18 december 2025
Tramlijn begeerte
Henk Bakboord is geboren in Paramaribo. Toen hij vier jaar oud was verhuisde het gezin naar Amsterdam. Na zijn middelbare studies reisde hij Europa rond als breakdancer terwijl hij ook als dansleraar werkte. Hij debuteerde in 2021 met “Billenkoek. Avonturen van een stoute Surinamer”, het autobiografische verhaal van een jonge Surinamer in het Amsterdam van de jaren negentig, die verdwaalt in een wereld van dance, pillen en SM.
Daarop volgen nog in 2023 Brieven aan Leo, het waargebeurde verhaal van een jonge Surinaamse soldaat aan het front in Nederlands-Indië gedurende de Tweede Wereldoorlog en tenslotte in 2024 Breakdance. De vroege jaren over de zoektocht naar een uitlaatklep in de dans.
De breakdanceperiode van de auteur eindigde in 1985. Samen met zijn vriendin Marjan betrok hij een kleine eenkamerstudio in Amsterdam. Het koppel zat geregeld op zwart zaad. De auteur besloot te solliciteren voor een job bij Het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Amsterdam als trambestuurder. De voorwaarden waren aanlokkelijk met kans op een vaste aanstelling als gemeenteambtenaar na de proeftijd van één jaar.
Hij werd aangenomen, slaagde in de opleiding en werd inderdaad na één jaar aangesteld als gemeenteambtenaar. Daarnaast kluste hij nog bij als drummer bij een bandje en ook nog als portier in de SM-club van een vriendin.
Het werd allemaal te veel. Inmiddels was ook de relatie met zijn vriendin op de klippen gelopen. Hij poogde zich recht te houden met “opkikkertjes” waardoor hij ook in het vizier kwam van zijn werkgever. De bedrijfsarts schreef hem een ontwenningskuur voor. Om ontslag te vermijden hield de schrijver de eer aan zichzelf en stapte zelf op om aan de slag te gaan bij een telecombedrijf.
Meer heeft het verhaal niet om het lijf en het kan ook weinig boeien, tenzij de lezer belangstelling zou hebben voor de verschillende tramrijtuigen die toen in Amsterdam rondreden, hoe het vervoer georganiseerd en de ritten gepland werden, hoe de opleiding van de bestuurders er uitzag, welke lijnen er graag gereden werden in het weekend, enz.
De trambestuurders hielden er ook een speciale mentaliteit op na: platte taal doorspekt met flauwe grappen, kleingeestig gedrag en racistische opmerkingen zijn er dagelijkse kost. Het biedt een ontluisterend beeld van de trambestuurders.
De auteur heeft een vlotte pen maar dit kan het boek niet redden. Daarvoor bevat het te veel slordigheden: werkwoordvormen komen soms niet overeen met het onderwerp, woorden worden foutief herhaald en maken zo dubbel gebruik uit. Duistere passages missen de nodige opheldering: de rare houding van de verschillende personeelsleden op de inval van Irak in Koeweit is daar een voorbeeld van. De schrijver begrijpt het ook niet en gaat er dan maar niet verder op in.
De titel van het boek verwijst naar de naam van een eetcafé tegenover een halte op lijn 10, waar de schrijver af en toe iets ging eten. Waarom hij zijn boek naar deze horeca-uitbating vernoemd heeft, is een raadsel. Er wordt ook geen enkel verband gelegd met het gelijknamige toneelstuk van Tennessee Williams uit 1947. De lezer kan er ook geen vinden.
Een mager beestje en beslist niet aan te raden. Het zou zonde van de tijd zijn.
Ignace Claessens
