8 november 2021
De ommezwaai van Amnesty
Tijden veranderen. En de schrapping van de diagnose homoseksualiteit uit de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) en de ICD (International Classification of Diseases) deed ook Amnesty International uiteindelijk bijdraaien. Sinds 1991 besloot deze ngo de LGBT+-gemeenschap te verdedigen en seksuele voorkeur voortaan als een fundamenteel mensenrecht te beschouwen.
Dat was ooit anders. Toen ik in het midden van de jaren 1970 voorlichtingsavonden gaf bij diverse verenigingen, herinner ik me nog dat ik geen openlijke steun moest verwachten van deze organisatie. Het contact met leden van de actiegroep verliep even onwennig, zoals dat toen met iedereen het geval was die ervan op de hoogte bleek met welke kunne ik seks placht te hebben. Hoezeer ze namelijk ook hun best deden om niets te laten merken, ze wisten zich duidelijk geen houding te geven; ze voelden zich niet op hun gemak bij iemand van mijn soort.
En het bleef niet bij gêne alleen. Onomwonden wisten ze me te melden dat zij zich expliciet wensten te distantiëren van de stellingen die ik verdedigde in mijn uiteenzetting. Op dat terrein weigerden ze hun nek uit te steken, bang als ze waren om zich te verbranden, omdat het innemen van zulke standpunten negatief zou afstralen op Amnesty zelf. Dat kon al hun andere activiteiten en missies in een kwaad daglicht stellen.
We komen van ver! Dat durven we tegenwoordig wel eens te vergeten. Getuige daarvan is ook Tom Robinson die in 1978 zijn Glad to be gay op vinyl uitbracht, wat al snel uitgroeide tot hét homoseksuele anthem bij uitstek. Toentertijd brulde zowat iedereen het mee op elke nichtenmanifestatie. De zanger maakte er in de loop der jaren verschillende versies van, zie hier – waarvan ik er toch wel één in het bijzonder wil belichten, de versie die hij op 30 juni 1979 uitvoerde op The Secret Policeman's Ball. Het betrof een benefietavond, zoals die jaarlijks in Londen gehouden werd ten gunste van Amnesty. Omdat de organisatie zich in die era nog niet bekommerde om casussen van mensen die juridisch vervolgd werden vanwege hun geaardheid, voegde Robinson een extra strofe toe aan zijn song. Hierin refereerde hij aan de Britse homo die tot twee jaar gevangenis veroordeeld was omdat hij seks had gehad met zijn 18-jarige partner. De wet toen bepaalde namelijk dat men minstens 21 diende te zijn.
'Have you heard the story about Peter Wells
Who one day got arrested and dragged to the cells
For being in love with a guy of 18
The vicar found out they'd been having a scene
The magistrates sent him for trial by the Crown
He even appealed but they still sent him down
He was only mistreated a couple of years
Cos even in prison they look after the queers'
De volledige tekst lees je hier.
Who one day got arrested and dragged to the cells
For being in love with a guy of 18
The vicar found out they'd been having a scene
The magistrates sent him for trial by the Crown
He even appealed but they still sent him down
He was only mistreated a couple of years
Cos even in prison they look after the queers'
De volledige tekst lees je hier.
Maar zoals gezegd keerde Amnesty International zijn kar in 1991 en ging het actievoeren tegen alle gevallen van gevangenschap op grond van homoseksualiteit en tegen elke vorm van discriminerende praktijken. Aangezien een huwelijk tussen twee personen van hetzelfde geslacht in vele landen vooralsnog onacceptabel blijkt, zet de ngo zich er desondanks voor in dat lesbo's en gays contractuele banden met elkaar kunnen sluiten die vergelijkbaar zijn met de bepalingen van een echtverbintenis.
Meer van Rudy Van Giel