onder het gewicht van Bezittingen! Spullen! Voorwerpen! Huizen!”
Ze mediteert en denkt na over de betekenis van dingen en begrippen, de zin van het leven, het bestaan. Opmerkelijk hoeveel ze droomt en er zoveel belang aan hecht, dat ze die dromen dan telkens weer moet vertellen.
Ze beleeft intens wat zinnelijk is: de schoonheid van een bloem, de natuur, paarden, bomen, de liefde tussen vrouwen, eten, het geluid van de golven, de hitte die haar plots overvalt, zaadjes planten: “Ik heb zoveel lief!” Ze leeft zo echt: “Ik ben dolgelukkig dat ik leef.”
Haar spectrum van interesses is bijzonder breed. De dingen die voor haar belangrijk waren en waarvoor ze zich inzette, zijn zo veelvuldig dat het soms lijkt alsof ze meerdere levens heeft geleid… En je dus meerdere boeken krijgt te lezen.
Ze beleeft intens wat zinnelijk is: de schoonheid van een bloem, de natuur, paarden, bomen, de liefde tussen vrouwen, eten, het geluid van de golven, de hitte die haar plots overvalt, zaadjes planten: “Ik heb zoveel lief!” Ze leeft zo echt: “Ik ben dolgelukkig dat ik leef.”
Haar spectrum van interesses is bijzonder breed. De dingen die voor haar belangrijk waren en waarvoor ze zich inzette, zijn zo veelvuldig dat het soms lijkt alsof ze meerdere levens heeft geleid… En je dus meerdere boeken krijgt te lezen.
Misschien dat deze paragraaf het allemaal een beetje samenvat: “En dus, Grote Geest, nogmaals dank voor de wonderbaarlijke zegeningen, die mij ten deel zijn gevallen. Ik heb een halve eeuw geleefd! Het nodige van de wereld gezien! Zoveel geliefden en zoveel liefde gekend! Ik heb alles geproefd! Zelfs slakken! Al sinds mijn geboorte word ik door schoonheid omringd.”
Victor De Raeymaeker
Victor De Raeymaeker
Vertalers: Paul van der Lecq, Pauline Slot
Meer van Victor De Raeymaeker
