12 april 2019
Welke toekomst voor onze sociale zekerheid?
Vijfenzeventig jaar geleden werd de besluitwet ondertekend waarmee de wettelijke basis van de Belgische sociale zekerheid ontstond. Die gold gaandeweg als een vanzelfsprekend gegeven in het persoonlijk en collectief leven van ons allemaal. Maar vandaag ligt het systeem meer dan ooit onder vuur. En kan men zich zelfs de vraag stellen welke toekomst er nog voor dit socialezekerheidsstelsel is weggelegd.
Deze recente publicatie wil op deze vraag een antwoord bieden en tegelijkertijd ook aandacht schenken aan de historische context van de sociale zekerheid. Ze bestaat uit een reeks lezingen van een aantal vooraanstaanden uit alle hoeken van het ideologisch en politiek spectrum, in 2017-2018 ingericht in de Zuid-West-Vlaamse regio, op initiatief van het ACV.
Omdat de lezingen zo interessant en verruimend waren, vonden Marc Leemans, voorzitter van het ACV en Stefaan Decock, algemeen secretaris van de LBC-NVK, de uitgeverij EPO bereid om deze te bundelen in boekvorm. Aangevuld met een inleiding waarin Ferre Wyckmans, voormalig nummer één bij de LBC-NVK, uitweidt over de geschiedenis van onze sociale zekerheid. En tevens met een bijdrage van de reeds geciteerde Stefaan Decock, die in het slothoofdstuk een begin van strategische analyse ontwikkelt voor onze toekomst.
De teksten van de lezingen voeren ons doorheen een waaier aan de meest uiteenlopende visies.
Te beginnen met de liberale oplossingen van Vincent Van Quickenborne (Open Vld). Daarna volgt het pleidooi voor een nieuwe solidariteit van John Crombez (sp.a). Vervolgens de macro-economische benadering van gouverneur Jan Smets en economist Wim Melyn van de Nationale Bank. Wouter Beke (CD&V) die kiest voor evenwicht tussen economische groei en sociale vooruitgang is de volgende in het rijtje.
Te beginnen met de liberale oplossingen van Vincent Van Quickenborne (Open Vld). Daarna volgt het pleidooi voor een nieuwe solidariteit van John Crombez (sp.a). Vervolgens de macro-economische benadering van gouverneur Jan Smets en economist Wim Melyn van de Nationale Bank. Wouter Beke (CD&V) die kiest voor evenwicht tussen economische groei en sociale vooruitgang is de volgende in het rijtje.
Ook de standpunten van de PVDA en de werkgeversorganisatie VOKA, en van de NVA, respectievelijk vertolkt door Kim De Witte, Hans Maertens en Danny Pieters komen aan bod.
Academicus Bea Cantillon heeft het over de strijd tegen de nieuwe ongelijkheidsgolf. En uiteraard passeert verder nog de groene visie van Meyrem Almaci de revue.
Om tot slot te eindigen met de zienswijze van Bart Buysse, directeur-generaal sociale zaken van het VBO en met enkele oriënterende beschouwingen van Marc Leemans.
Academicus Bea Cantillon heeft het over de strijd tegen de nieuwe ongelijkheidsgolf. En uiteraard passeert verder nog de groene visie van Meyrem Almaci de revue.
Om tot slot te eindigen met de zienswijze van Bart Buysse, directeur-generaal sociale zaken van het VBO en met enkele oriënterende beschouwingen van Marc Leemans.
Dit lovenswaardige boek zal bij de geïnteresseerde lezer heel wat stof tot nadenken en materiaal voor discussie opleveren. Wie het hele rijtje aan visies overloopt, zal naar mijn mening tot de conclusie komen dat een zeer ingrijpende kostenbesparende operatie in de sociale zekerheid een illusie is, tenzij met het risico van grote sociale schade. Men zal derhalve de weg van de geleidelijke transformatie moeten kiezen, met een toekomstgevoelige visie voor ogen, en vooral met meer erkenning van prioriteiten dan voorheen.
Tot dit laatste zullen we, mede door de omstandigheden, zelfs gedwongen worden. Wat ons zal toelaten de sociale zekerheid betaalbaar te houden…
Meer van Marc De Bock
