18 januari 2023
Socrates op sneakers. Filosofische gids voor het stellen van goede vragen.
De titel geeft de indruk dat je Socrates aangepast aan de hedendaagse tijdsgeest in handen hebt. Elke Wiss geeft cursussen en begeleiding en poogt de technieken van het Socratisch gesprek toe te passen en daaruit algemene lessen te trekken. In dit geval zouden we eerder over werken met groepen of groepsdynamiek moeten spreken, en minder over filosofie.
Empathie: doseren
Een eerste verwarring omtrent het socratisch gesprek wordt deskundig uit de wereld geholpen: we hebben het niet over het zich inleven in de problemen of de situatie van een ander. Socratische vragen stellen is een onderzoeksmethode om de juistheid van argumenten en de logica te toetsen. Socrates leefde in de tijd dat sofisten er een spelletje van maakten om via allerhande trucjes hun gelijk te bewijzen. Om dit te overstijgen moet je niet alleen je eigen vooroordelen opzij zetten, je moet ook alle valkuilen in een gesprek kennen en weten hoe je deze kan omzeilen.
Een eerste verwarring omtrent het socratisch gesprek wordt deskundig uit de wereld geholpen: we hebben het niet over het zich inleven in de problemen of de situatie van een ander. Socratische vragen stellen is een onderzoeksmethode om de juistheid van argumenten en de logica te toetsen. Socrates leefde in de tijd dat sofisten er een spelletje van maakten om via allerhande trucjes hun gelijk te bewijzen. Om dit te overstijgen moet je niet alleen je eigen vooroordelen opzij zetten, je moet ook alle valkuilen in een gesprek kennen en weten hoe je deze kan omzeilen.
Hoe zet je een nuttig tweegesprek op?
Daartoe geeft dit boek veel voorbeelden, om de mogelijkheden voor een gesprek maximaal te benutten bij kennisverwerving. Gebruik de concrete ervaringen van je gesprekspartner. Daardoor vermijdt je abstracte begrippen en zweverige discussies, die tot niets leiden. Maar doorvragen wekt ook vluchtgedrag en irritatie op. Om dit te omzeilen moet je veel geduld hebben en veel oefeningen doen. Dan wordt een gesprek niet vrijblijvend, maar een socratisch gesprek.
Lieven Vanhoutte
Meer van Lieven Vanhoutte
Daartoe geeft dit boek veel voorbeelden, om de mogelijkheden voor een gesprek maximaal te benutten bij kennisverwerving. Gebruik de concrete ervaringen van je gesprekspartner. Daardoor vermijdt je abstracte begrippen en zweverige discussies, die tot niets leiden. Maar doorvragen wekt ook vluchtgedrag en irritatie op. Om dit te omzeilen moet je veel geduld hebben en veel oefeningen doen. Dan wordt een gesprek niet vrijblijvend, maar een socratisch gesprek.
Lieven Vanhoutte
