27 februari 2023
Crash baby crash
Dabrowski’s intense trip naar je betere ik
Het nieuwe boek van Chris Van Camp kun je als volgt samenvatten: ‘Dit is een boek over autonomie, over de moed hebben om je eigen weg te gaan. Over geloof in de ontwikkelingsmogelijkheden van je persoonlijkheid, diepgewortelde empathie en de stuwende kracht van emoties. Een boek dat pleit voor eerherstel van de mens in al zijn menselijkheid.’
Maar het boek is natuurlijk méér dan dat. Het is een autobiografisch (zelf)hulpboek waarbij Chris Van Camp haar inzichten in haar leven deelt aan de hand van de theorie van de Positieve Desintegratie van de Poolse psychiater Kazimierz Dabrowski (1902- 1980) die onder meer samenwerkte met Piaget, Bovet, Mayer, Janet en Maslow.
Toen een vriendin haar zes jaren geleden aanraadde om de theorie van Dabrowski te lezen, kon ze niet geloven hoe ze eigenlijk heel haar leven al met de theorie van de Positieve Desintegratie aan de slag was gegaan. Alleen… ze benoemde de termen anders, bijvoorbeeld: uiteenvallen versus desintegratie. Ook de onderzoeksmethodiek van Dabrowki was gelijkaardig. Het zoeken naar de oorsprong van het lijden, blijkt de sleutel te zijn naar de zin van het bestaan.
Dabrowki’s manier van denken omarmt de mens dus met al zijn emoties. Alle onhebbelijkheden, elk pad, elke beproeving leidt tot het meer ontwikkelen van de persoonlijkheid. Dit proces noemt Dawbrowski de Positieve Desintegratie.
Voor Dabrowski is ontwikkeling niet het louter volgen van de biologische levenscyclus. De graad van ontwikkeling heeft ook niets te maken met maatschappelijk succes zoals rijkdom, academische titels of beroemdheid. Een ontwikkelde persoonlijkheid bevat drie kenmerkende eigenschappen, nl. autonomie, authenticiteit en altruïsme. De factoren: aanleg en omgeving beïnvloeden de ontwikkeling.
De Positieve Desintegratie is geen intellectuele constructie of en gesloten systeem. De bevindingen van Dabrowksi zijn gebaseerd op zijn observaties. Hij onderzocht over welke eigenschappen mensen met een groot ontwikkelingspotentieel beschikken en welke factoren een rol spelen in hun groei en vergeleek hen met de 65 % van de mensen die niet over dat potentieel beschikken. Dabrowski onderscheidt vijf ontwikkelingsniveaus waarvan de eerste twee als eenlagig en de andere drie als meerlagig omschreven worden.
In het boek vraagt Chris Van Camp zich af waarom de theorie van de Positieve Integratie niet ingeburgerd is in de academische wereld? Het antwoord is duidelijk. De theorie van Dabrowski laat de psychiatrie op haar grondvesten daveren. Dabrowski erkent dat groeiprocessen grillig en persoonlijk zijn waardoor een gestandaardiseerde aanpak eigenlijk helemaal niet kan, maar toch draait de huidige hulpverlening hierop. Men stelt een diagnose op basis van een momentopname. Daarna worden er geijkte behandelingen en medicatie uitgeprobeerd. Wat de psychiatrie ziet als te bestrijden ziekten, zijn volgens Dabrowski, juist de noodzakelijke processen om tot groei te komen.
Crash baby crash is veelzijdig boek. Van Camp beschrijft de theorie van de Positieve Desintegratie en ze spreekt de lezer rechtstreeks aan waarbij ze vraagt of het Positieve Desintegratie groeimodel ook iets is voor de persoon die het boek nu leest? Aan de hand van vragen en/of afvinklijstjes kan de lezer dan ontdekken in hoeverre dit groeimodel een hulpmiddel zou kunnen zijn.
Ze eindigt het boek met een dankbrief aan Dabrowski waarbij ze onder meer hoopt dat de Positieve Desintegratie eindelijk een plaats gaat krijgen in de (eerstelijns) hulpverlening: ‘De rijkdom van Dabrowski’s theorie wijst op een erfenis die levend moet worden gehouden. Het begrip Positieve Desintegratie moet hoe dan ook die mensen bereiken die worstelen met innerlijke conflicten maar diep vanbinnen weten dat ze geen psychiatrisch etiket noch genezing nodig hebben, maar vooral erkenning van hun exceptionele groeimogelijkheden en het eigenzinnige, boeiende traject dat ze afleggen.’
Isabella Vanremoortele
Meer van Isabella Vanremoortele
Isabella Vanremoortele
