2 oktober 2025
Het Nachtlicht
Erik Vlaminck is een sociaal bewogen roman- en theaterauteur. Hij beschreef het leven van gewone mensen in het Vlaanderen van de 20e eeuw in de romancyclus “Langs moederszijde”, “Langs vaderszijde” en “Langs schrijverszijde”. Voordat hij voltijds schrijver werd was hij werkzaam in de welzijnssector, ondermeer als hulpverlener in een psychiatrisch centrum. Op basis van deze ervaringen schreef hij de roman “Iconen” waarin hij de middeleeuwse toestanden in de psychiatrie van de jaren zeventig van vorige eeuw aan de kaak stelde. Hij is ook bekend om zijn columns waarin hij onder het pseudoniem Dikke Freddy op humoristische wijze wantoestanden aanklaagt bij zowat alle overheden, van het OCMW tot praktisch alle ministeries.
Café “Het Nachtlicht” vormt een thuishaven voor sukkelaars die maatschappelijk uit de boot gevallen zijn. Het café is dag en nacht open. Alleen van drie tot zes uur ’s morgens stopt de muziek en kunnen de nog aanwezigen een dutje doen met het hoofd op tafel.
De vaste klanten zijn allen vertegenwoordigers van wat nogal eens de vierde wereld genoemd wordt. Daklozen die proberen aan de kost te komen met bedelen, met in het zwart kleine klusjes aan te nemen, met kruimeldiefstallen, met heling en drugshandel.
Het zijn kleurrijke figuren met bijnamen zoals Zwarte Stanny, Half-Zeven-Donker, Johnny Cash, heler en handelaar in elektronica en alle mogelijke medicamenten, Dikke Freddy, zo mager als een pannenlat, schrijver van brieven aan allerhande overheden en aan de Koning.
Hoofdpersoon Ronny Van Kieboom is een gefailleerde zelfstandige, aan lagerwal geraakt na echtscheiding, faillissement door wanbetaling van enkele klanten en wellicht ook door zijn liefde voor het gerstenat. Hij vat genegenheid op voor Nicky, een kindhoertje van amper zeventien, in de prostitutie gerold door haar loverboy Dimitri, handlanger van pooier Ralf de Smijter, die met harde hand zijn prostitutienetwerk en zijn bedelaarszone afschermt. Wanneer Nicky zwanger blijkt te zijn wil Ronny haar helpen, wat door Dimitri met harde hand belet wordt. Gefrustreerd zet hij het op een zuipen en ontwaakt in een psychiatrische instelling.
De auteur kan bogen op zijn ervaring van hulpverlener in de psychiatrie in de beschrijving van de gang van zaken in een psychiatrische kliniek: de afstandelijke geneesheer, het vriendelijke afdelingshoofd Bert, de sociaal assistente die zal proberen zijn leven opnieuw op de rails te krijgen, zijn geen onbekende types voor hem.
Nicky zal niet oud worden. Zij sterft aan aids amper achttien jaar oud. Ronny krijgt onderdak in een instelling van het OCMW. Café Het Nachtlicht sluit de deuren wegens ziekte van de uitbaatster.
Zijn werk heeft zeker de potentie de liefde voor het lezen aan te wakkeren. Door zijn oeuvre kunnen lezers, die na verplichte lectuur van Vlaamse klassiekers of monumenten uit de wereldliteratuur in hun schooltijd afgehaakt hebben, weer tot het lezen aangezet worden. Kan een auteur meer wensen?
Ignace Claessens
Ronny weet door list te ontsnappen aan de instelling en aan de sociaal assistente die voor hem een ‘multidisciplinaire vergadering’ wou organiseren met ‘diverse steekhouders’ die zijn ‘complexe status’ zouden evalueren en oriënteren, waarna op zijn maat een ‘trajectplan’ zou opgesteld worden. Men zou voor minder de benen nemen.
Nicky zal niet oud worden. Zij sterft aan aids amper achttien jaar oud. Ronny krijgt onderdak in een instelling van het OCMW. Café Het Nachtlicht sluit de deuren wegens ziekte van de uitbaatster.
Met een grote dosis humor beschrijft de auteur het rauwe leven in een Antwerpse achterbuurt: de alomtegenwoordige drugs, het verwoestende drankmisbruik, de tippelaars, de bedelaars en de kruimeldieven, de vechtpartijen, maar ook de onderlinge vriendschap en het samenhorigheidsgevoel onder deze have-nots. Zijn humor dient als smeermiddel bij de uitdrukking van zijn sociale verontwaardiging.
Ik ben al geruime tijd een enthousiaste lezer van het werk van Erik Vlaminck. Het is aan te raden lectuur. Zijn boeken lezen zeer vlot en de kennismaking met de bonte groep van personages uit zijn boeken dragen bij tot het leesplezier. Zo bewijst de schrijver dat lezen niet saai en vervelend hoeft te zijn.
Zijn werk heeft zeker de potentie de liefde voor het lezen aan te wakkeren. Door zijn oeuvre kunnen lezers, die na verplichte lectuur van Vlaamse klassiekers of monumenten uit de wereldliteratuur in hun schooltijd afgehaakt hebben, weer tot het lezen aangezet worden. Kan een auteur meer wensen?
Ignace Claessens
