Bleri Lleshi
Victor De Raeymaeker
Non-fictie
  • 2803 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

Waardering

9 oktober 2020 Wat na corona? Brief aan Vlaanderen
De titel van dit boek zou wel eens misleidend kunnen zijn. Het gaat niet enkel over de naweeën en de gevolgen van de coronapandemie, wél over wat corona blootgelegd heeft over de kwaliteiten en (zeker) de tekortkomingen van het sociaal-economisch systeem in België en Vlaanderen (en de rest van de wereld).
Zo heeft de coronacrisis aangetoond hoeveel solidariteit, liefde, zorgzaamheid, medemenselijkheid en warmte er “bij ons” aanwezig zijn en ook overduidelijk getoond hoe totaal verkeerd het huidig heersende economisch model is dat toch koppig blijft voortrijden op de ooit ingeslagen weg. Het toont dit het duidelijkst door almaar te hameren op besparingen en nog meer besparingen in de cultuursector, de sociale zekerheid, zorg, onderwijs, tot Covid-19 de tanden laat zien en het nodig blijkt om bijvoorbeeld in de zorg te investeren in plaats van het verder te willen afbouwen.(dit wordt prachtig geïllustreerd door het geval Boris Johnson die vrolijk bezig was met de Britse National Health Service te beknotten tot op het ogenblik dat Covid hem in de greep krijgt, hij zelf patiënt wordt in diezelfde NHS… waarna hij overvloedig en warm de verpleging dankt om hem het leven gered te hebben en er aan toevoegt hoe de NHS een pareltje is aan de Britse Kroon en zeker extra steun van de regering zal krijgen…)
Naast heel wat andere, komen er duidelijk twee thema’s bovendrijven in dit boek. Dat van het neoliberalisme en dat van de actieve burger die met de crisis omgaat.

We leven vandaag in een neoliberaal, kapitalistisch systeem dat gegroeid is op het onmogelijk vol te houden dogma van altijd maar meer (vooral meer winst) en alles individualiseren omdat iedereen verantwoordelijk is voor zichzelf  en niet voor anderen) waarbij het “verkeerd” is om mensen te helpen - want als het niet goed gaat is dat immers je eigen fout.

Dat systeem zorgt ervoor dat de winsten naar een kleine, rijke elite gaan in plaats van naar de mensen die met hun werk die winsten mogelijk maken (“profit over people”). Toch wil die elite nog meer winst en nog rijker worden. Dat mag natuurlijk als dat op een eerlijke manier gebeurt waarbij ook zij evenredige belastingen betalen en er een herverdeling van rijkdom plaatsvindt. Het zijn dus de multinationals die het geld moeten (terug)geven waar het onrechtmatig vandaan gehaald is.
Bleri Lleshi beargumenteert dit overtuigend theoretisch en geeft een hele resem voorbeelden en cijfers die tonen hoe het er nu (nog) aan toe gaat.

Ik haal er een paar aan.
·         In de drie jaren tussen 2016 en 2018 brachten Belgische bedrijven 723 miljard onder in belastingparadijzen terwijl in 2018 grote bedrijven voor 16,02 miljard fiscale cadeaus kregen.
·         De farmasector kreeg 2,8 miljard om nieuwe medicijnen te maken en ze goedkoper te maken. Het resultaat is dat ze duurder werden.
·         Amazon doet gouden zaken. De persoonlijke winst van Jeff Bezos stijgt met 139,4 miljard dollar in volle corona-tijd.
·         Richard Branson krijgt 2 miljard pond borgstelling tijdens de crisisperiode voor zijn laatste project, maar zijn werknemers worden 8 weken niet uitbetaald ”wegens Covid”. Hij vraagt 500 miljoen pond steun aan de Britse regering en 700 miljoen aan de Australische en doet die aanvraag vanaf zijn eigen privé-eiland-met-privé-jet. Hij betaalt geen cent belastingen.
·         150.000 hotelkamers staan leeg in Las Vegas. Daklozen worden samengebracht in openluchtparkings.
·         In een Pano-reportage vernemen we dat in rusthuizen 3 maaltijden niet meer mogen kosten aan eigenaars en aandeelhouders dan 3,5 euro.
Deze enkele voorbeelden volstaan waarschijnlijk om het krankzinnige van dit bestel duidelijk te maken...en de grote noodzaak om de dingen in handen te nemen. Om zodoende, bij gebrek aan daadkracht vanwege de politieke systemen, druk uit te oefenen van onderuit.
Evenzeer illustreren voorbeelden uit het leven van de “gewone” burger, die enkel maar “goed wil leven,” dat het anders kan. Enkel: we moeten met zijn allen de handen uit de mouwen steken. Want elke crisis is een kans om de zaken anders aan te pakken.

Bleri Lleshi doceert in Leuven, is (was?) actief als jongerenwerker, reist met zijn lezingen overal rond (“in elke bib en parochiezaal van het land”), ontmoet op die manier veel mensen (120 tot 150 lezingen!) en wisselt uitgebreid van gedachten en meningen met hen. Met vele feiten, cijfers en verhalen stelt hij vast, toont, doet nadenken en inspireert, vanuit de overtuiging “Mensen zijn solidair en solidariteit en zorgzaamheid zijn essentiële menselijke behoeften”.

We zijn met velen die “ervoor gaan”.
Een reeks voorbeelden.

Arts Stephanie De Maesschalck die illegaal de grens oversteekt met voedsel en medische zorg (ademhaling, hoofdpijn, koorts, enz.) voor mensen in het kamp van Duinkerke. Ook investeren in de zorgsector. Er moet tijd zijn voor patiënten en meer jongeren moeten warm gemaakt worden om te werken in de zorg.

Tom Moore, een honderdjarige die na een ingreep in het ziekenhuis aankondigt dat hij de zorgverleners wil steunen en zich daarvoor laat sponseren door elke dag tien keer rond zijn tuin te lopen. Eind april 2020 heeft hij 35 miljoen verzameld…

Zane Powels werkt in de basisschool in Grimbergen. Met de lockdown gaan de scholen dicht, dus krijgen een boel kinderen geen schoolmaaltijden meer. Dus gaat hij elke dag langs bij 78 kinderen met huiswerk en een rugzak vol maaltijden… Waarvoor hij iedere dag 8 kilometer te voet aflegt.

De onthaalgroep Vluchtelingen Grimbergen. Marcel is een van de vrijwilligers die zich daar inzet met taallessen geven. Hij doet zijn best om de mensen te verwelkomen door ze te groeten in  hun eigen taal “omdat telkens weer mensen zich verwonderd en erkend voelen”.

Voorstellen gedragen door Hart boven hard: investeringsbanken moeten ophouden met investeren in fossiele energie“. Klimaatzaak België gelanceerd in 2014 daagt de Belgische Staat voor de rechter voor het niet toepassen van klimaatrechten. Coöperatie NewB: Ethisch en duurzaam bankieren en investeren in duurzame sociale projecten. Sociale woningen: mensen met een laag inkomen, alleenstaande ouders. Er staan 155.000 gezinnen op wachtlijsten! Een Gents initiatief: “Paraat in mijn straat”. Het “Project Troubadours” in Leuven, zij maken muziek met jongeren die zelfs van dergelijke kwaliteit is dat ze konden optreden over het hele land.

Ahmed Ben Abderrahman is een Brusselaar van Marokkaanse origine en eigenaar van “Hotel Mozart”. Als de nood hoog is, vangt hij nu al bijna 30 jaar daklozen op, mensen zonder papieren die op straat slapen. “Solidariteit is de hoeksteen van de maatschappij.”

David Van Reybrouck die met een groep mensen G1000 werkt aan het idee ”participatieve democratie.” Voorbeeld daarvan: “Oostbelgien Model.”

Agonisme: conflict opzoeken, straten bezetten, sit-ins. Burgercollectief 1030/0 in Schaarbeek stelt zich tot doel 0 verkeersdoden. Ondertussen is toch al een maximum 30 km-regel ingevoerd. Ook verzet is nodig: “State of Arts” (Sota: De belangen van kunstenaars en kunstinstellingen verdedigen.

Klimaat: ook bij ons een initiatief in navolging van een Nederlands initiatief waarbij burgers de Nederlandse Staat voor het gerecht daagde voor het niet naleven van beloofde klimaatdoelstellingen. Verzet tegen luchtvervuiling, bijvoorbeeld “ Café Filtré”, “ Les chercheurs d’air” en “ Schone lucht BXL”

Racisme. Als inwijkeling (de auteur kwam meer dan 20 jaar geleden in België aan als Albanees) weet Bleri Lleshi ook wat het is om geconfronteerd te worden met de vooroordelen van het racisme. Hij haatte daarom ooit het Vlaanderen waarin hij dit moest ondervinden. Hij houdt nu duidelijk van Vlaanderen dat niet enkel “van ons” is maar ook van iedereen, die zwijgende meerderheid die niet rechts of racistisch is, ook Brusselaars. Hij wil dat zijn (en alle) kinderen zich thuis voelen in dit land - van Oostende tot Aarlen.
Dit is een warm boek van een man met een warm hart voor Vlaanderen en zijn mensen. Iemand die analyseert, vaststelt, bewijst, overtuigt, inspireert in deze “brief” aan Vlaanderen en er op hamert dat het ánders kan en dat we de weg kunnen inslaan naar een faire, duurzame, solidaire maatschappij en wereld.
Bleri Lleshi
Victor De Raeymaeker
Non-fictie
-
_Victor De Raeymaeker - Recensent
Meer van Victor De Raeymaeker

_Van zelfde auteur

_Nieuwste recensies

Bekijk alle nieuwe recensies