20 augustus 2018
Van cipier tot vakbondslijder. Een eigenzinnige visie na 35 jaar ervaring in de Belgische gevangenissen.
Luc Neirynck, een vakbondsman, in de titel ‘vakbondslijder’, maakt in dit heel vlot leesbaar boekje komaf met clichés en vastgewortelde visies op de gevangenissen en al die er werkzaam zijn. Hij doet dit deels aan de hand van zijn eigen loopbaan, deels beschrijft hij de moeizame onderhandelingen met ministers en directie. Maar ook stopt hij weleens de hand in eigen boezem als het een keer misliep. Dat siert hem!
De loopbaan van deze toen jonge, langharige rebel is een boeiend verhaal van pittige anekdotes, koppig doorzettingsvermogen en vooral een groot rechtvaardigheidsgevoel. De vieze nachtemmers in St Gilles, de kadaverdiscipline, het misprijzen in het Brusselse voor de Vlaming-cipier, de harde aanpak van de gedetineerden, de machtswellustelingen op de werkvloer en de dictatuur van sommige ouderwetse directeurs in het verleden. Het motiveerde hem geleidelijk om er ‘iets aan te doen’. Zo begon dus eigenlijk heel toevallig zijn vakbondscarrière. De gevangenissen van Brussel, Gent, Brugge en tenslotte Ruiselede: ze passeren allemaal de revue.
Dat ‘iets eraan doen’is een palmares van prachtige resultaten verkregen na nachtenlang onderhandelen met ministers, woordvoerders en beleidsmakers. Shockerend hoe hij die moeizame gesprekken beschrijft met soms totaal onbekwame en ongeïnteresseerde politici aan de tafel. Hij noemt ze ongegeneerd bij naam en functie. Waarom dat misprijzen en de soms ronduit foute beslissingen?
Met de gevangenissen vallen er geen stemmen te behalen en ook de goegemeente heeft weinig of geen belangstelling voor de bewoners en het personeel. Aansluitend - of eigenlijk als rode draad doorheen het boekje - hekelt Neirynckvooral die vooroordelen: “Daarbij wil ik dan graag enkele vastgeroeste denkbeelden doorbreken. De luie, domme cipier uit De Kotmadam loopt misschien nog wel eens rond, maar dergelijke types zijn eigenlijk altijd sterk in de minderheid geweest. Evenmin zijn alle directeurs despoten en alleenheersers.”
Minzaam in zijn bewoordingen en verre van met natrappen of via het opsommen van onvermijdelijke ontgoochelingen opsommen die het vakbondswerk onvermijdelijk met zich meebrengt, geschreven, is de auteur bijwijlen toch niet mals voor sommigen die het hem moeilijk hebben gemaakt. Hij schuwt daarbij alweer geen namen en situaties - dat maakt het voor de lezer met binnenhuiskennis heel herkenbaar. Is er daar toevallig eentje tussen zoals in de Kotmadam, het zij zo, en iemand die zich na het lezen van het boekje van Luc, weliswaar ook weleens positief, aangesproken voelt (politici, mediamensen, hoofdbestuur, directie, collega’s, medemilitanten,…)? “Die het schoentje past trekke het aan”!
Meer nog: als het al eens totaal mis ging of als er toch wel eens een foute, onverantwoorde, zelfs gemanipuleerde actie werd gevoerd, geeft Luc dit ridderlijk toe.
Meer nog: als het al eens totaal mis ging of als er toch wel eens een foute, onverantwoorde, zelfs gemanipuleerde actie werd gevoerd, geeft Luc dit ridderlijk toe.
Hij somt in dit boek ook alle pijnpunten uit het gevangeniswezen op en noemt ze chronische ziektes: met andere woorden aanslepend en moeilijk op te lossen. Personeelstekort, overbevolking, agressie, gebrekkig onderhoud, geen achtergrond? En wat met de geïnterneerden zélf? Steeds weer moest hij verklaren en duiding geven bij de media die ook al eens de kant van de sensatie kozen. Onterecht noemde vriend en vijand hem mediageil. Iemand moet het toch zeggen, en dat is geen pretje. Vakbondsleider? Neen, vakbondslijder!
Dit boekje, of eerder deze biografie, is een ‘must read’ voor allen die meer willen weten over dit stukje van onze maatschappij waar we zo graag vér van weg willen blijven. “Laat ze rotten in de cel” hoor je vaak, en je weet dat de levensloop, de werkvloer van zowel gedetineerden als penitentiair beambten heel dikwijls gelijk lopen. De behandeling van en de levensomstandigheden van de gedetineerden is inderdaad volgens Luc onlosmakelijk verbonden met de werkomstandigheden van de mensen die er zich dagelijks voor inzetten. Daarin verandering en verbetering brengen was Lucs levenslange inzet.
Deze lezer zegt gemeend: “Dank je wel Luc voor die 35 jaar inzet.”
Noot: de opbrengst van dit boekje gaat via de ngo Memisa naar het referentieziekenhuis van Popokabaka (D.R. Congo), partnerziekenhuis van AZ Sint-Lucas Brugge (Luc is vrijwilliger in het AZ!)
https://www.memisa.be/
Meer van Michel Ackaert
https://www.memisa.be/
