Kwintessens
Geschreven door Dirk Ooms
  • 6291 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

30 maart 2021 In de schaduw van de bonobo
Het Vaticaan liet weten dat het homoseksualiteit een keuze vindt. Ik keek daar van op. Ik kan moeilijk geloven dat men kiest wat geaardheid betreft. En als iemand dat toch doet, wat dan nog? Het lijkt me vanzelfsprekend dat een mens kan en mag genieten van het zelfbeschikkingsrecht als men daarbij anderen geen kwaad berokkent. Datzelfde principe geldt immers ook voor gelovigen, zoals de religieuze mannenclub in Rome. Als die leden zich wensen op te tutten, is dat hun goed recht. Willen ze geloven dat een god in den beginne een man in het leven riep – wat ik aandoenlijk vind, waarom niet die klus gelaten aan een godin? – en die daarenboven pas iets later inzag dat een vrouw er misschien ook nog bij paste, dan is dat hun goed recht, hoe gek sommigen die historie ook mogen vinden. Maar waarop baseert het rooms-katholieke hoofdkwartier zo'n uitspraak over de geaardheid? Zijn er diepgelovige experts in die materie? Werd er onderzoek naar gedaan en was dat diepgaand genoeg? Zovele vragen ...
Ik heb ooit een oudere kennis verontwaardigd hetzelfde horen verklaren: het is een keuze die men ooit maakt. Ik vroeg hoe hij dat zo zeker wist. Of hij bijgevolg dan zelf ooit voor zo'n keuze had gestaan. Of hij daarbij de herenliefde had overwogen. Welke ingevingen en ervaringen hem uiteindelijk deden beslissen te kiezen voor heteroseksualiteit. Ik kreeg onduidelijke antwoorden en haastig werd overgeschakeld naar een ander gespreksonderwerp.
Lang geleden zag ik erg graag juffrouw Cécile en ik wou best intiem met haar zijn. Ik was vijf. Zij was, behalve lief, overduidelijk volwassen, wat ik misschien wel haar grootste charme vond. Ik had nog geen spat seksuele opvoeding gehad en was enkel op de hoogte van een griezelig gerucht dat toen de ronde deed: baby's zouden groeien in buiken van vrouwen. Kleine wenkbrauwen werden gefronst. Ik hoopte maar dat die vrouwen oppasten als ze naar de wc moesten gaan. Mijn warme gevoelens voor Cécile hield ik voor mezelf, zij heeft er nooit iets van geweten. Mijn liefde was ook niet eindeloos groot, er ontschoot me geen traan vol liefdesverdriet na dat schooljaar, daar had je immers al Baloe, het blonde leidinggevende berinnetje van de jeugdbeweging. En Akela enzovoort …
Vaak hoor je beweren dat homoseksueel gedrag lang niet uitzonderlijk is in de dierenwereld. Maar hoe komt men tot die vaststellingen? Hoe zie je of twee dieren van hetzelfde geslacht meer zijn dan enkel vrienden? Omdat ze vaak met elkaar optrekken? Omdat ze dichter bij of tegen elkaar staan? Kun je dat homoseksueel gedrag noemen? Ik heb danig opgetrokken met beste vrienden, tegen het onafscheidelijke aan, maar ik ging enkel met beste vriendinnen graag over tot andere activiteiten. Ik geloof niet echt dat andere dieren 'vrijen'. Zij paren. En dat paren lijkt niet altijd een pretje voor ze. Ben je herbivoor, dan is het ronduit gevaarlijk omdat je je dan kwetsbaar opstelt, vandaar dat bij die dieren er enkel zeer vlugge vluggertjes plaatsvinden. Een hert of gnoe voert een welgemikte stoot uit en 't is voorbij, het wijfje heeft het amper gemerkt. Olifanten en neushoorns daarentegen kunnen hun tijd nemen, de eerste is herhaaldelijk vier minuten aan de slag en dit gedurende enkele dagen, de neushoorn kan tot een half uur intiem zijn en ook hier voor enkele dagen. Je zou als roofdier niet goed bij het hoofd zijn om zulke kolossen verwikkeld in een paring te lijf te gaan. Roofdieren kunnen ook vrij relaxed paren, open en bloot, niemand zal ze storen. Leeuwen beleven tientallen beurten op een dag, zij het telkens ook kort. Maar al die dieren zijn pas geïnteresseerd in wat wij seks noemen, als het wijfje vruchtbaar is. Meestal is dat jaarlijks gedurende een korte periode. Een pandawijfje is slechts drie dagen op een jaar in de stemming, die beesten flirten met uitroeiing. Het paren heeft slechts een doel: procreatie. Niks recreatie, zoals dat bij mensen vaak het geval is, tenzij ik me deerlijk vergis. Als er dan toch homoseksuele dieren bestaan, dan moeten ze die seks toch enigszins anders ervaren dan hun heteroseksuele soortgenoten. Mensen zijn in deze kwestie zeer uitzonderlijk, de verborgen ovulatie speelt daarin een grote rol, een gegeven dat de man noopt stand-by te staan, wat hem niet onwelgevallig toeschijnt. Het lijf lijkt een pretpark aan te bieden, of zo wordt het ons althans krachtig voorgeschoteld door de directie in ons hoofd, die we hoe dan ook graag geloven.
Maar wat dan nog als er amper een andere diersoort te vinden zou zijn die homoseksueel gedrag vertoont? Om hieruit af te leiden dat zulk gedrag daarom slecht is en verboden moet worden, is onzinnig. Vele diersoorten plegen bijvoorbeeld in hun paringsdrang infanticide, een activiteit die we toch over het algemeen niet als normaal of wenselijk beschouwen. En is wat zogenaamd natuurlijk is, normaal? Het drinken van hete thee en alcoholische dranken, op tien kilometer hoogte vliegen of in een groot blik tegen meer dan honderd kilometer per uur rollend razen door de natuur zijn niet echt natuurlijke fenomenen.
Maar er bestaat wel degelijk een andere diersoort die echt vrijt, die behoorlijk van wanten weet wat seks betreft: de bonobo (Pan paniscus). En daar komt wél onvervalst homoseksueel gedrag voor, toch bij wijfjes. Dit is de chimpanseesoort die de slogan 'Make love, not war' in de praktijk lijkt te brengen. De gewone chimpansee (Pan troglodytes) is de agressieve, moordlustige tot zelfs oorlogszuchtige wildebras, terwijl de bonobo de vredelievende vrijer is, althans: zo worden ze vaak afgeschilderd, zwart-wit, good chimp versus bad chimp. En graag wil men zich spiegelen in de wereld van de bonobo. Zou dit niet iets zijn voor de mensenmaatschappij?
Maar de bonobosamenleving wordt te rooskleurig voorgesteld: niet alles is er peis en vree, er komt wel degelijk geweld voor, conflicten die niet door seks worden opgelost. Niet elke bonobo participeert in het vrijen en zo losbandig is het ook niet. Dat beeld mag genuanceerd worden. En wat dat vrijen betreft, blijken er erg vaak juveniele bonobo's bij betrokken. Mocht dit gedrag nageaapt worden door mensen, dan zou het op verontwaardiging stuiten. Kinderseks?! De taferelen die zich dan zouden afspelen in kleuterklassen ...
Maar terug naar het Vaticaan en hun veroordelende houding tegenover wat niet meer of minder is dan gewoon een vorm van liefde. 't Is zonde.
_Literatuur
Voor een genuanceerd beeld over de bonobo's, zie Lynn Saxon: The Naked Bonobo (2016). Over homoseksualiteit bij dieren bestaat een kolossaal boek: Biological Exuberance van Bruce Bagemihl (1999). Ik moet het nog lezen, en ben ook van plan dat te doen. Kennis is onuitputtelijk en onbegrensd, zowel hier als in Rome en voor iedereen. Men is nooit te oud om te leren.
Kwintessens
Dirk Ooms is huis- en tuinman, en boekenwurm
_Dirk Ooms - Recensent
Meer van Dirk Ooms

_Recent nieuws

Bekijk alle nieuwe berichten

_Populair nieuws

Bekijk meer populair nieuws