Dat college is een ruime woning, liefst met tuin en soms met kapel of bibliotheek, onder leiding van een oudere student of professor. Er wordt op die manier kost en woonst gegarandeerd voor studenten die meestal familie waren van de mecenas, of jongens uit de streek van de stichter. In totaal werden in Leuven tijdens het Ancien Régime 68 colleges gesticht waarvan 40 tot de Franse Revolutie floreerden. In 1797 werden alle door het Directoire afgeschaft.

De auteur nam de coronatijd ter harte om een halve zolder oude notities door te nemen en waar nodig aan te vullen. Daarnaast werden de Universiteitsbibliotheek, het Rijksarchief en het Stadsarchief in Leuven geraadpleegd om dit uitzonderlijke boek te componeren. Acht hoofdstukken bieden een gedetailleerde inkijk in Leuvense colleges door de eeuwen heen: ‘Colleges, beurzen en studenten’, ‘Het begin van een collegetraditie’ (1425-1500), ‘Hoogtij van de collegestichtingen’ (1500-1578), ‘De colleges van de Contrareformatie’ (1578-1635), ‘De missiecolleges’ (1560-1797), ‘De laatste collegestichtingen’ (1635-1797), ‘Dagelijks leven in de Leuvense colleges’ en ‘De collegegebouwen’. Tot slot, een niet te versmaden ‘Collegewandeling’. En dat alles met schitterende illustraties en foto’s, gedetaillerde bijlagen en speciaal ontworpen kaarten.

Ter kennismaking enkele smaakmakers uit het boek:
·       De Faculteit Godgeleerdheid Leuven was eeuwenlang de meest eerbiedwaardige van alle faculteiten en werd in 1432 opgericht. In 1445 liet een weldoend kinderloos Leuvens patriciër zijn bezittingen na voor de huisvesting van zeven arme theologiestudenten, zeven als verwijzing naar de zeven gaven van de heilige Geest, reden waarom het gebouw tot vandaag die naam draagt: het Heilige-Geestcollege.
·       Onder inspiratie en leiding van de humanist Desiderius Erasmus, werd in 1518 in Leuven bij de Vismarkt het ‘Collegium Trilingue’ (Drietalencollege) opgericht onder auspiciën van Hieronymus Busleyden. In het college werden de drie ‘gewijde’ talen Latijn, Grieks en Hebreeuws bestudeerd. Dat er ook les werd gegeven in een college was erg ongebruikelijk en stuitte op verzet
·       In 1522 werd de Leuvense theologieprofessor Adrianus Florenszoon uit Utrecht tijdens een conclaaf in Rome tot paus verkozen. Eerder was hij al leermeester geweest van de jonge Karel V. Paus Adrianus overleed onverwacht in 1523 maar stichtte bij testament voor Leuvense en Utrechtse studenten het rijzige Pauscollege dat tot vandaag in gebruik is gebleven, het schoolvoorbeeld van een Leuvens college.

Het is verwonderlijk dat Leuven ooit een zeventigtal colleges heeft gekend. Het siert de auteur dat het bestaan ervan nu uitvoerig is gedocumenteerd en in een boeiend en zeer lezenswaardig boekwerk is ondergebracht dat door de uitgever in een waardige vorm werd gegoten.

Een eervol saluut aan 600 jaren intellectuele historie!

Johan Van den Heuvel