30 april 2025
De Pelgrimsdroom - Op weg naar Santiago de Compostela
Dit werk is het zeer verzorgde dagboekverslag van Thijs de Wolf. Hij is geboren in 1946 en werd psychoanalyticus die hoofdopleider psychotherapie werd aan de universiteiten van Amsterdam. Sinds 2006 liep hij twaalf keer de Camino de Santiago, wat meer dan tienduizend kilometer wandelen betekent in Frankrijk en Spanje.
De Pelgrimsdroom is geen vakboek psychologie geworden, maar een bundel met de ervaringen die De Wolf op zijn tochten beleefde. Zo zijn daar de beschrijvingen van het woeste, lege landschap en het praten met pelgrims van over de hele wereld. Daarnaast echter lees je over zijn ontberingen, de spierpijn, blaren, kou of hitte en neerplenzende regen. Vooral de verschillende vormen van uitputting doen afschrikwekkend aan. Teleurstelling overvalt de wandelaar als hij weer eens de verhoopte slaapplaats volzet of gesloten vindt op het einde van de etappe.
In eerste instantie vat de pelgrim zeer bewust zijn Camino aan. Na verloop van tijd treedt er echter een vorm van trance op en nemen de benen het over van het hoofd. Dromen worden onderweg hervonden en herbeleefd. De Wolf neemt in zijn boek enkele fragmenten op van gesprekken die hij lang geleden had met patiënten. Hoewel je de Camino alleen loopt, ontstaat er een wisselwerking met de mensen waarmee je een eind van de weg aflegt. Samen heb je immers één doel voor ogen: de wil om Santiago de Compostela te bereiken.
De Wolf maakt duidelijk dat de pelgrim geen zwerver is, maar een zoekende. Hij zoekt naar begrip en heeft (hoge) verwachtingen. Voor alles wil hij zijn eigen, innerlijke wereld verkennen. Daarbij is het eindpunt niet het doel maar wel de weg daar naartoe. De Camino is die onwerkelijke wereld waarbij het alleen lopen de kans geeft aan zowel fantasie als werkelijkheid. Het is een in het reine komen met jezelf door het opgeven van illusies. Want hoewel het verleden niet verandert, krijgt het wel een andere emotionele lading. Herhaaldelijk vraagt de wandelaar zich af: “Waarom doe ik dit?” Soms dwingen lichamelijke problemen tot opgeven en heerst er een gevoel van onbehagen. Achteraf komt er steeds het besluit: “Dit doe ik nooit meer”. Maar na dagen, soms enkele maanden verdwijnt dit gevoelen en wordt uitgekeken naar een nieuwe uitdaging.
De Pelgrimsdroom is ongetwijfeld een waardevolle terugblik voor Thijs de Wolf. De reisverhalen worden echter zeer summier beschreven en zijn niet meer dan een opsomming van voorbijgelopen etappestadjes. Meer dan een naamvermelding krijg je meestal niet. Ook de slaapverblijven worden wel iedere keer vermeld maar verder helemaal niet uitgetekend. Telkens wordt er wel aandacht besteed aan het weer, maar De Wolf komt niet verder dan te melden dat het (erg) regent of (heel) heet is.
Tenslotte zijn er de ontmoetingen met de medestappers. Ook deze worden niet verder uitgewerkt behalve de melding van hun nationaliteit. Nochtans zijn ze van groot belang voor de eenzame reiziger.
Tenslotte zijn er de ontmoetingen met de medestappers. Ook deze worden niet verder uitgewerkt behalve de melding van hun nationaliteit. Nochtans zijn ze van groot belang voor de eenzame reiziger.
De Pelgrimsdroom is een mooi dagboek voor De Wolf maar heeft voor de lezer weinig meerwaarde. Wie hoopte een grondige beschrijving van de afgelegde wegen te krijgen of inzicht in de mentale toestand van de wandelaar komt niet aan zijn trekken. Als een lezer zelf een van de Camino’s die in het boek vermeld worden, heeft afgestapt, zal hij de reisweg kunnen volgen en de details kunnen mengen met eigen herinneringen.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
