De humanisten. Dromers, denkers en onderzoekers die de wereld veranderden.   /    /   Het verhaal van zeven eeuwen humanistisch denken, schrijven en spreken. Dat werd in hoofdzaak echter een Europees verhaal… Zonder een eregalerij of humanistische canon te willen zijn, reikt Sarah Bakewell toch heel wat materiaal daartoe aan. Ongetwijfeld was de Engelse titel van haar boek ‘Humanly Possible’ in dat opzicht accurater en geschikter. 8 november 2023

Het lied van de kunst   /    /   Cancel culture? Frontman Till Lindemann weet er intussen alles van. Zowel voor wat betreft zijn imago als voor de populariteit van Rammstein… Cancel culture: ophitsende aanklachten, protesten tot oproepen om meningen die als onaanvaardbaar of beledigend worden bevonden te boycotten. Vaak gevoed door een onstuitbare 'bandwagon' in de sociale media… 29 augustus 2023

Cannery Row   /    /   Hoe helend is het om na een uit de hand gelopen feestje de ravage op te ruimen en de enkele geredde glazen om te spoelen met “Pater Noster-Agnus Dei” als zalvende muziek op de achtergrond? Of intussen te leunen op eeuwenoude, quasi verloren teksten van de ‘vergeten’ dichter Kavi Bilhana: “Zelfs nu | Weet ik dat ik de hete smaak van het leven heb geproefd”. (p.196) 23 augustus 2023

Waarom we beter denken dan we denken   /    /   Merkwaardig: als je een Obama-fan een foto laat kiezen die het beste toont hoe hij eruitziet, gaat die voor een plaatje waarop Obama kunstmatig lichter is gemaakt. Republikeinen kiezen gemakkelijker voor een foto waarop Obama extra donker is. (p.108) Het stemt tot nadenken. En bezorgdheid… Want wat zegt het over de rationaliteit van menselijk kiesgedrag? Volgens sommige onderzoekers heel wat. Maarten van Doorn twijfelt. Toch even dat onderzoek op de rooster leggen. En meteen ook maar een hele rist andere. Tot en met de gezaghebbende bevindingen van Nobelprijswinnaar Kahneman? De mythische proeven van Asch? Het recente compilatiewerk van Pinker? Dat wordt een hele klus. Zeker als je dan ook nog wat turbulentie en controverse in het specialistenwereldje verwacht. En in humanistische middens... 10 juli 2023

Dagboek 1933 Het gevaar van extreemrechts   /    /   KNECHTING "Dagboek 1933". Ik blader naar een foto: ‘Jonge kinderen moeten op school de Hitlergroet brengen’. Volgens de "Richtlinien des Reichsinnenministers Wilhelm Frick" moeten de lessen voortaan beginnen en eindigen met de Hitlergroet… Ik blader terug. Andere foto: ‘De Duitse arbeider August Landmesser weigert de Hitlergroet te brengen op een nazi-manifestatie in Hamburg op 13 juni 1936’. Twee foto’s. Twee markante momenten in de omslag van democratie naar dictatuur. Van weerstand naar indoctrinatie. Van autonomie naar volgzaamheid. Knechting… Over August Landmesser weten we min of meer hoe het hem verging. Van de schoolkinderen weten we dat minder… 8 mei 2023

Marx Wagner Nietzsche. Het tijdperk van revoluties.   /    /   Reis door de dynamische wereld van drie toonaangevende denkers en hun controversiële invloed op onze tijd. 18 april 2023

Het slechte geweten van Vlaanderen   /    /   Het zou handig kunnen zijn… Als we een verband kunnen aantonen tussen de doorbraak van het Vlaams Blok en de Vlaamse letterkunde zouden we meer bijleren over de werking en de evolutie van racisme, Vlaams nationalisme, xenofobie. 17 maart 2023

Marcus Aurelius en de Stoa   /    /   Een aangelijnd hondje dat noodgedwongen de fietsende Alain de Botton moet bijbenen om niet gelyncht te worden… 25 februari 2023

De staat van bewustzijn. Van zielenroerselen tot hersenspinsels.   /    /   Een beetje filosoof zal er zich moeiteloos in herkennen: ‘Ik ervaar maar één bewustzijn. Het mijne…’ David Hume op zijn best… Maar houdt het daarna op? Of geraakt een vastgelopen filosoof toch nog voorbij zijn zelfverklaard solipsisme? Valt er na ‘Cogito!’ (Descartes), Idealisme (Hegel), fenomenologie (Husserl), existentiefilosofie (Heidegger), Samkhya-yoga en boeddhisme - van Esch schenkt ook daar aandacht aan - nog wel iets toe te voegen aan al dat introspectieve gemijmer randje metafysica, mystiek of religie? 28 januari 2023

Elementaire principes van oorlogspropaganda   /    /   Het boek “Elementaire principes van oorlogspropaganda” is de snelle update van “Principes élementaires de propagande de guerre” uit 2001 en werd reeds in 2003 in het Nederlands gepubliceerd. De ondertitel “Bruikbaar bij koude, warme of lauwe oorlogen” van toen mag dan wel verhuisd zijn naar de binnenpagina’s, met de aperte casus van de woedende oorlog tussen Rusland - ‘Militaire Operatie!’ - en Oekraïne - ‘Democratie!’ - wil Morelli aantonen dat de bruikbaarheid ervan overeind blijft. 5 januari 2023