Een van de hoofdstukken in Bakewells boek heeft als titel Lees veel, vergeet het meeste wat je leest en wees traag van geest. Dat spreekt mij wel aan. Ik heb dat hoofdstuk recent nog eens herlezen, want natuurlijk was ik grotendeels vergeten waarover het gaat. Het gaat onder meer over Montaignes liefde voor klassieke auteurs, typisch voor de humanisten uit de renaissance. Een van zijn lievelingsboeken, als kind reeds, was Metamorfosen van Ovidius. Het gaat over gedaanteverwisselingen van goden, mensen en dieren. Zo is er een jager die in een hert verandert, waarna zijn eigen jachthonden hem achtervolgen. Een koning en een koningin veranderen in twee bergen. Wonderlijke verhalen, die de menselijke fascinatie uitdrukken voor iets diep mysterieus: de transformatie van levensvormen. Mensen zijn wellicht al zeer lang vertrouwd met de verandering van een rups in een pop en vervolgens een vlinder. Uit een ei komt een kuiken, een zaadje kan uitgroeien tot een gigantische boom. Het vond al snel zijn weg naar de fictie, ik denk bijvoorbeeld aan de intrigerende afbeelding die men Le sorcier noemt, in de Grotte des Trois-Frères in Frankrijk. De Tovenaar werd ongeveer dertienduizend jaar geleden gecreëerd. Over zijn betekenis speculeert men nog steeds, maar dat het een wezen is met deels menselijke en deels dierlijke kenmerken, is duidelijk. Is het een sjamaan? Verandert de mens in een dier, of omgekeerd? Het is moeilijk te zeggen. Theriantropen, wezens die half dier, half mens zijn, duiken overigens vrijwel overal ter wereld op.