3 december 2024
Ook onze oorlog - Dagboek uit Oekraïne
Bruno Beeckman is vertaler-tolk Russisch-Engels. In opdracht van de European Broadcasting Union (EBU) werkte hij in verschillende conflictgebieden: het voormalige Joegoslavië, Tsjetsjenië, Kosovo, Syrië, Irak, Ivoorkust, Liberië, Afghanistan, Tadzjikistan, Armenië en nu ook Oekraïne. Hij leidde een waar nomadenbestaan tot hij in 2009 naar België terugkeerde. Hij staat niettemin steeds klaar om te vertrekken naar waar de actualiteit hem roept.
Op 25 februari 2022, één dag na de Russische inval in Oekraïne, vertrekt hij naar Kyiv in opdracht van de EBU. Deze organisatie biedt technische ondersteuning aan de verslaggevers van de aangesloten Europese omroepen door te zorgen voor cameramensen, geluidstechnici, satellietingenieurs en fixers. Bij zijn aankomst diende hij echter vast te stellen dat alle journalisten vertrokken waren. Zo ontpopte hij zich van producer tot journalist.
In de periode van februari 2022 tot oktober 2024 begaf de auteur zich een tiental keer naar Oekraïne, telkens voor drie weken. Van deze reizen hield hij een dagboek waarvan uittreksels gepubliceerd werden in de Gazet van Antwerpen. In “Ook onze oorlog” werden deze bijdragen gebundeld. Het is zijn eerste boek.
Dankzij zijn talenkennis kan de auteur spontaan een gesprek aanknopen met de bevolking. De meeste inwoners van Oekraïne spreken immers ook Russisch. Zo krijgen wij inzage in de leefwereld van de gewone Oekraïner en hoe die omgaat met de oorlog. De auteur had veel contacten met hotelpersoneel, horeca-uitbaters, taxichauffeurs. Hij ontmoette ook veel soldaten zowel aan het front als in hun rustkwartieren. Met verschillende onder hen werd hij bevriend.
Aanvankelijk overheerste de angst bij de bevolking. Vooral in de eerste dagen van het conflict toen de Russische troepen voor de poorten van Kyiv stonden. Alles went echter, ook de angst voor de bombardementen. Naarmate de tijd verstrijkt negeren de Oekraïners meer en meer de alarmsignalen. Wanneer er een raket op komst is nemen zij minder en minder hun toevlucht tot de schuilkelders.
Een oorlog ontwricht wel de samenleving. Nutsvoorzieningen zoals elektriciteit, gas, water, internet worden herhaaldelijk onderbroken. De Oekraïners leren ermee omgaan. Zij kunnen ongelooflijk goed hun plan trekken. De spoorwegen blijven functioneren aan een stiptheid van meer dan 80%, wat in de buurt komt van onze NMBS…
De solidariteit onder de gewone Oekraïners is groot. Hoe weinig zij soms ook hebben, steeds zijn zij bereid het weinige te delen. Gastvrijheid is er geen ijdel woord.
Na drie jaar oorlog slaat echter ook de oorlogsmoeheid toe. De situatie aan het front blijft moeilijk. Iedere familie kent wel iemand die gesneuveld is. Het leger heeft tekort aan alles: wapentuig, munitie, manschappen. Ook de alomtegenwoordige corruptie en de onbekwaamheid van sommige bevelvoerders ontmoedigt de strijders. Tenslotte is er ook nog de ontoereikende steun van het Westen.
De Oekraïners gaan ervan uit dat de oorlog met Rusland geen regionaal conflict is. De derde wereldoorlog is uitgebroken maar enkel Oekraïners strijden aan het front. Zo vechten zij inderdaad onze oorlog uit.
In het Westen regeert de angst. De angst dat Rusland de oorlog zou winnen, maar ook de angst voor Poetin mocht hij de oorlog verliezen… Dezelfde angst die Neville Chamberlain aanzette tot het akkoord met Hitler in 1938. De uitkomst ervan is bekend. Met dictators sluit men geen akkoorden: zij verstaan enkel de taal van het geweld.
Tot op heden is de steun van het Westen slap en halfslachtig, steeds ‘too late en too little’. Michaïl Sjisjkin, auteur van het boek Mijn Rusland, veroordeelt in striemende bewoordingen deze houding:
“Door onbewust onvoldoende wapens te leveren veroordelen we Oekraïne tot de nederlaag. Ik kan dat alleen maar omschrijven als het grootste westerse verraad.”
“Door onbewust onvoldoende wapens te leveren veroordelen we Oekraïne tot de nederlaag. Ik kan dat alleen maar omschrijven als het grootste westerse verraad.”
Het moet duidelijk zijn dat bij een nederlaag van Oekraïne de agressie van Rusland niet zal stoppen. De honger van de kleine tsaar in het Kremlin zal niet gestild zijn.
Ondertussen werden de Russen en de Oekraïners uit elkaar gedreven en zal het generaties duren om de verstoorde verstandhouding te herstellen.
Het boek kan beschouwd worden als een eerbetoon aan het moedige Oekraïense volk en een veroordeling van de laffe en kortzichtige houding van het Westen.
Ignace Claessens
Meer van Ignace Claessens
Ignace Claessens
