Filosofisch dagboek   /    /   366 inspirerende en intrigerende fragmenten uit de westerse filosofie 28 november 2024

Marcus Aurelius en de Stoa   /    /   De originele titel van deze studie uit 1997 is ‘La citadelle intérieure. Introduction aux Pensées de Marc-Aurèle’. Pierre Hadot (1922-2010), de schrijver ervan, is onder Franse filosofen en classici geen onbekende. De man introduceerde dan wel Wittgenstein aan de Parijse universiteiten, maar is toch vooral bekend voor zijn werk over het Antieke denken en dan meer bepaald het stoïcisme en het epicurisme. ‘Introduction’ is valse bescheidenheid, want het boek is niet minder dan een oerdegelijke masterclass in de Romeinse filosofie die, zoveel is bekend, doordesemd was van het stoïcisme. 5 november 2024

De redding van de vrije wil   /    /   Rob Wiche schreef een duidelijk, overzichtelijk en leerrijk boek over de geschiedenis van het denken over de vrije wil. Na een inleiding waarin een paar specifieke problemen en noodzakelijke termen worden geïntroduceerd, mogen, netjes op een rij, de belangrijkste ideeën over de vrije wil de revue passeren: Aristoteles, Hobbes, Spinoza, Hume, Kant, Schopenhauer, Hartmann, Strawson (en Sie) en Dennet. 10 oktober 2024

TRANS: wanneer ideologie de realiteit ontmoet   /    /   Een turf voor terf. Terf (trans-exclusionary radical feminist) is een scheldwoord geworden omdat transactivisten het zo gebruiken. Ik vermoed dat Joyce niet opgezet is met scheldwoorden aan haar adres, maar het is onmiskenbaar zo dat ze flink wat bedenkingen heeft bij de transideologie. Zelf houdt ze het hoffelijk en onderscheidt ze het feit van genderdysforie en transmensen enerzijds van de transideologie en de ontspoorde zelfidentificatie anderzijds. 13 september 2024

Existentialisme is een humanisme   /    /   Uitgeverij Noordboek heeft een apart rekje voor filosofie, dat met heruitgaven van bekende filosofische werken de wijsgerige niche wil bekoren. Na Cicero (over vriendschap), Emil Cioran (Bekentenissen en banvloeken) en Franciscus Van Den Enden (Vrije staatskundige instellingen), brachten ze daar zopas de uitgeschreven versie op de markt van een vermaarde lezing die door Jean-Paul Sartre werd gehouden in 1945. Het boekje (110 blz.) werd vertaald en ingeleid door Ger Groot, die zelf tot de bekendste Nederlandse filosofen mag gerekend worden. 31 augustus 2024

Désaimer. Na de liefde   /    /   Een interview in Knack met filosofe en schrijfster Fabienne Brugère trok mijn aandacht. Het betekende dat uitgeverij Flammarion een publiciteitsbudget heeft voorzien voor ‘Désaimer’, dat sinds kort in de Franse boekenwinkel te koop is, en dat er waarschijnlijk wordt gedacht aan een vertaling. 16 augustus 2024

Wie is er bang voor gender?   /    /   Wie is er bang voor Butler? Judith Butler heeft zichzelf non-binair verklaard. Nagenoeg alle recensenten verwijzen dus naar haar met genderneutrale voornaamwoorden, maar uw dienaar vertikt het zich aan die leiband te laten leggen en weigert de taal geweld aan te doen omdat een paar zonderlingen dat zo geweldig vinden. Het weze me vergeven. Of ook niet. 12 juni 2024

Na de deugd. Een studie naar de theorie van de ethiek.   /    /   Pas vanaf nu is het magnus opus van Alasdair MacIntyre (1929) in het Nederlands te koop. De eerste druk van ‘After Virtue’ verscheen nochtans in 1981 en het boek werd algauw een referentie in het domein van moraal en ethiek. 27 mei 2024

De wereld als inzet   /    /   Emeritus Dirk De Schutter was tot 2015 professor filosofie aan de KUL. Hij schreef, naast artikels en essays, zo’n twintig boeken, waarvan een grote meerderheid over of rond Hannah Arendt, maar ook Heidegger en Derrida liggen bij hem thuis op het nachtkastje. ‘De wereld als inzet’ telt vier teksten waarin, naar het voorbeeld van Hannah Arendt, niet de mens, maar de wereld centraal staat. En met wereld wordt expliciet aan de politieke wereld gerefereerd. 23 mei 2024

Waanzin   /    /   We moeten het even over Lionel hebben… Want Shriver heeft opnieuw een roman in onze rekken gelegd. De oorspronkelijke titel is ‘Mania’, maar de Nederlandse vertaling heet ‘Waanzin’, wat volgens uw dienaar zelfs een betere titel is dan de originele. 20 mei 2024