Ik erger mij al eeuwen aan veralgemenende uitspraken over mannen en vrouwen en misschien komt dat omdat ik zélf niet zo’n typische man schijn te zijn. “Jij bent geen echte man”, lachen mijn twee dochters soms. Maar ze bedoelen het positief. Ik ben geen fan van auto’s, techniek en voetbal en schijn wel erg meevoelend te zijn. En vooral: ik heb geen behoefte om de typische man-rol te spelen. Dat is de kern van de analyse van Van Tricht. Mannen worden in een rol geduwd. Ze moeten stoer zijn, competitief, succesvol. Ze moeten de kostwinner zijn, beslissers, winnaars. Ze moeten veroveren, verdedigen. Ze moeten dominant zijn. Zoniet heten ze een loser, sissie, softie, homo, verwijfd, moederskindje. Die verzameling rolelementen noemt de auteur de “man-box”.
De omgekeerde kenmerken heten dan vrouwelijk, zoals: emotioneel en invoelend, lief, aardig, aantrekkelijk en zorgzaam. Maar via enkele grafiekjes maakt Van Tricht duidelijk dat de verschillen tussen mannen en vrouwen veel minder groot zijn dan ons vaak wordt voorgespiegeld; ze leven helemaal niet op twee verschillende planeten. De verschillen tussen mannen binnen de groep mannen zijn veel groter, onderstreept hij, en hetzelfde geldt voor vrouwen. En bovenal, stelt hij dat vele van de rolkenmerken niet biologisch zijn maar sociaal geconstrueerd. De samenleving  en de cultuur hebben beide genders in die rollen opgesloten. Okay, maar so what?

Dit is geen vrijblijvende denkoefening. Natuurlijk onder andere omdat vrouwen nog op vele terreinen ongelijk worden behandeld. Ik keek er zelf toch van op dat in ons zogezegde Belgische democratie het vrouwelijk stemrecht pas in 1948 was ingevoerd. Maar het belang ervan is ook echt en groot in het kader van de samenleving in het algemeen. Van Tricht merkt namelijk op dat oorlogen, criminaliteit, radicalisering, verkeersonveiligheid, drank- en druggebruik en nog meer ellendige dingen, mee worden veroorzaakt door “de krampachtige mannelijkheid van mannen”. Het is dus voor de mannen zaak om uit de hen voorgeschreven rol te breken en gewoon mens te zijn, zichzelf te zijn. Dat is natuurlijk moeilijker dan het lijkt, voeg ik er zelf aan toe. Ik ontmoet dagelijks mensen die er last mee hebben om zichzelf te zijn. Begrijpelijk, want het vraagt om een hoge mate van zelfreflectie en de durf om kwetsbaar te zijn. En sommigen vinden zo’n typische vrouwen- of mannenrol wellicht comfortabel omdat ze duidelijk is, en in een patriarchale maatschappij voor mannen gemakkelijker.
Maar het blijft spelen. En zou jezelf kunnen zijn ook niet gelukkiger maken?

Feminisme heeft bij mannen, denk ik, vaak een negatieve bijklank, alsof het niet voor iets is maar vooral tegeniets, tegen de mannen dan. Terwijl mannen eigenlijk ook slachtoffer zijn. Van Tricht schrijft: “Feminisme is erop gericht ons van het patriarchaat te bevrijden zodat we ons allemaal als mens – in plaats van als man of vrouw – kunnen ontwikkelen”. Zo voel ik het zelf ook helemaal aan.

‘Waarom feminisme goed is voor mannen’ is een klein boek van 157 vlot geschreven bladzijden, maar de blik van auteur en oprichter van Emancipator Jens van Tricht vind ik belangrijk en groots.
Het is gemaakt om veel gelezen te worden en het verdient dat ook. Mannen aller landen: lezen!

En vrouwen die graag aanhurken tegen macho-mannen, vooral ook lezen.