20 mei 2022
De oude wegen. Een voetreis.
Robert Macfarlane, auteur en docent aan het prestigieuze Emmanuel College – University of Cambridge, UK, schrijft hoofdzakelijk over natuur, landschappen, mensen en taal.
In het besproken werk beschrijft hij de tijd die hij wijdde aan het volgen van “oude wegen”, zoals bedevaartspaden, zeewegen, prehistorische wegen en oude doorgangsrechten. Niet alleen in Engeland en Schotland, maar ook in Spanje, Sichuan en Palestina. Volgens eigen schatting heeft hij twaalf- à dertienduizend kilometer gelopen.
“Paden verbinden. Dit is hun eerste plicht en hun voornaamste bestaansreden. Ze brengen contact tussen plaatsen tot stand, en bij uitbreiding brengen ze contact tussen mensen tot stand.”
Vanuit die filosofie gaat de auteur op stap. Hij beperkt zich daarbij niet tot landwegen. Ook oude zeeroutes begeesteren hem en brengen hem ertoe gevaarlijke tochten op hachelijke bootjes te ondernemen over de bedrieglijke wateren rond de Buiten-Hebriden, naar de eilanden Harris en Lewis en de kleine onbekende eilandjes Sula Sgeir en North Rona.
Bij de beschrijving van de diverse routes geeft hij blijk van een buitengewone eruditie wat zich vertaalt in reflecties omtrent de invloed van het wandelen op het denken van verschillende filosofen zoals Nietzsche, Ludwig Wittgenstein en Jean-Jacques Rousseau en als inspiratiebron voor dichters en schrijvers als Edward Thomas, Anna Shepherd, George Borrow, Henry Williamson en Thomas Clarks. Niet direct schrijvers die de doorsnee lezer in het Nederlands taalgebied bekend voorkomen. Vooral de dichter-wandelaar Edward Thomas heeft hem meer dan wie ook de weg gewezen naar wandelwegen in de South Downs.
Op zijn zwerftochten laat hij de lezer kennis maken met bijzondere mensen zo als de beeldhouwer Steve op Harris, de ervaren zeiler Ian, tevens kunstenaar, verhalenverteller en dichter op Lewis en Miguel in Madrid met zijn private bibliotheek met meer dan duizend beschrijvingen van zijn voettochten.
De verslagen worden doorspekt met botanische, ornithologische, geologische en archeologische details wat de geweldige kennis van de auteur op deze gebieden illustreert.
De schrijver levert zeker geen gemakkelijk boek af. De inhoud en de stijl maken dat het werk niet vlot leest zodat de lezer verplicht is bepaalde zinnen en soms volledige stukken te herlezen.
Men moet zeker ook geen toeristische gids verwachten met praktische informatie, tips, handige weetjes en kaartjes. Al zou dit laatste wel geen overbodige luxe zijn. Zo zou de lezer niet verplicht zijn bij elke wandeling een gedetailleerde kaart van Engeland of Schotland te raadplegen of de bezochte streken en plaatsen te googelen. Dit was uiteraard ook niet de bedoeling van de auteur. Daarvoor bestaan er overigens reisgidsen als Lonely Planet en Trotter.
Ignace Claessens
Vertaald door Nico Groen en Marijke Versluys
Meer van Ignace Claessens
Ignace Claessens
Vertaald door Nico Groen en Marijke Versluys
