Peter Mertens
Victor De Raeymaeker
Non-fictie
  • 2025 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

Waardering

24 september 2020 Ze zijn ons vergeten. De werkende klasse, de zorg en de crisis die komt
Peter Mertens onderzoekt in deze uitgave de huidige situatie in drie thema’s: de werkende klasse, de zorg en de komende crisis.
_De werkende klasse
Corona heeft ons veel geleerd en anders doen kijken. Zo hebben we ontdekt dat “De beschaving die ik ken een kaartenhuisje is”. (Paolo Giordano)

Plotseling is het overduidelijk dat “onze” beschaving, waar we zo fier over waren, waarin we ons superieur en veilig konden in voelen, toch ook maar onderworpen is aan de wetten van de natuur en dat één enkel klein virus toch niet meteen door “onze” wetenschap te bedwingen valt maar zich razendsnel over de aarde kan verspreiden, ons dwingen tot de meest extreme maatregelen, ons economisch systeem (verder kan) ontwrichten en de ware motieven van ons politiek systeem blootleggen.
Toch opvallend hoe zorgwerkers plotseling “helden” werden en er verbetering beloofd werd in hun financiële toestand, terwijl ze vlak daarvoor het doelwit waren van hoognodige “besparingen” in de gezondheidssector. De kosten van de Zorg werden als “lasten” gezien en de sector had de 5 laatste jaren al met 2 miljard minder moeten werken. Die “helden” bleken nadien trouwens erg nuchter over de gedane beloftes en liepen in Berlijn al vlug rond met spandoeken waarop het opschrift ”Heute Helden, morgen vergessen” duidelijk maakte hoe weinig geloof ze hechtten aan de beloftes van de bewindsvoerders.
Het moet een schok geweest zijn voor diegenen die het allemaal beter wisten en die verkondigden hoe kapitaal, geld, winsten, groei, geloof in het onfeilbare neoliberale systeem de dingen waren die de motor deden runnen van het economisch systeem. Wat een eyeopener toen bleek dat het de “gewone” werkende klasse was, ”gewone” mannen en vrouwen die de samenleving deden draaien. Zij die nooit in praatprogramma’s of op opiniepagina’s verschijnen tenzij er “over hen” gepraat wordt. Zij die elke dag hun arbeid verkopen, de rekken vullen, bejaarden verzorgen, de vrachtwagens lossen, de beddenlakens wassen, de aardbeien plukken, de winkels bedienen, het afval ophalen, de fabrieken doen draaien, de branden blussen de gangen schoonmaken, de kleuters verzorgen. Zonder deze mensen zouden we in tijden van pandemie niet overleven, we zouden niet verzorgd worden, geen eten hebben, niet veilig zijn. Mensen die, terwijl zij zich blootstellen aan het virus, het bewijs leveren van de gapende kloof tussen de waardering voor hun arbeid op de markt - een karig loon - en de sociale waarde van hun activiteit. Inderdaad: ze zijn onmisbaar. Het zorgpersoneel wordt weer “een essentieel beroep”, de werkende klasse in tegenstelling tot de kletsende klasse.
De beroepen die het slechtst betaald zijn en die de zwaarste werkomstandigheden kennen, hebben het hoogste dodental.  Het coronavirus is een klassenkwestie en wordt uiteindelijk als beroepsziekte erkend na twee maanden geijverd te hebben en een wetsvoorstel ingediend te hebben. Toch vindt Trump nog dat het medicijn (de beschermingsmaatregelen) erger is dan de ziekte… (trouwens: 1/5 inwijkelingen werken in verschillende essentiële diensten, 1/6 van de zorgverstrekkers in ons land zijn van buitenlandse origine).

Ouderen waren (zijn) ”een probleem ”en “pijnlijke maatregelen waren nodig om de vergrijzing aan te kunnen” en “iedereen de kans geven waardig ouder te worden”. In 3 maanden tijd stierven bijna 5000 mensen in de woonzorgcentra plus de bewoners die in het ziekenhuis het leven lieten. Artsen Zonder Grenzen wordt opgeroepen om te helpen bij het testen in de woonzorgcentra die dus duidelijk een oorlogsgebied geworden zijn.

Ouderenzorg (geen enkele zorg trouwens) zou een deel mogen uitmaken van een “markt”, het verschuiven van zorg-denken naar marktdenken. De bejaardenindustrie heet dan ook de “silver economy” en draait op het geld van bejaarden (winstmarge 15%...) die almaar hogere dagprijzen betalen en op geld van de overheid die de nodige subsidies verstrekt om het personeel en de zorg te betalen. De focus ligt niet op welzijn maar op groei en geld verdienen. “Gigantisch veel geld” zegt bankier Cuyvers.
_Zorg
Vermits een infectieziekte in de kortste tijd kan uitgroeien tot een mondiaal probleem, hebben we er alle belang bij om te investeren in een mondiale aanpak. Toen dat na de “Spaanse Griep” duidelijk werd, ontstond er een internationaal bureau voor de bestrijding van epidemieën, een voorloper van de huidige Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) die er kwam in 1948 als deel van de Verenigde Naties en werd gefinancierd met een vaste bijdrage op basis van de bevolking en de rijkdom van die landen.
Vanaf de jaren 1980 en de opkomst van het neoliberalisme zijn de vaste bijdragen bevroren en moest de WHO vaak gaan bedelen bij landen, agentschappen en liefdadigheidsinstellingen. Dat betekent dus dat de autonomie van de WHO sindsdien aan banden ligt en afhangt van landen zoals de VS (Trump) en andere nationalistisch denkende landen (“eigen land eerst”). Dat is heel wat anders dan hoe Paolo Giordane het omschreef: “De Gemeenschap in tijden van besmetting is de totaliteit van alle mensen op aarde.” We behoren allemaal tot één wereldgemeenschap.
Conclusies. We zijn in hoge mate met elkaar verbonden en van elkaar afhankelijk. We zijn onvoorstelbaar kwetsbaar.
Dit is onze laatste kans om te handelen en te investeren in sterke gezondheidszorgsystemen.

We houden ook best op met arrogant neer te kijken op Azië waarop de meeste landen meteen reageerden terwijl er in Europa een gevoel van superieure onaantastbaarheid heerste. (op die fatale 7 januari bevestigt virologe dokter Shi Zenghli dat er een nieuw Sars-Cov in Wuhan ontdekt is en op 30 januari roept de WHO de “wereldwijde noodtoestand voor gezondheid" uit, Trump vindt het nodig China te vernederen, veel kostbare tijd gaat verloren en zo duurde het tot maart vooraleer men in Europa besefte dat er een enorme gezondheidsstorm kwam aanzetten).
_De Crisis die komt
Wat het boek van Peter Mertens zo bijzonder maakt, is de mondiale visie die hij zo pertinent weet weer te geven in het derde deel.
Covid is er niet de ”schuld” van dat de economie in de wereld slabakt. Toen Covid op het toneel verscheen was die nog altijd in herstel-modus. Sinds de crisis van 2008 heeft de economie zich nooit helemaal hersteld... Dan komt Covid en de Europese regeringen en de Centrale banken komen meteen op de proppen met een herstelplan waarbij het kleinbedrijf, de horeca, kunstenaars, de “helden”-zorgwerkers, studenten, arbeiders, kwetsbare gezinnen, mensen met schulden, in tijdelijke werkloosheid, spontaan geholpen worden. Je kan je oren niet geloven? Heeft het neoliberale denken zo plots een ommezwaai gemaakt? Tot Mertens je op het juiste pad zet… Er is, net zoals in 2008, “geen andere keuze”, want nu de markten in elkaar stuiken, moeten de overheden en de centrale banken natuurlijk de boel redden: dit jaar pompen ze 4000 miljard euro in de economie, ook in de techbedrijven, de informatica, de digitale mastodonten, automobielproducenten zoals BMW die op een kasreserve zit van meer dan 12 miljard euro en pas een dividend uitkeerden van 1,6 miljard aan de aandeelhouders… Volkswagen verhoogt zijn dividend naar 3 miljard euro. Vorig jaar hebben 800 Belgische bedrijven voor 172 miljard betalingen gedaan naar belastingparadijzen als Bermuda en de Kaaimaneilanden.

Dit zijn 2 voorbeelden van de manier waarop ongelooflijke sommen geld uitgedeeld werden aan wie het zeker niet nodig had en dit zonder de minste controle of medezeggenschap en inspraak.

Er komt dus zeker een crisis, want deze sommen moeten terugbetaald worden. Door de “helden” en de rest van de “gewone” werkende mensen?

Dit boek moet je lezen en verder verspreiden…
Peter Mertens
Victor De Raeymaeker
Non-fictie
-
_Victor De Raeymaeker - Recensent
Meer van Victor De Raeymaeker

_Van zelfde auteur

_Nieuwste recensies

Bekijk alle nieuwe recensies