4 april 2019
De boekhouder van La Calzada
Nicaragua is gekend als een bananenrepubliek in Centraal-Amerika, worstelend met het Spaans koloniaal verleden en nadien voortdurend onder invloed, zelfs bezetting, van de VS. Het is een land waarmee de schrijver overduidelijk heel vertrouwd is. Zijn uitstekende kennis van de geschiedenis, de bevolking, de politiek, zelfs de gastronomie van het land, merk je meteen op in deze toch wel spannende roman.
Doorheen het verhaal beschrijft Pil zowel de natuur, het klimaat als de complexe machtsstructuur van Nicaragua.
In het begin en ogenschijnlijk heel weinig boeiend, verhaalt hij over een onbetekenend miezerig boekhoudertje van eenvoudige komaf. De man heeft zich vanuit zijn gedrevenheid en met de hulp van een bevriend zakenman omhoog gewerkt. Het zijn echter precies die nauwgezetheid en zijn loyauteit en dienstbaarheid aan de rijke corrupte elite die hem de das omdoen.
In het begin en ogenschijnlijk heel weinig boeiend, verhaalt hij over een onbetekenend miezerig boekhoudertje van eenvoudige komaf. De man heeft zich vanuit zijn gedrevenheid en met de hulp van een bevriend zakenman omhoog gewerkt. Het zijn echter precies die nauwgezetheid en zijn loyauteit en dienstbaarheid aan de rijke corrupte elite die hem de das omdoen.
_Het verhaal
De jaren ´30 van vorige eeuw. Mijnheer Fanuel Alvarez, de grijze cijferaar, krijgt een opdracht die hij niet kan weigeren: zijn oude vriend Fuentes vraagt hem de nalatenschap van meneer López te ordenen. De man overleed schielijk en de inhoud van zijn brandkast bevat naast een wirwar van eigendomsaktes en louche zakencontracten ook nog een vreselijk geheim. Het is alsof de boekhouder plots de doos van Pandora opent.
De politieke situatie in Nicaragua is op dat moment heel chaotisch en diverse partijen proberen al of niet met de steun van de VS de macht te grijpen. Daar is onder andere ook een zekere ‘Jefe’ Director Anastasio Somoza García bij. Deze man is meedogenloos, en gesterkt door een corrupte moordlustige militie, de Gardisten gesticht door de VS nota bene, schuift hij langzaam op naar een staatsgreep ten koste van een zwakke president.
De politieke situatie in Nicaragua is op dat moment heel chaotisch en diverse partijen proberen al of niet met de steun van de VS de macht te grijpen. Daar is onder andere ook een zekere ‘Jefe’ Director Anastasio Somoza García bij. Deze man is meedogenloos, en gesterkt door een corrupte moordlustige militie, de Gardisten gesticht door de VS nota bene, schuift hij langzaam op naar een staatsgreep ten koste van een zwakke president.
Het zijn woelige tijden van politieke moorden, willekeurige arrestaties en martelingen in de beruchte Pólvora gevangenis, onder het bevel van kolonel Hierro. De boekhouder vliegt plots in een stinkende cel. Juist omwille van de hebberigheid van die corrupte kolonel kan hij alweer met de hulp van Fuentes min of meer ongehavend ontsnappen. Somoza is razend. Het is dus heel duidelijk dat er tussen die nalatenschap inderdaad heel belastende informatie schuilt voor de dictator in spe.
Het gaat om cruciale en gevaarlijke informatie over het verleden van de ‘Jefe’, die kost wat kost alle middelen inzet om de boekhouder en zijn pak documenten terug te vinden en ook bereid is om de man te vermoorden. Het wordt een wilde achtervolging doorheen het land die de lezer langsheen zowat alles voert wat misgaat in de republiek Nicaragua.
Het gaat om cruciale en gevaarlijke informatie over het verleden van de ‘Jefe’, die kost wat kost alle middelen inzet om de boekhouder en zijn pak documenten terug te vinden en ook bereid is om de man te vermoorden. Het wordt een wilde achtervolging doorheen het land die de lezer langsheen zowat alles voert wat misgaat in de republiek Nicaragua.
De schrijver beschrijft deze tocht meesterlijk, met heel veel informatie over de politieke machtsspelletjes en ook over het moeilijke leven van campesinos, hoeren en havelozen in door de elite genegeerde negorijen vér van de grandeur van de hoofdstad. Het einde van dit boek is verrassend, maar de auteur vertelt ook in de chronologie en het nawoord hoe het verder ging in dit Midden-Amerikaans land gevangen tussen Stille en Atlantische Oceaan, tussen grootmachten en corrupte machthebbers.
Dit boek is een verrijking, ook al zou je dit niet meteen verwachten bij een roman over de lotgevallen van een grijze muis, een plichtmatige, aseksuele meeloper. De man leest het gerenommeerd dagblad La Prenza van de Conservatieve Partij: ´Dios, orden, justicia´. La Prensa zou later trouwens helemaal niet altijd achter het regime staan. (10 januari 1978: Pedro Joaquín Chamorro Cardenal, uitgever van La Prensa en notoire tegenstander van Anastasio Somoza, wordt vermoord)
Een roman die zich afspeelt in de jaren ´30 van vorige eeuw… Oubollig, niet meer van deze tijd en dus weinig actueel? Helemaal niet! De Sandinistische overheid van Nicaragua geleid door Daniel Ortega en zijn echtgenote/vice-presidente Rosario Murillo, heeft voorjaar 2018 niet geaarzeld om in antwoord op de sociale onrust met scherp te schieten op demonstranten! Er verschijnen tevens verontrustende berichten over willekeurige arrestaties en martelpraktijken in detentiecentra van de overheid.
Michel Ackaert
Is het ook louter toeval dat de term ‘el Jefe’ opduikt (el jefe Fidel) en dat ik ook ergens tussenin de naam van een van mijn geliefde schrijvers, Portocarero, vond? (nvdr: Herman Portocarero, Belgisch diplomaat en gelouterd schrijver met diepgaande kennis over Midden-Amerika)
Meer van Michel Ackaert
