16 februari 2023
Dans dans dans
Haruki Murakami vond “Dans dans dans” de leukste roman om te schrijven. Blijven dansen, zolang de muziek speelt. Ondertussen flirten met de grens tussen droom en werkelijkheid. Het werd een zoektocht naar menselijk contact in deze hyperkapitalistische maatschappij.
Haruki Murakami werd in 1949 geboren in Kiote en groeide op in Kobe. Zijn vader was de zoon van een boeddhistisch priester en zijn moeder was de dochter van een koopman uit Osaka. Beiden gaven les in Japanse literatuur. Murakami was echter meer geïnteresseerd in de Amerikaanse literatuur. Hierdoor maakte hij zich een westerse schrijfstijl eigen waarmee hij zich onderscheidde van zijn Japanse tijdgenoten.
Murakami volgde een opleiding toneel aan de Waseda-universiteit in Tokyo. Hij begon te werken in een platenzaak en na zijn studies opende hij in Tokyo samen met zijn vrouw een jazzbar. In 1987 kwam zijn doorbraak met Norwegian Wood waarvan miljoenen exemplaren verkocht werden aan Japanse jongeren. Hij werd een nationale beroemdheid. In 1986 reisde hij door Europa en vestigde zich later in de Verenigde Staten waar hij les gaf aan de universiteit van Princeton (New Jersey).
In Dans dans dans keert de held van het verhaal weer naar het Dolfijnenhotel waar hij de mysterieuze Schaapman ontmoet. Verder spelen in dit boek een nerveuze receptioniste, een nukkig tienermeisje, een gefrustreerd acteur, meerdere betoverende callgirls, een afwezige moeder en een eenarmige Amerikaanse dichter afwisselend een hoofdrol. Op de zelfvoldane schrijver Hiraku Makimura projecteert Murakami zijn zelfbeeld.
Het boek is een combinatie van de Japanse verteltraditie, doorspekt met Westerse invloeden. Het magisch realisme levert doldwaze avonturen op en zoektochten die je niet vlug zal vergeten. Murakami is een geboren verteller, maar zegt soms weinig. Hij voert vele en zeer bijzondere personages op, maar het tempo ligt erg laag. Hele hoofdstukken worden besteed aan de dagelijkse beslommeringen van de hoofdpersoon, die trouwens nooit bij naam wordt vernoemd. Het hoogtepunt van diens dag blijkt soms een rondje lopen door de wijk te zijn.
Murakami houdt het niet op één verhaallijn, maar ontwikkelt parallel naast elkaar verschillende verhalen. Die lijnen worden pas erg laat in het boek met elkaar verbonden. Je blijft dus erg lang raden naar de bedoeling van al die gegevens. In plaats dat de ontwikkelingen elkaar opvolgen, blijft Murakami lange tijd hangen in het beschrijven van de dagelijkse gebeurtenissen. Alleen al het aankopen en de speciale Japanse bereiding van zijn maaltijden worden keer op keer zeer uitvoerig beschreven. De auteur laat ook niet onverlet de klassieke maaltijden te verkiezen boven junkfood. De muziek vormt een steeds terugkerend thema in het boek. Tientallen songs en muzikanten komen aan bod en worden, soms zeer summier, getypeerd. Dans dans dans is trouwens genoemd naar het lied van The Beach Boys: Dance, Dance, Dance.
Murakami weet als geen ander het alledaagse om te buigen in iets wonderbaarlijks en bevreemdend. Er wordt gemord, de liefde bedreven, gedronken, vreemde maar diepzinnige conversaties gevoerd en de meest onvoorziene handelingen volgen elkaar op. Zo is het een verhaal geworden over een jongeman die op zoek gaat naar een versie van zichzelf die hij jaren geleden is kwijtgeraakt, een modern sprookje. Murakami stelt op een verholen maar toch ook zeer expliciete wijze de consumptiemaatschappij aan de kaak.
Dans dans dans is een boek met een goed verhaal en heel wat meer inhoud dan op het eerste zicht lijkt.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Dans dans dans is een boek met een goed verhaal en heel wat meer inhoud dan op het eerste zicht lijkt.
Paul Van Aelst
