Dagboek 1933 Het gevaar van extreemrechts   /    /   KNECHTING "Dagboek 1933". Ik blader naar een foto: ‘Jonge kinderen moeten op school de Hitlergroet brengen’. Volgens de "Richtlinien des Reichsinnenministers Wilhelm Frick" moeten de lessen voortaan beginnen en eindigen met de Hitlergroet… Ik blader terug. Andere foto: ‘De Duitse arbeider August Landmesser weigert de Hitlergroet te brengen op een nazi-manifestatie in Hamburg op 13 juni 1936’. Twee foto’s. Twee markante momenten in de omslag van democratie naar dictatuur. Van weerstand naar indoctrinatie. Van autonomie naar volgzaamheid. Knechting… Over August Landmesser weten we min of meer hoe het hem verging. Van de schoolkinderen weten we dat minder… 8 mei 2023

Marx Wagner Nietzsche. Het tijdperk van revoluties.   /    /   Reis door de dynamische wereld van drie toonaangevende denkers en hun controversiële invloed op onze tijd. 18 april 2023

Het slechte geweten van Vlaanderen   /    /   Het zou handig kunnen zijn… Als we een verband kunnen aantonen tussen de doorbraak van het Vlaams Blok en de Vlaamse letterkunde zouden we meer bijleren over de werking en de evolutie van racisme, Vlaams nationalisme, xenofobie. 17 maart 2023

Marcus Aurelius en de Stoa   /    /   Een aangelijnd hondje dat noodgedwongen de fietsende Alain de Botton moet bijbenen om niet gelyncht te worden… 25 februari 2023

De staat van bewustzijn. Van zielenroerselen tot hersenspinsels.   /    /   Een beetje filosoof zal er zich moeiteloos in herkennen: ‘Ik ervaar maar één bewustzijn. Het mijne…’ David Hume op zijn best… Maar houdt het daarna op? Of geraakt een vastgelopen filosoof toch nog voorbij zijn zelfverklaard solipsisme? Valt er na ‘Cogito!’ (Descartes), Idealisme (Hegel), fenomenologie (Husserl), existentiefilosofie (Heidegger), Samkhya-yoga en boeddhisme - van Esch schenkt ook daar aandacht aan - nog wel iets toe te voegen aan al dat introspectieve gemijmer randje metafysica, mystiek of religie? 28 januari 2023

Elementaire principes van oorlogspropaganda   /    /   Het boek “Elementaire principes van oorlogspropaganda” is de snelle update van “Principes élementaires de propagande de guerre” uit 2001 en werd reeds in 2003 in het Nederlands gepubliceerd. De ondertitel “Bruikbaar bij koude, warme of lauwe oorlogen” van toen mag dan wel verhuisd zijn naar de binnenpagina’s, met de aperte casus van de woedende oorlog tussen Rusland - ‘Militaire Operatie!’ - en Oekraïne - ‘Democratie!’ - wil Morelli aantonen dat de bruikbaarheid ervan overeind blijft. 5 januari 2023

Voetstuk. De bescheiden oorsprong van de mens.   /    /   ‘Liever een naïeve mensenvriend dan een cynische misantroop’ liet redacteur De Ceulaer in één van zijn onverbiddelijke columns aan altruïstisch ondernemer Wouter Torfs weten. Het stemt tot nadenken. Na lezing van “Voetstuk” vraag ik mij af waar Marc Nelissen zich als goed menende antropoloog - zelf noemt hij zich liever gedragsbioloog (p.108) - na zijn emeritaat mag nestelen op het continuüm tussen die twee uitersten. Een moeilijke… 23 november 2022

De schuldvraag   /    /   Indien er ooit een tribunaal komt over de oorlogsmisdaden tijdens deze Russisch-Oekraïense oorlog - wanneer? - is het goed “Die Schuldfrage” te (her)lezen. Karl Jaspers onderzocht er de schuld van de Duitsers voor WO II en de misdaden en oorlogsgruwelen gepleegd tijdens het naziregime. Ging het daarbij om een “collectieve” Duitse schuld? 26 september 2022

Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil.   /    /   Arthur S. en Friedrich N. – vertrouwd met geniale ingevingen - stelden het zich wel anders voor. Naïever? Filosofischer? De Wil – "der Wille!" – bestónd gewoon, drong zich op en vroeg niet om een verklaring of rechtvaardiging. Valt die "Wille" ook maar ergens te vergelijken met wat Harari - vandaag - opvoert als "kosmische algoritmes"? Misschien. Maar dan toch net zo organisch en metafysisch vaag als - eerder - de "élan vital" van Henri Bergson… 2 september 2022

Denken in systemen   /    /   VAN MESTKARREN EN BOZE BOEREN. Veronderstel: lekker weertje vandaag, dus happig op een dagje genieten aan zee. Effe een verdiend carpe diem. Tóch? En voor wie in die richting nog geen plannen had tuimelen al vlug de suggestieve ideetjes en nodige aanmoedigingen van de Weerman, Vlaanderen Vakantieland, TUI & Ryanair en andere influencers via de smartphone uw huiskamer binnen. Allen daarheen! 12 juli 2022