3 juni 2023
Slecht begrijpend lezen
De discussies over slecht begrijpend lezen van 10-jarigen uit Vlaamse scholen concentreren zich op mogelijke oorzaken: zijn het de leerkrachten, is het de minister, zijn het de ouders, wie zijn de schuldigen? Maar we zouden het beter hebben over welke remedies we kunnen toepassen. Natuurlijk speelt de familie een rol. Dat bijvoorbeeld mijn beide ouders leerkracht Nederlands waren, gaf mij een voordeel. Er stond ook een volle boekenkast bij ons thuis, en mijn moeder stuurde me naar de stadsbibliotheek. Mijn wiskunde daarentegen was aan de zwakke kant. Gelukkig kreeg ik hulp van mijn oudste broer die al wetenschappen had gestudeerd aan de universiteit. Een Amerikaanse statistische studie met meer dan twintigduizend kinderen, in duizend scholen, toonde welke factoren wel of niet positief gecorreleerd zijn met de beste schooluitslagen. Dat bleek onder meer het opleidingsniveau en het inkomensniveau van de ouders te zijn, en ook, of de moeder haar eerste kind kreeg toen ze dertig jaar of ouder was (Levitt en Dubner, 'Freakonomics', 2005). Maar het is evident dat een kind zijn/haar familiale eigenschappen niet kan kiezen. Ook de minister kan dat niet. Een school kan dat wel: door een voorkeur voor gegoede, hoogopgeleide ouders. Dat gebeurt waarschijnlijk. Maar wat gebeurt dan met de kinderen uit andere gezinnen?
Dus wat gedaan? In de testresultaten over leesvaardigheid hebben niet alle kinderen een slechte uitslag. Het gemiddelde is gedaald omdat een minderheid slecht presteert. Die kinderen moeten we bijwerken, met individuele lessen, of in kleine groepjes. Is het niet courant: dat een kind voor één of enkele vakken minder presteert, maar dat enkele bijlessen het over de drempel helpt? Dat is een ervaring in het basisonderwijs, het secundair en zelfs het hoger onderwijs. Het succes van de repetitorenbureaus die gegoede ouders kunnen betalen, bewijzen het. Dus moeten de scholenkoepels speciale lessen organiseren voor de zwakkere leerlingen, te geven door ervaren en gemotiveerde leerkrachten. Die natuurlijk (deels) vrijgesteld worden van andere opdrachten. Daar zal de minister dan wel financiering voor moeten voorzien. Is er iemand die gelooft dat het kinderen zou helpen dat ouders kindergeld wordt afgenomen als ze geen Nederlands spreken? (Zie hier.)
Meer van Frank Roels