14 februari 2024
JO
Judith Herzberg is bekend van vele gedichten en toneelstukken die sinds 1961 van haar werden gepubliceerd. In dit boekje JO schrijft ze haar liefdevolle herinneringen neer aan de huishoudster van de familie Herzberg in Amsterdam. Geen gemakkelijke opgave om je na tachtig jaar te herinneren hoe het allemaal was als kind.
Ondanks alle losse fragmenten van knipsels, foto’s, kleine fliedertjes, kindertekeningen weet Herzberg er een boeiend verhaal van te maken dat je moeilijk weg kan leggen. Aan de hand van de envelop die ze in 1991 kreeg van Jo, neemt Herzberg je in haar herinneringen mee door het Amsterdam van voor 1943 en na 1945. De familie moest in de oorlog onderduiken en werd geïnterneerd in een kamp. Ze overleefden.
“Zonder haar zou ik de oorlog, en ook wat daarvóór en daarna kwam, waarschijnlijk niet hebben overleefd.”
Judith Herzberg
Jo was er altijd voor haar. Ook juist op het moment dat het kamp in Barneveld ontruimd werd en ze hielp met vluchten en onderduiken. De fliedertjes beschrijven, daar ziet Herzberg tegenop, omdat het haar teveel ontroert en ontroering beschrijven valt niet mee.
“Is het een reeks reddingen die me in leven heeft gelaten of is het een aantal toevalswonderen of is het juist iets veel gewoners, het dagelijkse doen, het het-er-niet-bij-laten. Dan is het Jo waar ik het aan te danken heb, dit leven dat ik daarom uit pure dankbaarheid, onophoudelijk zou moeten vieren en genieten. Het alternatief: verraden worden en dan na van allerlei - worden vergast. Waarom vind ik dat zo génant, dit op te schrijven.”
Jo is overleden in 2001, ze wordt gemist maar leeft verder in de gedachten van Judith Herzberg en dit boekje. Misschien hebben we het geluk ook zo iemand gekend te hebben waar we ons veilig bij voelden en waar we liefdevolle herinneringen aan koesteren.
Magda Heeffer
Meer van Magda Heeffer
Magda Heeffer