5 augustus 2022
De wonderen van het leven
In “De wonderen van het leven” schrijft Zweig in zorgvuldig opgebouwde zinnen een verhaal vol tegenstellingen. Met zijn meeslepend proza schetst hij zowel de omgeving als de hoofdpersonages. Hij zorgt ervoor dat je na twee pagina’s lezen volledig ondergedompeld wordt in deze vertelling. Dan heeft hij de teneur van het boek reeds weten te schetsen.
Elk woord verrijkt de tekst en maakt de zinnen subtiel mooier en het geheel beter. Iedere tegenstelling wordt later in het verhaal verder uitgewerkt. Zoals in de stad het licht staat tegenover de mistige duisternis, komt in deze novelle jong in tegenstelling tot oud, goed tegenover kwaad, rooms contra protestants te staan. Uiteindelijk zal de liefde voor een kind alles overwinnen. Zweig laat de kracht van de kunst alle menselijke bezwaren opruimen. Kunst die de wereld redt, maar uiteindelijk ook ten onder gaat aan menselijke dwaasheid. Ten slotte zullen fanatiekelingen tijdens een zinloze beeldenstorm ook dit aandenken van liefde vernietigen.
Stefan Zweig was een Oostenrijks schrijver van Joodse afkomst die leefde van 1881 tot 1942. De novelle “De wonderen van het leven” werd voor het eerst gepubliceerd in 1904 als onderdeel van de verhalenbundel “Die Liebe der Erika Ewald”.
Zweig is een echte verhalenverteller. Hij schrijft erg vlot en hij weet de spanning in zijn verhalen geleidelijk op te bouwen. Beïnvloed door tijd- en stadsgenoot Freud beschrijft hij de menselijke gevoelens en afgronden. Hij tekent zijn vaak gekwelde personages op een zeer innige wijze waardoor je ten volle met hen meeleeft.
Zweig zal zich later distantiëren van het cultureel-zionisme. Hij profileert zich daarentegen als kosmopoliet en Europeaan. Een heruitgave van “De wonderen van het leven” heeft hij steeds tegengehouden wegens het joods-christelijk dilemma in het verhaal.
Hoewel Zweig een van de meest vertaalde schrijvers in de wereld is, bestaat er weinig van hem in het Nederlands. Het vertalerscollectief van studenten Duitse vertaalkunde van de Universiteit Gent nam de uitdaging aan “Die Wunder des Lebens” in het Nederlands te vertalen. Het resultaat is dit soms barokke, wonderlijke verhaal. Het is een zeer geslaagde vertaling geworden waarin de tekst erg toegankelijk gemaakt is zonder dat de stijl en de toon van Zweig verloren is gegaan.
Achteraan staat er een uitgebreid nawoord van professor Els Snick, Duitse literatuurspecialiste en promotor van deze vertaling. Hierin weet ze Zweig en zijn publicaties fijn te kaderen.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst