28 juli 2025
SOS Gaza
J'accuse, door Hans Claus
Beste uitvoerende organen van ons land dat vandaag vooralsnog levenskrachtig is en zijn honderdvierennegentigste zomer sinds zijn glorieuze revolutie ingaat,
dat rustig ademt en elke avond de slaap nog weet te vatten:
wij kennen de wetten die wij in vertrouwen in uw handen hebben gelegd, samen met het zwaard om hen te doen gelden;
wij kennen het gelaat van wie in de overvolle cellen van dit land op zijn proces zit te wachten;
wij kennen de kleur van zijn huid en de geluiden van zijn gebeden;
wij kennen de scheuren in de tempels van het recht, de onderstutte gevels van zijn imposante gebouwen, de betonrot van de herverdelingsmechanismen van dit land.
dat rustig ademt en elke avond de slaap nog weet te vatten:
wij kennen de wetten die wij in vertrouwen in uw handen hebben gelegd, samen met het zwaard om hen te doen gelden;
wij kennen het gelaat van wie in de overvolle cellen van dit land op zijn proces zit te wachten;
wij kennen de kleur van zijn huid en de geluiden van zijn gebeden;
wij kennen de scheuren in de tempels van het recht, de onderstutte gevels van zijn imposante gebouwen, de betonrot van de herverdelingsmechanismen van dit land.
Desalniettemin houden wij van dit land.
Wij hebben zijn onvolmaaktheid gekoesterd en onze revolutionaire verontwaardiging gedoseerd uit liefde voor zijn wankel en aandoenlijk evenwicht.
Wij weten dat het menselijke ras pril en kwetsbaar, scheef en schots zijn weg door zijn geschiedenis zoekt.
Wij weten dat het menselijke ras pril en kwetsbaar, scheef en schots zijn weg door zijn geschiedenis zoekt.
Maar wij kunnen niet langer verdragen dat kinderen door gekscherende soldaten als in een schietkraam worden geveld.
Wij verdragen het beeld van rijen zorgvuldig in rouw en verdriet dichtgenaaide, met bloed doordrenkte lijkwades niet langer.
Er schieten in Gaza geen moeders meer over om de moeders die eerder zijn gedood te vervangen.
Vaders leggen er hun kinderen in gespreide kamers te slapen. Kleuters houden er de wacht.
Kinderlijkjes worden er door honden opgepeuzeld in plaats van gewiegd. Het is te gevaarlijk om ze op te halen.
Wij verdragen dat niet langer. U wel?
Wij verdragen het beeld van rijen zorgvuldig in rouw en verdriet dichtgenaaide, met bloed doordrenkte lijkwades niet langer.
Er schieten in Gaza geen moeders meer over om de moeders die eerder zijn gedood te vervangen.
Vaders leggen er hun kinderen in gespreide kamers te slapen. Kleuters houden er de wacht.
Kinderlijkjes worden er door honden opgepeuzeld in plaats van gewiegd. Het is te gevaarlijk om ze op te halen.
Wij verdragen dat niet langer. U wel?
Deze ellende wordt niet aangericht door een arm volk dat in de hoek gedreven wordt, maar door een rijke, hoog ontwikkelde, intellectuele bondgenoot.
Dat maakt ons mee verantwoordelijk. Het is een bondgenoot met wie we wereldwijd schouder aan schouder in de cenakels van kunst en cultuur, wetenschap, geneeskunde, industrie en recht zitten. We delen dezelfde waarden.
Het volk dat deze bondgenoot pretendeert te vertegenwoordigen heeft zelf onnoemelijk leed geleden. Uit dat leed zijn rechtstreeks een nieuwe internationale rechtsorde en internationale rechtspraak ontstaan.
Maar deze bondgenoot is verdwaald en handelt uit wrok die alle redelijkheid en alle menselijkheid vernietigt. Hij erkent zelfs zijn rechters niet.
Dat maakt ons mee verantwoordelijk. Het is een bondgenoot met wie we wereldwijd schouder aan schouder in de cenakels van kunst en cultuur, wetenschap, geneeskunde, industrie en recht zitten. We delen dezelfde waarden.
Het volk dat deze bondgenoot pretendeert te vertegenwoordigen heeft zelf onnoemelijk leed geleden. Uit dat leed zijn rechtstreeks een nieuwe internationale rechtsorde en internationale rechtspraak ontstaan.
Maar deze bondgenoot is verdwaald en handelt uit wrok die alle redelijkheid en alle menselijkheid vernietigt. Hij erkent zelfs zijn rechters niet.
Met honderdduizenden hebben we het uitgeschreeuwd, maand na maand, week na week, al meer dan anderhalf jaar lang. U kent de wil van uw volk. Het revolutionair volk waaruit deze natie is geboren. U ondernam geen actie.
De probatie en het uitstel die we u hebben verleend hebben derhalve hun uitwerking gemist. De bemiddeling werd in de wind geslagen. Wij hebben geen andere keus dan om u voor de rechter te dagen.
Het spijt ons. U wordt gedagvaard. Wij leggen uw lot in de handen van onze rechters, waarvan er vele te kort zijn.
Wij verontschuldigen ons voor de slechte staat der cellen, voor het lange wachten op uw proces. We moeten u er ook op wijzen dat de verjaringstermijn voor genocide onbestaande is.
Ik heb het veertig jaren aan mijn gedetineerden uitgelegd. Er is de dader. Er is de mededader. Er is de medeplichtige, door daad of door verzuim. Wie in de wagen op een overvaller zit te wachten om samen de vlucht te nemen is schuldig aan de overval. En wie in de buit deelt al zeker.
Eens u in Scheveningen in de cel zit, zal ik de eerste zijn om aan uw reclassering te komen werken. U hebt geluk. De Penitentiaire Inrichting Haaglanden in Scheveningen is een unieke gevangenis. Ze beschikt over een psychiatrisch centrum en een justitieel centrum voor Somatische zorg voor gedetineerden die 24 uur per dag zorg nodig hebben.
Dus scharen wij ons zonder de minste gewetensproblemen achter de aanklacht tegen u, de Belgische overheid. Het onze mijn plicht te spreken. Wij willen niet op onze beurt medeplichtig zijn. Elke ambtenaar die kennis neemt van een strafbaar feit is gehouden daarvan aangifte te doen. Vandaag zijn we allen uw ambtenaren.
Hans Claus, 24 juli 2025
(Deze tekst was de toespraak van Hans Claus gehouden in het kader van SOS Gaza op het openingsdebat van de Gentse Feesten.)
Meer van Hans Claus