Bart Van Loo
Gerda Sterk
Non-fictie
  • 955 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

Waardering

5 januari 2023 Mijn Frankrijk. Literatuur, cuisine, erotiek en chanson.
Van bij de inleiding word je meegetrokken door de enthousiaste schrijfstijl van Van Loo: "De kiem... voor wat later ontbolsterde tot deze trilogie" en die uiteindelijk vier boeken bevat. Hij is doorgebroken met zijn vierde boek "Chanson" en dat in een tijd dat de populaire muziek aan de Angelsaksische wereld toebehoort.
Deze uitgave is een bundeling van eerder verschenen titels:
Parijs retour 2006, Als kok in Frankrijk 2008, O vermiljoenen spleet! 2010 en Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk 2011.
In elk boek schemert de Franse geschiedenis door, ondervinden we dat we weinig weten van wat er op de achtergrond van een bekend chanson speelde, leren we de etymologie van woorden kennen en doet hij onze liefde voor Frankrijk groeien.
Literaire gids voor Frankrijk
Het eerste boek is zowel een reisgids als een zwerftocht doorheen de Franse literatuur. Wie - zoals ik - in de humaniora Lettres de mon moulin van Alphonse Daudet moest lezen, zal hier vernemen dat Daudet een vergevorderde vorm van bijziendheid had, maar een uiterst fijn gehoor en uitzonderlijke reukzin. Als Van Loo op zijn tocht voor de molen staat, ziet hij talrijke toeristen, want het is een populair literair bedevaartsoord geworden. Hij wijdt verschillende bladzijden aan "een van de meest gelezen klassieke Franse teksten" en altijd met bewondering. Natuurlijk reist hij ook naar Parijs waar Daudet gedichten en romans schrijft en weer terug naar de Provence, waar stilaan Daudet's levenslicht begint uit te doven.
Op een erg onderhoudende manier komen we zo veel te weten over Victor Hugo, Alexandre Dumas père, George Sand, Honoré de Balzac, Emile Zola, Guy de Maupassant en Gustave Flaubert. Al die klassiekers die je nooit gelezen hebt, worden ineens aantrekkelijk voorgesteld. Van Loo gidst je in een hoog tempo door hun werk en leven en bezoekt zowat al de plaatsen waar ze passeerden. Hij geeft zijn mening over de boeken en plaatsen die hij bezoekt. Op die manier wordt het boek een reisverslag én een literaire kritiek. Bovendien last hij een scheut Franse historie in. Dit boek zet absoluut aan tot lezen van de 19e-eeuwse auteurs en misschien ook wel tot het verkennen van de plaatsen waar deze literaire reuzen verbleven.
Op de laatste bladzijden vinden we adressen van musea en/of schrijvershuizen en kaarten per schrijver gerangschikt.
Als kok in Frankrijk
De ondertitel zegt het al: literaire recepten en culinaire verhalen, al is het eerder omgekeerd! We beginnen met wat er in de middeleeuwen gegeten werd en eindigen in de twintigste eeuw. Het is een tocht door de Franse geschiedenis met nadruk op wie, wanneer, wat at en waarom. Dan volgen er recepten, gerangschikt per ingrediënt. Natuurlijk is er een groot hoofdstuk over alcohol met weetjes over het feestdiner ter ere van Zola, Flaubert en Goncourt in de vorm van een raadsel (met oplossingen, uiteraard).
O vermiljoenen spleet!
Het begint onschuldig. De schrijver is zijn sleutels vergeten en brengt de nacht door in een hotelletje vlakbij, dat - zo te horen - een rendez-vous hotel is. Geen nood, hij werkt toch juist aan het boek over Seks, Erotiek en Literatuur! Hij vertrekt voor zijn speurtocht weer in de middeleeuwen, snelt over de tussenliggende perioden, bespreekt de situatie van de vrouw en eindigt in de moderne tijden. Wist u trouwens dat de kuisheidsgordel zo goed als zeker nooit bestaan heeft?! Hij kan niet anders dan de rol van de Kerk aanhalen en dat niet alleen i.v.m. de pas in de 16de eeuw van kracht geworden wet op het celibaat van priesters. We maken kennis met een paar kopstukken in de erotische literatuur: Aretino, Gabriël de Minut (1585), La Fontaine (!), de Sade, Emmanuelle (Arsan) e.a. Aan de Sade wijdt hij meerdere bladzijden en legt o.a. uit hoe die soms zijn inspiratie haalde uit afbeeldingen van gefolterde heiligen.
Van Loo eindigt met open-en-blote foto's van oude gravures en met een "twintigtal onmisbare titels" die ook in vertaling beschikbaar zijn. Een chronologie verduidelijkt de evolutie in wat beschouwd werd als (on)toelaatbaar. Zo is 1534 belangrijk omdat de Jezuïetenorde toen opgericht werd. Zij zouden de felste bestrijders worden van al wat ze als immoreel beschouwden en dat was zo ongeveer alles wat niet met directe voortplanting te maken had.
Een gezongen geschiedenis van Frankrijk
Dit is wel de leukste manier om de geschiedenis te beschrijven: aan de hand van chansons! Van Loo doorweeft historische gebeurtenissen met bekende namen als Aznavour, Bécaud e.a. Zo lezen we op p. 1250 hoe Sardou in volle IRA-crisis met liefde het fel geteisterde Ierland bezingt. Ik haal hier graag de letterlijke woorden aan, zo hebt u een idee van de meeslepende stijl: "Les lacs du Connemara is niet alleen een doorslaand succes, maar zal voor de eeuwigheid licht beschonken medemensen op tafels jagen terwijl ze verwoed met witte servetten zwaaien. De overigen wankelen ondertussen polkagewijs het café of de feestzaal uit."
Ik heb deze recensie geschreven terwijl ik luisterde naar de Spotify-lijst die de auteur samengesteld heeft onder de naam: Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk. Hij geeft ook een website: www.bartvanloo.info. Daar kan de lezer(es) een grote hoeveelheid beeldmateriaal vinden, gerangschikt volgens de hoofdstukken uit het boek. Een discografie, een filmografie en een chronologie sluiten dit boek af.

Een lang register bestrijkt de vier boeken.

Gerda Sterk
Bart Van Loo
Gerda Sterk
Non-fictie
Lid van Humanistisch Verbond, VJV, SKEPP
_Gerda Sterk - Recensent
Meer van Gerda Sterk

_Van zelfde auteur

_Nieuwste recensies

Bekijk alle nieuwe recensies