26 augustus 2024
Schrijf begrijpelijk!
Een vreemde titel in deze lijst met diverse recensies over boeken met zeer uiteenlopende onderwerpen. Dit is een uitgave van “van Dale schrijfhulp” en heeft tot doel teksten begrijpelijker te maken. De samenstellers van dit werkboek zijn Simo Goddijn en Floor van Horen, beide directeur van BureauTaal. Dit is een instelling die gespecialiseerd is in begrijpelijke taal en het gedrag van lezers. BureauTaal leert ieder jaar honderden schrijvers om begrijpelijk(er) te schrijven – bij de overheid, zorginstellingen, banken, verzekeraars en andere bedrijven.
De auteurs putten in dit werk uit achttien jaar ervaring. Schrijf begrijpelijk! gaat over de zakelijk schrijvende mens. Het onderlijnt het belang om een tekst te schrijven die begrijpelijk is voor iedereen. Bondigheid en eenvoud dienen te worden nagestreefd.
Schrijf begrijpelijk! kreeg als ondertitel “Aan de slag met schrijven op B1-niveau”. Taalniveau B1 gaat over begrijpelijke taal gebruiken en over begrip. De overheid maakt een indeling van het leesniveau van volwassenen in zes trappen. Het begint bij A1 Heel eenvoudig en gaat verder met A2 Eenvoudig, B1 Normaal, B2 gevorderd, C1 Moeilijk en C2 Heel moeilijk. Dit boek richt zich tot de mensen die wensen mededelingen te schrijven voor mensen op B1-niveau. De meeste volwassenen in het Nederlands taalgebied hebben taalniveau B1. De overheid doet daarom moeite om haar informatie aan de burgers op dat taalniveau B1 te schrijven. Het is dan ook duidelijk dat dit boek bestemd is voor iedereen die zakelijk communiceert naar een groot deel van de bevolking. Het gaat om het gebruik van begrijpelijke taal, eenvoudig Nederlands, heldere, duidelijk en klare taal zonder neerbuigend over te komen.
Sinds juni 2023 is er een internationale ISO-standaard voor begrijpelijke taal. Daarin staat dat een tekst begrijpelijk is als de formulering, structuur en ontwerp zo helder zijn dat de lezers uit de doelgroep er het volgende mee kunnen:
- vinden wat ze zoeken
- begrijpen wat ze vinden
- de informatie die ze vinden, kunnen gebruiken.
- vinden wat ze zoeken
- begrijpen wat ze vinden
- de informatie die ze vinden, kunnen gebruiken.
In 44 hoofdstukken of adviezen geven de auteurs hun ervaringen over begrijpelijk informatie overdragen. Ze doen dat in korte stukjes met telkens op de praktijkgerichte voorbeelden. Zo zit het boek vol handige taaltips. Soms is de inhoud erg op Nederland gericht, maar het is in het algemeen ook zeer bruikbaar in het volledige Nederlandse taalgebied. De voorbeeldbrieven zijn ook voor Vlaanderen van toepassing. De “testjes” die ze vragen om te doen zijn eerder kinderachtig.
Schrijf begrijpelijk! is een verdienstelijk werk. Het is altijd nuttig om te benadrukken dat niet iedereen hetzelfde niveau van lezen haalt. Wie regelmatig schrijft, leest hier waarschijnlijk niets nieuws, maar krijgt enkel een opfrissing van bruikbare tips.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst