20 februari 2025
Meesterwerken ontrafeld
Mancoff neemt twaalf beroemde picturale werken tot voorbeeld om haar visie op wat een meesterwerk is, uit te diepen.
Debra Mancoff studeerde aan de Northwestern University in Evanston (Chicago) waar ze doctoreerde op Art History – Victorian Art and Culture. Ze werd kunsthistorica en schreef meer dan twintig boeken over Europese en Afrikaanse kunst en cultuur. Vorig jaar verscheen van haar Het geheim van de kunstenaar. Hierin doet zij onderzoek naar het vakmanschap van de kunstenaar en diens gebruik van materialen en methoden.
Met Meesterwerken ontrafeld zet ze haar zoektocht verder. Het is een bundeling essays over kunstwerken die algemeen als meesterwerk worden beschouwd. In dit boek heeft ze vooral aandacht voor de culturele en historische omkadering van deze unieke werken. Ze zoekt de ruimere context waarbinnen de kunstenaar werkte. Verhalen over diefstal, macht, manipulatie en schandalen duiken dan al snel op. Mancoff schrijft met oog voor het historische detail waardoor het boek meer wordt dan een plaatjesboek.
Mancoff maakte een arbitraire keuze van twaalf schilderwerken die ze rangschikte van oud naar modern. Zo lees en zie je achtereenvolgens:
De geboorte van Venus – Botticelli
Mona Lisa – da Vinci
Judith onthoofdt Holofernes – Gentileschi
Meisje met de parel – Vermeer
De grote golf – Hokusai
Zonnebloemen – Van Gogh
Portret van Adele Bloch-Bauer I – Klimt
American Gothic – Wood
Guernica – Picasso
Zelfportret met doornenhalsband – Kahlo
Campbell’s Soup Cans – Warhol
Michelle Obama – Sherald
De geboorte van Venus – Botticelli
Mona Lisa – da Vinci
Judith onthoofdt Holofernes – Gentileschi
Meisje met de parel – Vermeer
De grote golf – Hokusai
Zonnebloemen – Van Gogh
Portret van Adele Bloch-Bauer I – Klimt
American Gothic – Wood
Guernica – Picasso
Zelfportret met doornenhalsband – Kahlo
Campbell’s Soup Cans – Warhol
Michelle Obama – Sherald
Haar teksten hierrond zijn informatief en toch ook boeiend. Zonder pedant te zijn ontrafelt ze twaalf geschiedenissen. Over haar selectie zijn er zoals altijd bij een keuze vragen te stellen: waarom dit kunstwerk wel en een ander dan weer niet. Deze lijst is intrigerend en biedt voldoende variatie door minder voor de hand liggende keuzes. Met de laatste kunstwerken belandt ze bij het moderne werk. Hier zal de toekomst moeten uitwijzen of deze inderdaad in het menselijk erfgoed zullen uitgroeien tot meesterwerken.
Het boek Meesterwerken ontrafeld is zelf van een hoogstaande kwaliteit. De vele foto’s – uiteraard in kleur – zijn schitterend en komen op het matte, stevige papier mooi tot uiting. Door uit het gepresenteerde beeld elementen apart te zetten, krijgt het werk een completere dimensie.
Meesterwerken ontrafeld is geen zwaarwichtig kunstboek maar biedt een leerzame kennismaking met iconische werken. Het ontrafelt de achtergronden en zet aan tot het anders bekijken van kunst.
Achteraan het boek vind je de lijst Noten en een interessante Literatuurlijst. Helaas zijn alle opgenomen werken in het Engels. Afgesloten wordt met een uitgebreid Register.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
