7 juli 2025
Wervel
In minder dan 100 pagina’s overrompelt dit boek je met het wrange leven van het zwaar gehandicapte hoofdpersonage.
De auteur van Wervel is de Japanse Saou Ichikawa (°1979). Sinds haar dertiende kluistert een zeldzame spierziekte haar aan haar bed. Ze studeerde af aan de Waseda University die vooral bekend is voor zijn literatuurprogramma. Eens gepromoveerd, begon zij novellen te schrijven maar ze voelde dat als een beperking aan en stapte over op het schrijven van ernstige fictie.
In 2023 schreef ze Hunchback (bultenaar). Het boek werd een succes en ze won er de twee belangrijkste literaire prijzen van Japan mee. Bij het in ontvangst nemen van de Akutagawa-prijs was ze verwonderd dat er zo weinig gehandicapte schrijvers zijn. In 2025 kwam de Engelse vertaling op de markt en nu is het ook in het Nederlands beschikbaar met de titel Wervel.
In Wervel heeft de vertelster – Shaka Isawa – dezelfde afwijking als de auteur en is daardoor zeer beperkt in haar bewegingen. Ze woont in een door haar rijke ouders opgericht verzorgingstehuis. Haar dagen brengt ze vooral online door. Anoniem schrijft ze erotische verhalen die op verschillende kanalen worden gepubliceerd. Haar leven takelt verder af en zij heeft nog slechts één wens: in verwachting raken en abortus plegen. Als zij wegens personeelstekort door een mannelijke verzorger wordt gedoucht, kiest ze hem uit om tegen betaling seks te hebben. Nadat ze seks had, loopt ze een longontsteking op en wordt opgenomen in het hospitaal.
Ichikawa confronteert de lezer op een bijzondere provocatieve wijze met haar handicap. De kwetsbaarheid en lichamelijke strijd vormen een zware domper op de toekomst. Het hele verhaal situeert zich op een wankel evenwicht tussen strijdbaarheid en cynisme. De aftakeling van een lichaam – het hare – is als een getuigenis van de strijd om te kunnen blijven bestaan. De extreme seksverhalen zorgen voor de ontsnapping uit haar neurotisch leven.
Ichikawa geeft een indringende kijk op de positie in de samenleving van mensen met een ernstige handicap. Het is een schreeuw vanuit het diepe leed van het anders zijn, gepaard aan alle beperkingen. Tegelijkertijd is het een confrontatie voor de lezer met de imaginaire seksverhalen tegenover de erg precieze beschrijving van de behandeling die haar spierziekte met zich meebrengt.
Paul Van Aelst
Vertaler Geert van Bremen
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
Vertaler Geert van Bremen
