5 december 2024
Wondermond
Tijdens een lange fietstocht belandden wij enkele jaren geleden in Friesland tussen de dijken en de schapen. Wij houden halt in een dorp met de slordige naam van ‘Moddergat’. In het midden van het dorp staat een groot monument dat herinnert aan de scheepsramp die daar in 1901 plaatsvond. Twee aken dreven stuurloos voor de kust van de Waddenzee. De WM4 strandde dagen later op de Bosplaat van Terschelling en de WM11 werd uit elkaar geslagen op de noordkust van Schiermonnikoog. Moddergat was een kleine vissersgemeenschap met 434 inwoners, de mannelijke helft die op de aken werkte, overleefde de ramp niet.
Het boek van Anne-Gine Goemans begint als een non-fictie verhaal over waargebeurde feiten, maar na dat eerste hoofdstuk neemt het boek een zware wending en wordt het een boeiende roman die zich afspeelt in het begin van de 21e eeuw in het fictieve dorp Wondermond, tevens de titel van de roman, waarop Anne-Gine Goemans zich baseert, om aan te knopen bij de gebeurtenissen in Moddergat van meer dan een eeuw geleden.
Het hoofdpersonage Boye De Koning is een jonge kerel van 17 jaar uit een gegoed gezin uit het rijke Bloemendaal. Wanneer zijn vader opgepakt wordt voor beleggingsfraude eindigt hun luxueuze leventje en vlucht hij met zijn moeder naar zijn oma in het vissersgehucht in Friesland waar de scheepsramp de dorpelingen nog steeds in haar greep houdt. Boye De Koning moet zijn gemakkelijk leventje achter zich laten en groeit op tussen doorgaans ruwe dorpelingen die hem blijven confronteren met de scheepsramp die nog steeds gevolgen heeft voor de inwoners van Wondermond. Deze ramp stortte het dorp in een ongekende tragedie. Veel vrouwen werden na de dood van hun echtgenoot afhankelijk van giften die al snel na de ramp opdroogden, waarna ze gedwongen werden hun lichaam en dat van hun dochters te verkopen.
Ondertussen maakt Boye zijn eigen kleine tragedie mee en wordt de roman een coming of age verhaal. In Wondermond leert hij wat het betekent om niet in een bevoorrechte positie op te groeien, om te werken voor je geld en om je te verbinden met mensen die je in eerste instantie niet tot je vrienden zou rekenen. Boye verdient geld in de visserij met slechts één doel voor ogen: zo snel mogelijk wegkomen uit het gehucht. Ook zijn moeder moet zich aanpassen aan de nieuwe situatie. De relatie met haar geboortedorp is op z’n zachts gezegd koel te noemen. Alles heeft ze eraan gedaan om er weg te komen, net als haar flamboyante grootmoeder destijds. Maar Wondermond laat haar inwoners niet zomaar gaan en als dat wel gebeurt, keert menigeen er na een bewogen leven toch weer terug.
Wondermond is een zeer goed geschreven en geconstrueerde roman met een Friese inslag ook wat taalgebruik betreft - Boye is een Nederlandssprekende jongen die niet alleen in een andere taal, maar ook in een vreemde cultuur terecht komt - waardoor zijn leventje op zijn kop wordt gezet. Anne-Gine Goemans brengt die sfeer zeer goed aan waardoor Wondermond is uitgegroeid tot een 21e-eeuwse Moddergat waarin heden en verleden elkaar voor de voeten lopen en dat alles bekeken door een buitenstaander, die Boye toch is en blijft.
Een aanrader.
Walter Lotens
Meer van Walter Lotens
Een aanrader.
Walter Lotens