12 mei 2025
De prijs van vrijheid
Tussen 2013 en heden schreef Keyvan Shahbazi een aantal columns die verzameld werden in dit boek ‘De prijs van vrijheid’. In deze teksten vinden we zowel het persoonlijke verhaal van de auteur als zijn kritiek op de zorgwekkende maatschappelijke evoluties, met name vooral in verband met de toenemende druk en invloed van de islam in Nederland.
Keyvan Shahbazi werd in Iran geboren en groeide er op tijdens het regime van de sjah. In 1979 was er de islamitische revolutie waarbij ayatollah Khomeini aan de macht kwam. Begin de jaren ’80 – Keyvan was toen 17 jaar – werd hij opgepakt en in de gevangenis gemarteld. Er waren velen zoals hij, velen van hen werden geëxecuteerd. In 1983 wist Keyvan te ontsnappen – dankzij een begripvolle psychiater – en via Turkije belandde hij uiteindelijk in Nederland, waar hij asiel aanvroeg en verkreeg. Keyvan studeerde later psychologie en verloor zijn geloof in de islam. Zijn persoonlijke verhaal schreef hij al neer in de roman De Amerikaan van Karadj (2021).
Uit talrijke teksten blijkt zijn kritische houding tegenover het regime in Teheran, de islam zelf en de theocratische maatschappij. Hij pleit dikwijls voor de liberale democratie en de scheiding van kerk en staat. Wat dit laatste betreft ervaart hij de evolutie in Nederland als zeer zorgwekkend omdat de islam een steeds grotere plaats in de samenleving opeist en vaak ook krijgt. Denk aan de organisatie van iftars en zelfs de oproep hiertoe door een agent in uniform in Rotterdam. Denk aan de eis om vrouwen met hoofddoek toe te laten in het korps politieagenten. Meer en meer ziet Keyvan Shahbazi met lede ogen dat de maatschappij gaat in een richting die hij kent uit Iran. En waarvoor hij gevlucht is.
Aanvankelijk schreef de auteur columns in de linkse, intellectuele Volkskrant maar daar kreeg hij omwille van zijn kritische standpunten over de islam meer tegenwind. Nadien is hij voor de Telegraaf gaan schrijven. In dit boek zijn ook columns uit andere publicaties zoals Trouw en Het Parool opgenomen.
Keyvan Shahbazi is met name zeer onthutst over de houding van linkse intellectuelen die geen kritiek op de islam en de toenemende islamisering van de samenleving verdragen. “Afgelopen jaren is moord na moord na moord gepleegd op onschuldige Europeanen in naam van de profeet Mohammed, zijn Allah en de islam. Linkse vrienden van me, waar houdt dit op? Wanneer stoppen jullie met de islamkritiek te bagatelliseren als discriminatie en extreemrechts? Kritiek op de islam is opstaan tegen tirannie, is opkomen voor de vrijheid.” (p. 52). Hij verwijst in dit boek onder meer naar de moord op Theo van Gogh (2004), de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo (2015) en de moord op leraar Samuel Paty (2020).
Zijn gehele boek leest als een pleidooi voor de liberale democratie, de scheiding van kerk en staat en tegelijk als een waarschuwing voor de toenemende islamisering, die hij zelf als jongere aan den lijve ervaren heeft. De vrijheid die we hebben in het westen heeft een prijs, de bescherming gebeurt niet vanzelf. Zijn we bereid die prijs te betalen, zo vraagt Keyvan Shahbazi zich af. Het is meteen een vraag voor ons als lezer.
Fons Mariën
Meer van Fons Mariën
Fons Mariën
