30 oktober 2023
Aard van het beestje
De beekprik, de wielewaal en 98 andere landgenoten.
Caspar Janssen observeert de dieren in hun eigen habitat en dat is in Nederland. De dieren zijn voor een Vlaams publiek heel herkenbaar. De tekeningen van Margot Holtman zijn kunstwerkjes.
Janssen begint zijn observaties in het jaar 2021, gaat over naar 2022 en doet er ook nog de lente en de zomer bij van 2023. Dezelfde dieren komen niet terug: hij bespreekt er 100, altijd in samenhang met hun habitat. Ze zijn niet willekeurig gekozen. "Ze vormen een afspiegeling van diergroepen en biotopen in Nederland... en van de invloed van veranderingen in het landschap op deze diersoorten."
Hij beschrijft zoogdieren, vogels, vissen, amfibieën, reptielen, insecten, mijten, weekdieren en kreeftachtigen en dat niet alleen in bossen, maar in allerlei biotopen. Hij gaat op stap met kenners en leert te zien wat zij zien en dat is o.a. dat vooruitgang in de vorm van grote windmolenparken voor vele soorten een ramp is en niet alleen voor vogels, maar zelfs voor de gewone zeehond.
Boerenland
Precies zoals onze Vlaamse observator, Dirk Draulans, kan Janssen niet anders dan constateren hoe het veranderende boerenlandschap een ravage heeft aangericht onder de dieren. Niet alleen de vogels zoeken tevergeefs naar eten, ook de hazen lijden onder "de verarming van het agrarische land. Onkruid is zowat overal verdwenen... en het grasland wordt vijf tot zes keer per jaar mechanisch gemaaid." Ringmussen hebben geen eten meer: "Granen zijn vervangen door snijmaïs". De ortolaan is het nog slechter vergaan: "Meer dan een provincie vol snijmaïs telt Nederland nu, een complete provincie ingeruimd voor voer voor de vee-industrie, in plaats van voedsel voor mensen." In 1999 is de laatste ortolaan gezien in Nederland en in België.
Let op het woord: "vee-industrie"! En nog dit: "Weilanden zonder koeien, waar slechts raaigras groeit, hebben de boerenzwaluw weinig te bieden". Hij benadrukt ook de achteruitgang van de hoeveelheid regenwormen en hun belangrijke rol: "Een boer moet steeds meer die rol van de worm overnemen, door toevoeging van chemie. Een vicieuze cirkel."
Precies zoals onze Vlaamse observator, Dirk Draulans, kan Janssen niet anders dan constateren hoe het veranderende boerenlandschap een ravage heeft aangericht onder de dieren. Niet alleen de vogels zoeken tevergeefs naar eten, ook de hazen lijden onder "de verarming van het agrarische land. Onkruid is zowat overal verdwenen... en het grasland wordt vijf tot zes keer per jaar mechanisch gemaaid." Ringmussen hebben geen eten meer: "Granen zijn vervangen door snijmaïs". De ortolaan is het nog slechter vergaan: "Meer dan een provincie vol snijmaïs telt Nederland nu, een complete provincie ingeruimd voor voer voor de vee-industrie, in plaats van voedsel voor mensen." In 1999 is de laatste ortolaan gezien in Nederland en in België.
Let op het woord: "vee-industrie"! En nog dit: "Weilanden zonder koeien, waar slechts raaigras groeit, hebben de boerenzwaluw weinig te bieden". Hij benadrukt ook de achteruitgang van de hoeveelheid regenwormen en hun belangrijke rol: "Een boer moet steeds meer die rol van de worm overnemen, door toevoeging van chemie. Een vicieuze cirkel."
De verhalen verschenen eerder in de Volkskrant. We zullen in dit boek dus niet de Hobokense Polder of het Zwin natuurpark aantreffen, maar wel De Auken, de Veluwe, het Wasperveld. Hij kijkt niet naar het water van de Rupel of de Schelde, maar naar de Dieze en de Maas. Het boek is alleszins vlot geschreven en de tekeningen zijn - zoals vermeld - heel mooi.
Er is geen alfabetisch register, wel een inhoudstafel per jaar en per seizoen gerangschikt.
Gerda Sterk
Meer van Gerda Sterk
Er is geen alfabetisch register, wel een inhoudstafel per jaar en per seizoen gerangschikt.
Gerda Sterk