Herstel na een delict, vooral een handboek voor studenten criminologie, heeft bij mij heel wat losgemaakt. Els Van Daele (criminoloog en seksuoloog) en Kris Vanhoeck (consultant en voorheen forensisch therapeut) werken volledig rond het CHIME-D begrippenkader. Letterwoord CHIME-D: Connectedness, Hope and Optimism, Identity, Meaning in life, Empowerment and Difficulties.

Ze toetsen dit begrippenkader a.d.h.v. 10 verschillende casussen. Ze gaan echt in dialoog met de fictieve plegers van verschillende misdrijven zoals partnergeweld, drugs, wraakmoord, diefstal, zedendelict, oplichting, brandstichting, overval, stalking en verkeersdelict. We krijgen niet alleen de plegers aan het woord maar ook in briefvorm een soms pakkende reactie van iemand uit de onmiddellijke omgeving van de daders.  Dat is zelden een direct slachtoffer. Dat zijn een ex-leraar van de pleger, een vriend van een slachtoffer, de moeder en zelfs… een gevangenisbegeleider. Juist dan voelde ik me als ex-gevangenisbewaarder meest ‘gepakt’. Inderdaad ik herkende veel ‘cliënten’ zoals de schrijvers ze benoemen. Ze zijn niet concreet maar vooral herkenbaar in wat hun eigenste ‘waarheid’ is of ‘schijnt’. Kan iemand werkzaam in die sector veel meer doen, vooral werken naar herstel en niet alleen naar detentie of straf? Jawel, maar het is niet makkelijk. Vandaar de titel van het eerste hoofdstuk: ‘Aan de slag met dit herstelboek’.

Zijn alle (fictieve) gevallen verhaald, beschreven en gedetailleerd tegen het begrippenkader gehouden dan volgt er een heel boeiende appendix. De titel van dit laatste stuk is ‘Aan de slag met 10 werkwoorden’. Het zijn vooral verdiepingsvragen en suggesties om met de verschillende casussen aan de slag te gaan. Nogmaals geval per geval en heel beknopt volgen ideeën en suggesties om samen met de cliënt een hersteltraject te doorlopen. Toch dient vermeld, en ondanks alle goedbedoelde pogingen van alle betrokkenen, dat werken aan herstel geen garantie is op succes. Van een wonde of breuk herstel je niet altijd volledig. Maar het werk is op zich waardevol en helend.

Voor mij als jong gepensioneerde kwam dit boek veel te laat maar ik kan het sterk aanraden aan iedereen die werkzaam is binnen de gevangenismuren. Dat hoeven niet enkel criminologen, directie, psychologen of hulpverleners te zijn. Ook de man of vrouw die dagelijks de deuren opent of sluit kan er mee aan de slag.

Michel Ackaert